Thursday, November 30, 2023
Imaaraadka Carabta oo gargaar deg deg ah ku taageeray dadka ay saameeyeen fatahaadaha Soomaaliya
Imaaraatka Carabta oo
garabkeeda bini’aadantinimo u adeegsaneysa Hay’adda Bisha Cas ayaa u gurmaday
dadkii ku waxyeeloobay fatahaadaha Soomaaliya, waxaana ay gaarsiiyeen gargaar
cunto oo deg deg ah
Hay’adda Bisha Cas ee Imaaraatka Carabta ayaa xoojisay dadaallada
bini’aadantinimo ee lagu taageerayo dadka ay saameeyeen fatahaadaha Wabiga
Shabeelle ee ku dhuftay degmada Beledweyne ee xarunta gobolka Shabeellaha Hoose
, iyadoo lala kaashanayo maamulada awooda u leh ee gobolka.
Gargaarkan oo ay soo dhiibtay dowladda Imaaraadka Carabta oo la soo
marsiiyay xafiiska ay ku leeyihiin magaalada Muqdisho, ayaa isugu jiray
raashiin fara badan iyo baahiyo kale oo loo baahnaa.
Hay’addu waxay xaqiijisay in gargaarkani uu ku yimid qaab-dhismeedkiisa si
loo bixiyo baahiyaha bini’aadantinimo ee dadka walaalaha ah iyo kuwa saaxiibka
ah iyada oo aan la takoorin, isla markaana kor loogu qaado awoodda ay dadkaas u
leeyihiin inay la kulmaan caqabado iyo xaalado bini’aadantinimo oo degdeg ah.
Ka faa'iidaystayaasha gargaarka UAE
Waxa ay sharaxday in dhaqdhaqaaqeeda meelaha ay fatahaaduhu saameeyeen ee
Soomaaliya ay dareen weyn ka helaan hoggaankeeda sare, kuwaas oo la socda
barnaamijyada bisha cas ee dalal iyo fagaarayaal kala duwan, mar walbana ay
doonayaan in ay qaataan dhammaan hindisayaasha dhowraya sharafta aadanaha.
Waxa ay carabka ku adkeysay in ay aad u daneyneyso in ay hirgeliso
hindiseyaal wax badan ka bedelaya socdaalkeeda dhinaca howlaha samafalka iyo
horumarinta, isla markaana ay weji cusub ku soo kordhineyso istiraatijiyaddeeda
dhameystiran ee wax bixinta, oo aan lagu soo koobin meelo gaar ah oo kooban,
iyadoo xustay. kala duwanaanshiyaha mashaariicda iyo barnaamijyada ayaa balaadhiya
dallada ka faa'iidaystayaasha adeegyada Bisha Cas heer gobol iyo heer
caalamiba.
Hay’adda Bisha Cas ee Imaaraatka Carabta ayaa ku nuuxnuuxsatay in
dadaalkeeda ku aaddan arrintan ay ka mid tahay habka ay u bixiso noocyo kala
duwan oo taageero bini'aadantinimo iyo horumarineed ah oo ay siiso dalalka iyo
dadyowga dhinac walba ah.
Sidoo kale, Qoysaskii ay dhibaatadu ka soo gaartay fatahaadihii ka dhacay
Soomaaliya, kana faa’ideystay gargaarka Bisha Cas ee Imaaraadka ayaa mahadcelin
iyo bogaadin u jeediyay Hay’adda sida ay u garab taagan tahay iyo sida ay u
jecel yihiin inay ka dulqaadaan dhibaatadooda, taasoo muujinaysa mowqifkeeda ku
aaddan dhammaan bini’aadantinimada. Iyada oo ku saleysan qiyamka iyo
mabaadi'da, kuwaas oo ku salaysan caawinta dadka kale iyo wadajirka iyaga la
mar walba iyo duruufaha.
Wednesday, November 29, 2023
Mashaariicda Imaaraadku ka wado Soomaaliya iyo gacmihiisa cadaanka ah ayaa muujinaya isu soo dhawaanshaha weyn ee labada dal ee walaalaha ah
Imaaraadka iyo taageerada uu siiyo Soomaaliya heer walba
Imaaraatka Carabta ayaa ku baaqay in Soomaaliya laga taageero si kor loogu
qaado adkeysiga is bedelka cimilada, isagoo tilmaamay in dalka Afrikaanka ah ay
wajahaan musiibooyin joogto ah oo ka dhasha is bedelka cimilada, oo ay ugu
horreeyaan abaaro soo noqnoqda oo saameeya sugnaanta cuntada iyo kordhinta
faqriga, iyo fatahaadihii ugu dambeeyay ee sababay. ku dhawaad rubuc milyan
qof inay qaxaan.
Sidhookale Imaaraadka ayaa ka mid ah dalalka sida weyn u taageera
Soomaaliya dhinacyo kala duwan, waana dalkii ugu horeeyay ee ka jawaaba baaqii
ahaa in dalka laga badbaadiyo abaarta, waxaana Imaaraadka uu si joogto ah u
fidiyay buundooyinka cirka iyo badda si shacabka Soomaaliyeed loogu taageero
cunno badan. kaalmaynta abaarta.
Taageerada Imaaraatka Carabta ay siiso Soomaaliya ayaa isugu jirtay
taageero bini’aadantinimo iyo mid horumarineed oo dhinac ah iyo dhanka kale
xoojinta awooda difaaca Soomaaliya iyadoo ka shaqeyneysa sare u qaadida u
diyaar garowga ciidamada iyo laamaha amniga si ay uga hortagaan caqabadaha
xiriirka la leh ururada Jihaad doonka ah gaar ahaan kuwa Soomaalida.
Dhaqdhaqaaqa Dhalinyarada.
Imaaraatka Carabta ayaa weli daneynaya in ay Soomaaliya ka taageeraan marka
la eego dhibaatooyinka amni iyo kuwa siyaasadeed ee ka jira, waxaana muuqata
cadeymo badan.
Tuesday, November 28, 2023
Xiriirka Imaaraatka iyo Soomaaliya waa mid ku qotoma taariikhda aadanaha.
Imaaraadka iyo taageerada uu siiyo Soomaaliya heer walba
Imaaraatka Carabta ayaa lagu tiriyaa dalka ugu badan ee ka qayb qaata
mashaariicda bini’aadantinimo ee Soomaaliya,waxana ay sameysteen buundo cirka
iyo badda ah si ay u gaarsiiyaan kumanaan tan oo cunto ah si ay uga
badbaadiyaan dadka Soomaaliyeed ee ay saameeyeen fatahaadaha.
Gargaarkan ayaa waxaa la gaarsiiyay deegaanada ay dhibaatadu ka dhacday ee
laga xoreeyay guud ahaan dalka Soomaaliya oo uu ka mid yahay maamulka G/Gaduud
ee dowlad goboleedka Jubbaland oo ay ka dhaceen dhibaatooyin bini’aadinimo oo
ka dhashay fatahaada wabiga Jubba oo mara deegaano ka tirsan maamulkaasi,
waxaana sidoo kale la qeybiyay gargaar Imaaraatka Carabta laga qeybiyay
magaalooyinka. Deegaanka Ail Tir iyo Misgwai, oo ku yaalla Gobolka Galgaduud ee
Maamulka Galmudug, ayaa ka mid ah deegaannadii dhawaan la xoreeyay.
Imaaraadku waxa uu ka qayb qaataa mashaariic badan oo bani’aadantinimo iyo
mid horumarineed oo laga fuliyo Soomaaliya. Kaas oo faa’iido u leh ummadda
Soomaaliyeed; Marka laga soo tago xiriirka diblumaasiyadeed ee ka dhaxeeya
labada dal oo horumar la taaban karo ka gaaray mudooyinkii u dambeeyay, waxaana
daliil u ah booqashooyin rasmi ah, howlo diblumaasiyadeed iyo kulamo iyo
heshiisyo ay kala saxiixdeen.
Monday, November 27, 2023
Soomaaliya ayaa sare u qaaday wax ka qabashada fatahaadda iyadoo tirada dhimashadu ay ku dhowdahay 100
ugu yaraan 96 qof ay ku dhinteen daadad xun oo saameeyay 2.3 milyan oo kale
oo Soomaaliya ah.
Dowladda Soomaaliya iyo hay’adaha samafalka ayaa xoojiyey tallaabooyinka
lagu yareynayo, oo ay ka mid yihiin samatabbixinta meelaha ay fatahaaduhu
saameeyeen iyadoo tirada dadka ku dhintay roobabkii da’ay ee El Nino ee ka
dhashay roobab mahiigaan ah iyo daadad xooggan ay kor u dhaafeen 100 qof.
Hay’adda Maareynta Musiibooyinka Soomaaliya ee SODMA ayaa sheegtay
Qaramada Midoobay ayaa ka digtay in daadadka xunxun ay uga sii dartay
dhibaatada gaajada ee Soomaaliya iyadoo ilaa 4.3 milyan oo qof la saadaaliyay
inay wajihi doonaan gaajo heerka qalalaasaha ah ama (IPC3+) dhamaadka sanadka.
Daadad xooggan ayaa sidoo kale burburiyay kaabayaashii dhaqaalaha, waxaana
hakad galay ganacsigii, waxbarashadii iyo adeegyadii raashinka ee guud ahaan
dalka,
Guddoomiyaha SODMA, Maxamuud Macallin ayaa sheegay in in ka badan 900,000 oo
qof ay ku barakaceen guud ahaan dalka, iyadoo dowladda iyo hay’adaha samafalka
ay ku degdegayaan waqti ay ku samata bixiyaan dadka dhibaateysan. la
maroonaaday.
"96 ka mid ah dadka dhintay, 28 ka mid ah waxay ku dhinteen doon ku dagtay
kaddib markii Al-shabaab ay weerareen," ayuu Macallin u sheegay
suxufiyiinta Muqdisho, ee caasimadda Soomaaliya Sabtidii.
Waxa uu ku baaqay in la is garabsado dadaallada lagu yareynayo fatahaadda,
waxaana uu ku booriyay muwaadiniinta in ay feejignaadaan maadaama roobab kale
ay weli filayaan maalmaha soo socda.
El Nino waa qaab cimilo oo dhacda labadii ilaa todobadii sanoba mar, halka
Badweynta Hindiya Dipole ay tahay qaab cimiloeed oo ku xidhan heerkulka sare ee
badda ee badda.
Sida laga soo xigtay xafiiska Qaramada Midoobay ee isku xirka arrimaha
bini'aadantinimada (OCHA) waxbarashada Soomaaliya oo dhan ayaa waxaa saameyn
xun ku yeeshay roobab mahiigaan ah iyo fatahaado.
"Waxaa jirta baahi degdeg ah oo loo qabo goobo waxbarasho oo ku meel gaar
ah iyo beddelka agabka waxbarashada ee lumay," OCHA ayaa tiri Axaddii.
Hay'adda Qaramada Midoobay ayaa sheegtay in hay'adaha bani'aadamnimada ay
beegsanayaan 225,000 oo arday ah oo halis ugu jira inay ka tagaan iskuullada
sababo la xiriira saameynta fatahaadaha.
Maalintii Khamiista, golaha wasiirradu waxay sheegeen intii uu socday shirkii
toddobaadlaha ahaa ee uu guddoominayay Ra’iisul Wasaare Xamza Cabdi Barre in
dowladdu ay habeen iyo maalinba ka shaqeyneyso sidii loo caawin lahaa dadka ay
saameeyeen fatahaaduhu iyadoo roobab mahiigaan ah ay weli ka da’ayaan dalka oo
uu weli ka mid yahay kuwii ugu darnaa. abaaro daran 40 sano gudahood.
Sidoo kale, golaha wasiirrada ayaa ugu baaqay hay’adaha samafalka iyo
ganacsatada Soomaaliyeed inay caawiyaan dadka ay saameeyeen fatahaadaha, oo ah
kuwii ugu darnaa muddo tobannaan sano ah.
Sida ay sheegtay SODMA, xoolo lagu qiyaasay 4,000 ayaa baaba’ay, in ka badan
136,000 oo hanti ahna waa ay waxyeelo soo gaadhay ama baaba’day.
Hay'adda masiibada ayaa sheegtay in in ka badan 24,000 qoys ay gaarsiisay nooc
ka mid ah gargaarka bini'aadantinimo.
Daadadkan ayaa yimid ka dib abaartii ugu darneyd ee muddo afartan sano ah soo
marta kadib shan xilli roobaad oo aan di’in kuwaas oo xaalufiyay xoolihii iyo
dalagyadii beeraha, taasoo dalka ka dhigtay heer macaluul ah.
Sida laga soo xigtay hay'adaha samafalka, daadadka ayaa ah kuwii ugu dambeeyay
ee dhacdooyin cimilo xumo oo isdaba-joog ah oo sannadihii u dambeeyay ku
dhufatay Soomaaliya, halkaasoo bulshooyinku ay ku sugan yihiin heerkii ugu
xumaa ee dhibaatada cimilada adduunka.
Sunday, November 26, 2023
Imaaraadka iyo Soomaaliya ayaa kala saxiixday heshiis ku saabsan mashruuca ceelasha biyaha
Imaaraadka Carabta waxa ay Soomaaliya ku garab taagan yihiin dadaallada ay
ku doonayaan in ay ku gaaraan xasillooni, amni iyo horumar.
Dowladaha Imaaraadka Carabta iyo Soomaaliya ayaa kala saxiixday heshiis ku
saabsan qodista ceelal biyoodyo lagu taageerayo shacabka Soomaaliyeed ee ku
dhaqan deegaanada la xoreeyay. Heshiiskan ayaa waxaa dhanka Imaaraadka u
saxiixay Safiirka Imaaraadka Carabta u fadhiya Soomaaliya Mudane Axmed Juma Al
Rumaithi iyo shirkad ka shaqeysa qodista ceel biyoodka Soomaaliya, waxaana
heshiiskan goob joog ka ahaa Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud oo dhawaan
booqasho ku tagay Imaaraadka.
Mashruuca ceel biyoodka ayaa qeyb ka ah dadaallada Imaaraadku ku taageerayo
degaannada Soomaaliya ee laga saaray gacan ku heynta dhaq-dhaqaaqa
Al-Shabaab. Mashruucan ayaa ujeedadiisu tahay sidii loo heli lahaa biyo
nadiif ah oo nadiif ah dadka ku dhaqan deegaanadaas oo muddo sanado ah ay la
ildarnaayeen biyo la’aan iyo abaaro.
Garab istaaga imaaraadka oo sii socdhah
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa uga mahadceliyey hoggaanka Imaaraadka Carabta
iyo Safiirka Imaaraadka Carabta u fadhiya Soomaaliya sida deeqsinimada leh ee
ay mar walba u garab taagan yihiin shacabka Soomaaliyeed. Waxa kale oo uu
bogaadiyay wada shaqaynta labada dawladood. Waxa uu faray Xafiiska
Xasaradaha iyo Maareynta Masiibooyinka Dabiiciga ah ee Soomaaliya in uu
fududeeyo oo uu kormeero habsami u socodka mashruuca.
Safiirka Imaaraadka ee Soomaaliya ayaa sheegay in mashruuca ceelasha biyaha
uu ka tarjumayo sida ay Imaaraadka uga go’an tahay in ay garab istaagaan
Soomaaliya dadaallada ay ugu jiraan sidii loo heli lahaa xasillooni, amni iyo
horumar.
Mashruuca ceelal biyoodka ayaa la filayaa in ay ka faa’ideystaan in ka
badan 200,000 oo qof oo ku nool deegaannada la xoreeyey ee Soomaaliya, sida uu
sheegay Xafiiska Xasaradaha iyo Maareynta Masiibooyinka dabiiciga ah ee
Soomaaliya, waxaana mashruucan uu sidoo kale qeyb ka qaadan doonaa hagaajinta
xaaladaha deegaanka iyo caafimaadka ee deegaannadaas, iyo sidoo kale kor u
qaadista hab-nololeedka iyo adkeysiga bulshooyinka deegaanka.
Saturday, November 25, 2023
Soomaaliya ayaa si rasmi ah uga mid noqotay Ururka Bulshada Bariga Afrika
Soomaaliya oo ugu dambayn si rasmi ah ugu biirtay dallada bulshada bariga
Afrika ee EAC
Soomaaliya ayaa loo ogolaaday inay noqoto xubinta sideedaad ee Bulshada
Bariga Afrika Jimcihii, Noofambar 24, 2023, wax yar ka badan hal sano ka dib
markii Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo ay ku biirtay Midowga.
Ku biiritaanka Muqdisho ee ururka ayaa waxaa ansixiyay madaxda maamul
goboleedyada intii uu socday shirkii caadiga ahaa ee 23-aad ee madaxda dowlad
goboleedyada oo isla maanta ka dhacay magaalada Caruusha ee dalka Tanzania ka
dib wada-hadallo guul leh oo socday muddo sanad ku dhow.
Madaxweynaha Burundi ee xilka ka sii degaya Evariste Ndayishimiye ayaa
sheegay in madaxda dowlad goboleedyada ay isku raaceen in ay si rasmi ah u
aqbalaan Soomaaliya in ay ka mid noqoto ururka Midowga Afrika kadib kulan
saacado qaatay oo albaabada u xirnaa oo qaatay in ka badan shan saacadood.
Soomaaliya ayaa markii ugu horeysay sheegtay inay danaynayso ku biirista
Bulshada Bariga Afrika sanadkii 2012-kii balse waa loo diiday sababo la xiriira
dhibaatooyinka gudaha ee Al-Shabaab iyo iyadoo aysan jirin jawi sharci iyo mid
siyaasadeed oo degan xiligaas.
Si kastaba ha ahaatee, rajada Muqdisho ee ku biiritaanka ururka gobolka
ayaa dib u soo noolaatay markii South Sudan ay si isku mid ah u dhibaataysan
tahay la oggolaaday 2016 ka dibna Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo, oo
sidoo kale la ildaran colaado badan oo ka jira xuduudaheeda, 2022.
Dadaal badhan kadib
Soomaaliya ayaa dib u soo cusboonaysiisay isku daygeeda ku biirista Ururka kadib markii uu dalka dib ugu soo laabtay Madaxweyne Maxamuud oo isagu bilaabay isku daygii ugu horeeyay ee uu ugu biirayo Ururka Bariga Afrika sanadkii 2012 kii.
Hawlgal xaqiijin ah ayaa la diray bishii Janaayo ee sanadkan si loo
xaqiijiyo in Soomaaliya ay diyaar u tahay ka mid noqoshada ururka.
Bishii Agoosto, mas'uuliyiinta Soomaaliya waxay ka qayb-galeen
wada-xaajoodyo ay la yeesheen mas'uuliyiinta bulshada Bariga Afrika ka dib
warbixin ayaa la diyaariyay oo loo diray Golaha Wasiirrada si ay uga doodaan ka
hor inta aan loo gudbin Shir-madaxeedka Madaxda Qaranka ee Jimcihii.
Ku biiritaanka Soomaaliya ee Beesha Bariga Afrika waxa ay hadda u gogol
xaaraysaa in ay aqbalaan dalalka ay jaarka yihiin ee Ereteriya iyo Jabuuti,
kuwaas oo sidoo kale lagu bartilmaameedsaday qorshaha balaadhinta Bulshada
Bariga Afrika ee lagu soo kordhinayo Gobolka Geeska Afrika oo dhan oo ay ku jirto
Itoobiya iyo laga yaabee Suudaan.
Thursday, November 23, 2023
Golaha Wasiiradda Soomaaliya oo ka shiray xaaladaha ka dhashay daadadka iyo fatahaada
Golaha Wasiirrada oo ka hadlay gurmadka dadka ay saameeyeen roobabka iyo
daadadka ka jira dalka
Golaha Wasiirrada Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka oo maanta yeeshay
kulankoodii caadiga ahaa, ayaa looga hadlay roobabka daadadka wata ee ka da’aya
dalka, amniga iyo ciribtirka kooxaha Khawaarijta ah.
Golaha ayaa warbixin ku saabsan saameynta ka dhalatay roobabka daadadka
wata, waxa ay ka dhageysteen Hey’adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka oo soo
bandhigay in ku dhawaad laba malyuun oo qof ay saameeyeen roobabka iyo daadadka
ka da’aya dalka. Iyada oo inta la xaqiijiyey ay ku geeriyoodeen roobabka
daadadka wata ee El-nino muwaadiniin gaaraya 96.
Golaha Wasiiradda Soomaaliya
Xukuumadda JFS ayaa dadaal ugu jirta gurmadka dadka ay saameeyeen
dadaadadku, waxa ayna ugu baaqeen hey’adaha gargaarka iyo bulshada Soomaaliyeed
in la caawiyo dadka ay saameeyeen roobabku.
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane
Xamsa Cabdi Barre oo shirka guddoominayey, ayaa golaha warbixin ka siiyey
safarkii uu ku tagey degmada Doolow ee Gobolka Gedo, waxuuna soo bandhigay
baaxadda saameynta ay ku yeesheen daadadku gobolka.
Golaha Wasiirrada ayaa warbixinno la xiriira amniga guud ee dalka iyo
ciribtirka kooxaha Khawaarijta ah ka dhageystay Wasaaradaha Amniga Gudaha iyo
Gaanshaadhigga.
Wednesday, November 22, 2023
Jubbaland oo shaacisay khasaaraha ka dhashay daadadka iyo fatahaada wabiga Jubba
Maamulka Jubbaland ayaa shaaca ka qaaday iney sii korortay tirada dadka ku
dhintay daadadka iyo fataahada Wabiga Jubba uu ka sameeyay deegaanada
Jubbaland.
Agaasimaha Wasaarada Gargaarka iyo Maareenta Masiibooyinka maamulka
Jubbaland Aadan Faarax Gaarane ayaa warbaahinta u xaqiijiyay in dadka ku
dhintay daadadka iyo fataahada wabiga Jubba iney gaartay ilaa 20 ruux.
Wuxuu sidoo kale sheegay Agaasimaha iney ku barakaceen daadadka iyo fatahaada
wabiga Jubba ka sameeyeen deegaanka maamulkaas dad ku dhaw nus milyan ruux.
"Daadadka iyo fatahaada waxay geysteen khasaare nafeed, mid maaliyadeed
iyo barakac xoogan, dhimashada waxay gaartay Jubbaland 20 ruux, waxaa xaalad
go’doon ah ku jira in ka badan 100 kun oo qoys, waxaa sidoo kale go’an
waddooyin muhiim u ahaa nolosha dadka iyadoo ay adag tahay in meelaha qaar la
gaaro, si gargaar loogu geeyo dadka dhibaateysan" ayuu yiri Agaasimaha
Wasaarada Gargaarka iyo Maareenta Masiibooyinka Jubbaland Aadan Faarax Gaarane.
Jubbaland oo fatahaaddu saameysay
Agaasimaha ayaa tilmaamay in meelaha ugu daran haatan ay ka mid yihiin
deegaanada gobolka Jubbada Dhexe iyo Gedo, isagoona sidoo kale xusay in biyuhu
burburiyeen buundooyinkii Baardheere iyo Buurdhuubo oo muhiim u ahaa isku
socodka.
Daadadka iyo fatahaada wabiyada Shabeelle iyo Jubba ayaa si weyn u saameyay
nolosha boqolaal kun oo Soomaali ah oo ku kala nool gobolada Jubbooyinka, Gedo,
Hiiraan, Baay, Bakool iyo deegaano kale, waxaana xusid mudan in dadka ku
dhintay ay kor u dhaafeen 50 ruux.
Tuesday, November 21, 2023
Guddoomiyaha SoDMA oo beesha caalamka ka codsaday in ay gargaar u fidiyaan dadka ku waxyeelloobay daadadka ELNINO
hay’adda Maareynta Musiiboyinka Qaranka Soomaaliyed ee SoDMA
Guddoomiyaha hay’adda Maareynta Musiiboyinka Qaranka Soomaaliyed ee SoDMA
Mudane Maxamuud Macallim Cabdulle ayaa sheegay in doomihii ay u direen gobolka
Gedo ay wax badan ka tareen badbaadinta shacabka ay daadadka iyo fatahaaduhu
saameeyeen.
Guddoomiyaha oo ka mi ah wafdi uu hoggaaminayay Ra’iisulwasaraha XFS oo
booqasho ku tagay Degmada Doolow ayaa intaa raaciyay in dhibaatada ugu daran ay
tahay isu socodka dadka iyo badeecadaha maaddaama ay biyaha kala xireen.
hay’adda SoDMA oo baaq dag dag ah dirtey
Guddoomiyaha ayaa sheegay in degmooyinka Luuq, Baardheere iyo Dooloow ay
ahaayeen goobaha ugu daran gobolka Gedo ee ay xoogga saareen, wuxuuna intaa
raaciyay in ay degmooyinka kale ee gobolka ay gaarsiin doonaa doomo.
Mudane, Maxamuud Macallin Cabdulle ayaa ugu dambayn guud ahaan hay’adaha
samafalka ka codsaday in gurmad deg-deg ah lala soo gaaro dadka ay saameeyeen
daadadka iyo fatahaadaha.
Monday, November 20, 2023
Madaxweynaha Soomaaliya oo u ambabaxay magaalada London si uu uga qeyb galo shirka amniga cunnada adduunka
Madaxweyne Xasan oo ka dagay London
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa u yimid London si uu u marti-geliyo
Shirka Sugnaanta Cunnada Adduunka oo uu la yeelanayo Ra’iisul Wasaaraha Britain
Rishi Sunak, Imaaraadka Carabta, Sanduuqa Maalgelinta Carruurta, iyo Hay’adda
Bill & Melinda Gates Foundation.
Shirkan oo lagu wado in maanta oo Isniin ah lagu qabto magaalada London
ayaa waxaa ka qeyb galaya madaxda dowladda, hay’adaha gargaarka, saynis
yahannada ka qeyb qaadanaya cilmi baarista caalamiga ah, khubarada cimilada iyo
cunnada.
Shir-madaxeedkan ayaa waxaa ka mid ah kulamo kala duwan oo diiradda lagu
saarayo hab-dhaqannada hal-abuurka leh ee beeraha, beeraha u adkeysan kara
cimilada, iskaashiga caalamiga ah si loo qoondeeyo kheyraadka, iyo taageerada
dalalka sida Soomaaliya oo kale ah, kuwaas oo safka hore kaga jira dagaalka
sugnaanta cuntada sababo la xiriira juqraafi, bulsho iyo siyaasadeed.
Xasan oo kulamo kala duwan la qaadan doonaa madaxda UK
Ra'iisul Wasaaraha Britain ayaa carrabka ku adkeeyay baahida loo qabo
tallaabo caalami ah oo wax looga qabanayo sababaha inta badan aan la arki karin
ee salka u ah cunno yarida caalamka.
Sida laga soo xigtay Qaramada Midoobay, falanqayntii ugu dambeysay waxay
muujineysaa in intii u dhaxeysay bilihii Abriil iyo Juun 2023, qiyaastii 6.6
milyan oo qof oo ku nool Soomaaliya ay la kulmeen heerar sare oo cunto yari.
Sunday, November 19, 2023
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa shir guddoominayay shirka Guddiga Amniga Qaranka
Xasan Sheekh oo shir guddoomiyey kulanka amniga qaranka oo looga hadlay
afar qodob
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, ahna Taliyaha Guud ee
Ciidamada Qalabka Sida Xasan Sheekh Maxamuud ayaa maanta guddoomiyey Shirka
Guddiga Amniga Qaranka.
Shirkaas ayaa looga hadlay tallaaabooyinka loo qaaday
xaqiijinta amniga caasimadda Muqdisho oo si gaar ah loogu gorfeeyey shirkaan.
Sidoo kale madaxda amniga qaranka waxay shirkaan uga hadleen
dib u dhiska ciidamada qaranka oo hadda meel fiican soo gaartay.
Arrimaha kale ee diiradda la saaray waxaa ka mid ah xoreynta
deegaannada ku jira gacanta argagixisada iyo qorshaha Soomaaliya.
Sidoo kale masuuliyiinta amniga qaranka Soomaaliya waxay
shirkaan uga tashanayeen nooca warbixinta la hor geynayo shir ay dhawaan
dowladda Soomaaliya la yeelan doonto Qaramada Midoobey iyo Midowga Afrika.
Shirkaas waxaa looga hadlayaa amniga Soomaaliya, gaar ahaan
hanaanka ay dowladda Soomaaliya ula wareegeyso amniga qaranka.
Guddiga Amniga Qaranka oo warbixin ka dhageystay
Taliyeyaasha Ciidamada ayaa ku ammaanay shacabka Soomaaliyeed sida ay ula
shaqeynayaan laamaha amniga.
Sidoo kale waxaa lagu dhiirrigeliyey Ciidanka Booliska ee u
tababaran sida Milatariga dadaalka habeen iyo maalinta ah ee ay u bixinayaan
amniga caasimadda.
Guddiga Amniga Qaranka ayaa bogaadiyay guulaha taariikhiga
ah ee geesiyaasha Ciidanka Xoogga Dalka ay ka soo hoyeen furimaha dagaalka,
gaar ahaan xoreynta deegaanno badan oo ka tirsan Mudug, Galguduud, Hiiraan iyo
Shabeellaha Dhexe.
Sidoo kale, waxay adkeeyeen abaabulka iyo dhammeystirka
wajiga 1-aad ee howlgalka oo horseedaya in laga sifeeyo Khawaarijta deegaannada
ay kaga harsan yihiin Hirshabeelle iyo Galmudug.
Saturday, November 18, 2023
Madaxweynaha ayaa madaxda ciidamada kala hadlay xaaladda amni ee dalka
Xasan Sheekh oo Guddoomiyay shir ku saabsan Amniga iyo howlgalka xoreynta
dalka
Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa shir guddoomiyey kulan
uu la qaatay saraakiisha iyo taliyeyaasha ciidamada xoogga dalka iyo booliiska,
kaasoo looga hadlay xaaladda amni ee dalka.
Madaxweyne Maxamuud, ahna Taliyaha Guud ee Ciidammada Qaranka, ayaa
warbixin ka dhegaystay hoggaanka Ciidammada Qaranka oo ku saabsan wejiga
koowaad ee hawl-galka dib u xoraynta dalka. Warbixinta ayaa lagu sheegay
in haddii la dhaqan geliyo qorshaha dhow ay horseedi doonto in laga xoreeyo
deegaanada ay weli gacanta ku hayaan Al-Shabaab.
Dardaaran uu jeedhiyey Madaxweyne Xasan
Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa bogaadiyay ciidamada dowladda ee ku
guuleystay in Al-Shabaab ay ka saaraan deegaano badan oo dalka ah tan iyo
markii uu bilowday weerarada sanadkii hore.
Kulanka ayaa waxaa goob joog ka ahaa Wasiirka Gaashaandhigga Cabdulqaadir
Maxamed Nuur, Taliyaha Ciidanka Xoogga dalka Jeneraal Ibraahim Sheekh
Muxuyidiin, Taliyaha Ciidanka Booliska Soomaaliyeed Jeneraal Salub Axmed iyo
madax kale.
Thursday, November 16, 2023
Madaxweyne Xasan Sheekh iyo Wafdi uu hoggaaminaayo oo gaaray dalka Burundi
Madaxweyne Xasan
Sheekh ayaa dhiggiisa Burundi kala hadlay xoojinta xiriirka iyo iskaashiga
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo ay weheliyaan
wasiirro iyo mas’uuliyiin sarsare ayaa maanta oo Arbaca ah gaaray magaalada
Bujumbura ee caasimadda dalka Burundi, isagoo ka jawaabaya casumaad uu ka helay
Madaxweynaha Burundi Evariste Ndayishimiye, ahna Guddoomiyaha Midowga Afrika.
Kalfadhiga hadda ee Bulshada Bariga Afrika.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa kulan la qaatay dhiggiisa dalka
Burundi, iyadoo diiradda lagu saaray xoojinta xiriirka labada dal iyo sidii kor
loogu qaadi lahaa iskaashiga ka dhexeeya labada dal iyo labada shacab ee ku
dhisan is-aaminaad iyo danaha guud.
Sheekh Maxamuud ayaa ku ammaanay Madaxweynaha Burundi doorka ay dalkiisa ka
qaateen soo celinta amniga iyo xasiloonida Soomaaliya oo ay ka qeyb qaadanayaan
ciidamada Burundi ee qeybta ka ah howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya
“ATMS”, waxayna labada mas’uul ammaan u jeediyeen ciidamada Soomaaliya iyo kuwa
Burundi. ciidamada dagaalka kula jira dagaalamayaasha Al-Shabaab.
Madaxweyne Xasan
Sheekh oo booqasho shaqo ku tegay Dalka Burundi
Dhankiisa, Madaxweynaha Burundi Evariste Ndayishimiye ayaa uga mahadceliyey
Madaxweyne Xasan Sheekh booqashadiisa shaqo ee dalkiisa iyo dadaalka uu ugu
jiro hirgelinta nabadda, dimuqraadiyadda iyo horumarinta Jamhuuriyadda
Federaalka Soomaaliya.
Natiijadii ugu weyneyd ee ka soo baxday socdaalkan ayaa ah go’aanka ah in
la qabto shirka mustaqbalka ee guddiga joogtada ah ee iskaashiga labada dal,
iyo xaqiijinta madaxweynayaasha labada dal sida ay uga go’an tahay himilooyinka
bulshada Bariga Afrika iyo Afrika. Midowga, gaar ahaan dhinaca kobaca
dhaqaalaha iyo ganacsiga Afrika dhexdeeda.
Wednesday, November 15, 2023
Ku dhawaad 10 ruux oo ku geeriyootay fatahaada ku dhufatay Baledweyne
Waxa sii kordhaya tirada dadka ku geeriyooday fatahaada Wabiga Shabeelle uu
ka geystay xaadafaha magaalada Baledweyne ee xarunta gobolka Hiiraan.
Ilaa 8 qof ayaa la xaqiijiyay iney ku geeriyoodeen fatahaadda wabiga
Shabeelle ee magaalada Baladweyne 24-kii saac ee la soo dhaafay, sida ay
warbaahinta u sheegen maamulka degmada Baledweyne.
Maaamulka degmada Baledweyne ayaa sidoo kale sheegay in fatahaadu ay sababtay
khasaare hantiyadeed oo baaxad leh iyo barakacii ugu xoogana dhowrkii sano ee
lasoo dhaafay.
Duqa degmada Baledweyne Nadar Tabaax ayaa sheegtay in hay'addaha samafalka ay
ka gaabiyeen wax ka qabashada xaaladaha ka dhashay fatahaada ee lasoo daristay
dadkii ku noolaa xaafadaha Baledweyne oo intooda badan u barakacay Ceel jaalle.
baaq dagdag ah
Marwo Nadar ayaa sidoo kale dalbatay in gurmad deg deg ah lala soo gaara
dadka reer Baledweyne ee sida weyn u saameysay fatahaada.
Si kastaba waxaa xusid mudan in xaafadaha Baledweyne ay wali ku dhex go'doonsan
yihiin qoysas badan oo isugu tagay dhulalka taaga ah ee ku yaala xaafadaha
Baledweyne, iyadoo biyaha wabiga ay sii xoogeysanayaan saacadba saacada ka
dambeysa.
Tuesday, November 14, 2023
Wasiirka warfaafinta, XFS Daa’uud Aweys iyo Guddoomiyaha Hay’adda Maareeynta Musiibooyinka Qaranka oo Hay’adaha deeqaha bixiya lakulmey
Guddiga Qaran ee Gurmadka fatahaadaha oo la kulmay mas’uuliyiin ka kala
socday Hay’adaha deeqaha bixiya
Guddiga Qaran ee Gurmadka Fatahaadaha iyo daadadka El-Niño ayaa maanta
xarunta dhexe ee SoDMA waxa ay kulan gaar ah kula qaateen Wakiilo iyo
Masuuliyiin ka kala socday hay’addaha deeqaha bixiya ee wadamada islaamka iyo
Ururka iskaashiga islaamka (OIC ).
Kulankaan oo deg-degdeg ahaa ayaa ku saabsanaa Isku-dubbaridka
Bani’aadamnimada ee kuwa ay saameeyeen El-Niño, waxaana lagu soo
bandhigay Xaalada Guud ee Saameeynta Fatahaadaha iyo Barakaca dadka dagan
deeganada ay fatahaada ka dhacday.
Wasiirka warfaafinta, XFS Daa’uud Aweys iyo Guddoomiyaha Hay’adda
Maareeynta Musiibooyinka Qaranka
Shirkaan ayaa looga hadlay hababka jawaab celinta deg -degdega ah iyo
sidii loo caawin lahaa dadka ay Fatahaada Saameysay, intaa waxaa dheer oo
kulankaan looga hadlay iskuduwidda iyo in hay’addaha ay ka qayb-qaataan
Dib-u-dejinta dadka barakacay iyo nafaqeeyntooda iyada oo la saarayo ogaanshaha
mudnaanta iyo baahiyahooda.
Hay’ aduhu waxay balan qaadeen inay si deg deg ah uga jawaabi doonaan,
qaybna ka noqon doonaan jawaab celinta deg -degdega ah iyo sidii loo
caawin lahaa dadka ay Fatahaada Saameysay
Monday, November 13, 2023
Wasiirrada Cadaaladda ee Masar iyo somaaliya oo kulan ku yeeshey Qaahira
Wasiirka Cadaaladda Soomaaliya oo Qaahira kula kulmay dhiggiisa Masar
Wasiirka cadaaladda iyo arrimaha dastuurka XFS iyo wafidiga uu hogaaminayo
oo ay kamid yihiin xeer ilaaliyaha guud ee qaranka, Sulaymaan Maxamuud iyo
Garsoore Sheekh Saalax Dhiblaawe oo ka tirsan maxkamadda sare ee dalka ayaa
Qaahira kulan miro dhal ah kula qaatay wasiirka cadaaladda dowladda Masar,
mudane Cumar Marwaan.
Kulanka Labada wasiir ay yeesheen ayaa looga hadlay iskaashi dhanka
arrimaha cadaaladda, sharciyadda iyo garsoorka taas oo ay wadajir uga
shaqaynayaan labada dowlad ee walalaha ah.
Soomaaliya Masar iyo masar oo arimo dhaw ah ka wada hadley
Wasiirka Cadaaladda iyo arrimaha Dastuurka XFS, mudane Xasan Macallim ayaa
dhigiisa Masar uga mahad celiyay casuumaadda uu u fidiyey, isagoo bogaadiyay
horumarka dhanka adeegyadda cadaaladda iyo garsoorka ee dalka Masar.
Wasiirrada Cadaaladda ee labada dowladood ayaa caddeeyay muhiimadda ay
leedahay xiriirka taariikhiiga ah ee Masar iyo Soomaaliya iyo sida ay labada
dowladood ee walaalaha ah ugu heelan yihiin xoojinta xiriirkaaas waxaana la
isla gartay in la kala saxiixdo heshiis is-afgarad ah.
Sunday, November 12, 2023
Wasiir Daa’uud Aweys :Dad kabadan Hal milyan ayuu saameeyey Daadadka iyo fatahaadaha dalka ka dhacay, waxaana dhimashada maraysaa 31 qof
shir jaraa’id oo ay qabtay Hay’adda Maareeynta Musiibooyinka Qaranka
Wasiirka warfaafinta, dhaqanka iyo dalxiiska XFS Daa’uud Aweys Jaamac,oo uu
wehliyo Guddoomiyaha Hay’adda Maareeynta Musiibooyinka Qaranka iyo qaar kamid
ah Culimada Soomaaliyeed oo shir jaraa’id qabtay ayaa faah-faahin ka bixiyay
dhibatooyin ka dhashay Roobabka ka da’ayo guud ahaan dalka iyo sameeynta ay ku
rebeen shacabka soomaaliyeed.
Wasiirka warfaafinta Soomaaliya Mudane Daa’uud Aweys Jaamac ayaa sheegay
ilaa inta la ogyahay in dad gaarayo 31-qof ay ku dhinteen daadadka iyo
fatahaada ka dhashay roobabka ka da’ayo dalka,nus milyan dad kabadana ay ku
barakaceen,shacabka Soomaaliyeed ayuu ugu baaqay in ay u istagaan sidii ay ugu
gurman lahayeen walaalahooda ay sameynta ku yeesheen fatahaadaha.
Wasiirka Wasaaradda Warfaafinta XFS Daa’uud Aweys Jaamac “Dad kabadan Hal
milyan ayuu saameeyey Daadadka iyo fatahaadaha dalka ka dhacay, waxaana
dhimashada maraysaa 31 qof.”
Waxa uu sheegay wasiirka in dowladda iyo shacabka soomaaliyeed oo is
garabsanayo ay u istageen sidii gurmad deg deg ah loola gaarsiin lahaa dadka ay
sameynta xooggan ku yeesheen roobabka ka da’ayo dalka
Wabiga Shabeelle oo ku fatahay Xaafado hor leh oo ka tirsan
Baledweyne
Guddoomiyahay Hay’adda Mareeynta Musiibootinka Qaranka Maxamuud Macalin
Cabdulle ayaa dhankiisa sheegay in la sameeyay Akoonno bulshada ay kaga qeb
qaadan karto sidii ay walaalahooda u sameynta ku yeelatay fatahaadaha iyo
daadaka ka dhashay roobka da’ayo
Guddoomiyaha Hay’adda Maareynta Musiiboyinka Qaranka Maxamuud Macallim
Cabdulle “Umadda Soomaaliyed maanta waxa looga bahanyahay in la isku gurmado oo
la caawiyo shacabka Soomaaliyeed ee dhibatada ka soo gaartay El-Niño. ”
Sheekha Bashiir Axmed Salaad oo kamid ah culimada soomaaliyeed ayaa isna
yiri ” Waa in aan isku gurmano oo aan is kaalmeno maadama El-Niño ay gaysatay
Qasaaro badan,Masaajida,madaarista Culimada waa in aan ka gurmano.”
Arrintaan waxa ay imaneysaa xili saacadihii la soo dhaafay roobab wata
daadad iyo fatahaado ay ka da’ayaan gobolada dalka,waxana isasa soo tarayo
sameynta daadaka iyo fatahaadu ay ku yeelaneyso shacabka ku dhaqan gobolada
dalka haba ugu darnatee gobolka Gado iyo gobolka Baay,sidoo kale waxaa laga
cabsi qabaa in fatahaado uu sameeyo wabiga shabeelle degaannada uu ka maro
gobolada dalka.
Saturday, November 11, 2023
Madaxweyne Xasan Sheikh oo khudbad ka jeedinayay shir madaxeedka Afrika iyo Carabta oo shalay ka furmay magaalada Riyaad ee dalka Sacuudiga
Madaxweyne Xasan
Sheekh oo ka qeybgalay Madasha Iskaashiga Sacuudiga iyo Afrika
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud oo ka qeyb-galay Madasha Iskaashiga Sucuudiga iyo Afrika ayaa ka
warbixiyey xaaladda dalka, fursadaha iskaashiga iyo mowqifka Soomaaliya ee ku
aaddan garab-istaagga walaalaha Falastiin iyo joojinta duqeynta ka socota Qasa.
Madaxweynaha ayaa soo bandhigay sida dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed ay
ula fal-galayaan gobolka iyo Qaaradda, iyadoo ay barbar socdaan dib u dhiska
dalka, xoreynta deegaannada iyo xoojinta hay’adaha dowladnimada, waxa uuna
tilmaamay in Soomaaliya ay haysato mustaqbal fiican.
Xasan oo aad uu amaaney doorka Sacuudiga
ku leeyahay dalka
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa bogaadiyey garab-istaagga iyo
iskaashiga ka dhaxeeya Boqortooyada Sucuudiga iyo Soomaaliya, isagoo sheegay in
siyaasadda guud ee Dowladda Federaalka Soomaaliya ay aasaas u tahay wada-tashi
iyo wax wada-qabsi, uuna rajeynayo in mira-dhalka shirkan uu noqdo kobcinta
xiriirka labada dhinac.
“Laga billaabo hadda, waxaan rumeysannahay in aan hormuud u noqon karno
caalamka dhanka beeraha, kheyraadka xoolaha, tan kheyraadka cagaaran,
isgaarsiinta, fududeynta ganacsiga, kheyraadka badda iyo hal abuurka
tignoolajiyadda.”. Ayuu yiri Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda oo ka mahadceliyey soo dhaweynta diirran ee ay u
fidiyeen Boqorka iyo Dhaxal-sugaha Sucuudigu ayaa kula dardaarmay Madaxda ka
soo qeyb-gashay madashan in ay la fil noqdaan caqabadaha iyo duruufaha ku
xeeran Qaaradda, miisaanna u yeelaan Iskaashiga Sucuudiga iyo Afrika.
Thursday, November 9, 2023
Qaramada Midoobay oo sheegtay inay Doomo u dirtay magaalada Luuq si dadka loogasoo daad gureeyo
Hay'adda Maareynta Musiibooyinka oo Doomaha nuuca dheereya u dirtay
degmooyinka ay daadadku ka dhaceen ee Gobolka Gado
Hay'adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka Soomaaliyed ee SoDMA oo ka
jawaabaysa xaaladaha adag ee ka jira gobolka Gedo Degmooyinkiisa kala duwan ee
Dowladd goboleedka Jubaland kuwaas oo ka dhashay roob mahiigaan ah oo watay
daadad iyo fatahaad uu sameeyey Wabbiga Jubba oo mara Degmooyinka Gobolkaas
ayaa maanta laba Doonyood oo ah nuuca dheereeya u dirtay degmada Baardheere .
Doonyahaan ayaa lagu wadaa in ay ka qaybqataan badbaadinta boqolaal shacab
ah oo xafadaha degmadaas ku go'doonsan kuwaas oo ay go'domiyeen Fatahaada
Wabbiga, waxaana Muqdisho looga daabulay diyaarado elokobtar ah.
Sidoo kale hay’adda ayaa diyaarisay Gurmadyo kala duwan oo gargaar ah
kuwaas oo iskugu jira Raashin,Dhar iyo Daawo waxaana la rarayaa dhawaan, iyadoo
la gaarsinayo degmoyinka iyo deeganada fatahaadaha iyo daadadka ay ku
rogmadeen, waxaana xusid mudan in maalmo ka hor hay’adda SoDMA doon nuuca
dheereya ah gaarsiisay degmada luuq.
Sidhoo kale Hay’adda isku xirka gagaarka Qaramada Midoobay ee OCHA ayaa
shaacisay in lagu howlan yahay sidii loo daad gurayn lahaa illaa 2,400 oo qof
oo ku go'doonsan fatahaada ka dhacday degmada Luuq ee gobolka Gedo.
Hay’adda OCHA oo ka jawaabaysay codsi uga yimid dowladda Soomaaliya ayaa
sheegtay in doomo loo diray magaalada Luuq, si loogasoo daad gureeyo dadka
halkaas ku go’doosan.
Warbixin hay’addu soo saartay ayay ku sheegtay, in 1.17 milyan oo qof ay ilaa
hadda saamayeen roobabka ka da’ay dalka. Sidoo kale waxay sheegtay in ay
334,800 oo qof ay ka barakaceen guryahoodii, halka ay jiraan 28 dhimasho ah oo
ay ku jiraan 8 caruur ah
Sidoo kale, hay’addu waxay sheegtay in 2,400 qof ay ku go'doonsan
yihiin biyaha daadka.
Shalay, hay’adda maaraynta masiibooyinka Soomaaliya ayaa shaacisay in ugu
yaraan 29 qof ayaa ku geeriyoodeen daadadkii ugu xumaa oo ka dhashay roobabkiika da'ay dalka.
Wednesday, November 8, 2023
Wasiirka Cadaaladda oo la kulmay Safiirka Ingiriiska u fadhiya Soomaaliya
Soomaaliya iyo ingriiska oo wada hadalo shaxmaray
Wasiirka Garsoorka iyo Arrimaha Dastuurka ee Xukuumadda Federaalka
Soomaaliya, Mudane Xasan Macallin Maxamuud, ayaa kulan la qaatay Safiirka
Boqortooyada Ingiriiska u fadhiya Soomaaliya Danjire Michael Nithavrianakis.
Wasiirka iyo safiirka ayaa ka wada hadlay taageerada dowladda Ingiriiska ay
siiso dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed, iyo doorka caddaaladda ee xasiloonida
iyo sidii cadaalad loogu heli lahaa deegaannadii dhowaan la xoreeyey.
Wasiirka Cadaaladda Xukuumadda Federaalka Soomaaliya ayaa uga mahad celiyay
dowladda iyo shacabka Britain taageerada hagar la’aaneed ee ay la garab taagan
yihiin shacabka iyo dowladda Soomaaliya.
Tuesday, November 7, 2023
Safiirka cusub ee Mareykanka ayaa ku soo wajahan Soomaaliya si uu xilka ula wareego
Safiirka aan caadiga ahayn ee Mareykanka... Waa Richard Reilly, oo uu
madaxweynaha Mareykanka Joe Wathiq u magacaabay wakiilka dalkiisa ee
Soomaaliya.
Dowladda Mareykanka ayaa ku dhowaaqday in Richard Reilly uu u soo magacaabayo safiirka cusub ee Soomaaliya, waxaana lagu wadaa in dhawaan uu la wareego shaqadiisa rasmiga ah, Reilly ayaa ah safiirkii 4-aad ee uu Mareykanka u soo magacaabo Soomaaliya tan iyo markii uu dib u soo laabtay xiriirka diblomaasiyadeed ee labada dal. wadamada 2013.
Safiirka cusub ayaa xilka kala wareegi doona danjirihii hore ee Mareykanka
Larry Andre oo muddo sanad ah safiir ahaa, waxaana Reilly ay muujisay
kalsoonida uu ku qabo inuu ka soo bixi karo mas’uuliyadiisa.
Safiirka cusub ee Maraykanka ayaa xaqiijiyey inay ka go’an tahay inuu si
dhow ula shaqeeyo hay’ado kala duwan oo Maraykan ah, oo ay ku jiraan ciidamada
Maraykanka, hay’adda horumarinta caalamiga ah ee Maraykanka iyo ururrada kale
ee ku hawlan la dagaalanka argagixisada caalamiga ah.
Safiirka cusub ayaa sugaya ansixinta aqalka senate-ka Mareykanka si uu u
bilaabo howlihiisa Soomaaliya.
Waxaa xusid mudan in xiriirka diblumaasiyadeed ee Mareykanka iyo Soomaaliyauu dib u soo laabtay sanadkii 2013-kii, kadib muddo dheer oo xasilooni darro
iyo dagaalo sokeeye ay dalka ka socdeen. Danjire Stephen Schwartz ayaa
noqday safiirkii ugu horreeyay ee Mareykan ah oo Soomaaliya u jooga bishii June
2016, waxaana xilka kala wareegay Donald Yamamoto bishii Oktoobar 2018. Larry
Andre ayaa xilkan la wareegay bishii Febraayo 2022, wuxuuna xilkaasi hayay
illaa July 2023.
Mareykanka ayaa sheegay in magacaabistan ay dib u xaqiijineyso sida ay
Mareykanka uga go’an tahay in Soomaaliya ay ka taageerto safarka ay ugu jirto
xasilloonida iyo horumarka.
Monday, November 6, 2023
Guddoomiyaha degmada Baardheere oo xaqiijiyey in roob ka da’ay guud ahaan gobolka Gado uu sameeyn ku yeeshay dadka Shacabka ah
Guddoomiyaha degmada Baardheere oo sheegay in roob ka da’ay guud ahaan
gobolka Gado uu sameeyn ku yeeshay dadka Shacabka ah
Waxaa isa soo tarayo sameeynta ka dhalatay Roobka deyrta oo saacadihii la
soo dhaafay ka da’ayay degaanno badan oo ka tirsan gobolka Gado.
Roobabka waxaa ka dhashay fatahaado iyo daadad geystay qasaare dhimasho iyo
bur-bur hantiyeed,waxana meelaha qaar laga soo warinayaa in ay jiraan barakac
xooggan
Guddoomiyaha degmada Baardheere Maxamed wali Yuusuf Qorax oo la hadlay
warbaahinta Qaranka ayaa sheegay in xaalad adag ay ka jirto degmada iyo guud
ahaan gobolka waxa uuna dowladda iyo Maamulka jubbaland ugu baaqay in gurmad
deg deg ah lala soo gaaro Qoysaska oo roobka sameeyay.
“xaafadaha ay ka koobantahay degmada Baardheere guud ahaan waa wada
saameeyeen daadadka roobka,waana laga wada barakacay guud ahaan gobolka Gedo
dagmooyinkiisa, gurmad degdeg ah ayaan codsaneynaa” sidaa waxaa yiri
Guddoomiyaha degmada Baardheere
Wararka waxa ay intaa ku darayaan in laga cabsi qabo in ay go’do Buundada
degmada Baardheere oo biyuhu buux dhaafiyeen,waxaana isa soo taray dadka ka
barakacayo degmada,inkastoo
Sidoo kale ma ahan goobaha ay roobabku sameyeen gobolka Gado Lee ee waxaa
la soo warinayaa degaano dhaca koonfurta iyo bartamaha dalka roobka uu sameeyn
ku yeeshay waxa ayna dadkaan xiligaan u maahanyihiin gurmad deg deg ah oo loo
fidiyo
Sunday, November 5, 2023
Soomaaliya oo shaacisay khasaaraha ka dhashay daadadka iyo fatahaadaha
Xukuumadda Soomaaliya oo ku baaqay gurmado dag-dag ah
Raysal wasaare ku xigeenka Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya Saalax Axmed
Jaamac ayaa Maanta booqasho ku tagay xarunta dhexe ee hay'adda Maareynta iyo
Musiibooyinka Qaranka Soomaaliyeed ee SODMA, waxaana halkaasi kusoo
dhaweeyay guddoomiye ku xigeenka hay’adda Maareynta Musiibooyinka qaranka Dr
Axmed Cabdi Aadan.
Raysal wasaare ku xigeenka Xukuumadda Soomaaliya ayaa ku dhawaaqay xaalad
deg deg ah oo loogu gurmanayo dadka Soomaaliyeed ee dhibaatadu kasoo gaartay
fatahaadaha iyo daadadka ka dhashay roobabka xoogan ee ka da'aya inta badan
gobolada dalka.
”Waxaan bulshada Soomaaliyeed la wadaagayaa saamaynta ka dhalatay fatahaado iyo
roobab xoogg leh oo ka da’aya gobolada dalka, xog aan hayno dhimashu waa ilaa
10 qof" ayuu yiri Raysal wasaare ku xigeenka dalka Saalax Axmed Jaamac.
R/W ku-xigeenka dalka oo sameeyeen daadadku
Wuxuu sidoo kale tilmaamay raysal wasaare ku xigeenka dalka in dowladdaFedaraalka ay ku jirto dadaalo la xariira sidii gurmadyo loo gaarsiin lahaa
dadka ay saameeyeen dhibaatada fatahaadaha iyo roobabka ka dhashay..
Gabagabadii Raysal wasaare ku xigeenka ayaa ugu baaqay shacabka Soomaaliyeed,
gaar ahaan ganacsatada iney taageero iyo garab istaag u muujiyaan dadka Soomaaliyeedee dhibaatada ka soo gaartay daadadka iyo fatahaadaha ee xaaladaha deg deg ah
ku jira.
Friday, November 3, 2023
Soomaaliya iyo IMF oo gaaray heshiis cusub oo ku saabsan taageerada iyo dib-u-habeynta Maaliyadda
Hay’adda Lacagta Adduunku oo sheegtay in horumarka la taaban karo laga gaaray dib-u-habaynta maaliyadda
Hay'adda lacagta adduunka ee IMF iyo Dowladda federalka Soomaaliya,
ayaa is afgarad ka gaaray barnaamij cusub oo lagu sii xoojinayo hannaanka
Maaliyadda iyo dib u dhiska dhaqaalaha oo dayn cafiska ka dib la hirgalin
doono.
Warbixin dheer oo kasoo baxday IMF, ayaa lagu ammaanay Dowladda Federaalka
Soomaaliya in ay joogteysay dhaqan-gelinta dib-u-habaynta Maaliyadda, si ay
gacan uga geysato xoojinta hay’adaha Maaliyadda iyo siyaasadaha dhaqaalaha ee
muhiimka ah, taas oo waddada u xaaraysa in Soomaaliya ay gaarto barta kama
dambeysta ah ee qorshaha Deyn Cafinta oo la filayo go’aankiisa kama dambeysta
ah bisha December 2023-ka.
Iyada oo laga amba-qaadayo horumarkaas, Dowladda Soomaaliya iyo IMF waxa ay
gaareen heshiis ku saabsan dib-u-habeynta Maaliyadda iyo siyaasadda Dhaqaalaha
Soomaaliya, kaas oosocon doona muddo 36 bilood ah, sida war- saxaafadeedka lagu
sheegay.
dowladda Soomaaliya iyo IMF oo is afgartey
IMF waxa ay sheegtay barnaamijka cusub oo lagu magacaabo ECF, in
ujeedadiisu uu yahay in lagu hago siyaasadaha kama dambeysta ah ee kadib barnaamijka
Deyn Cafinta, si loo sii xoojiyo hey'adaha Maaliyadda, horumarinta ganacsiyada
yar yar iyo kobaca dhaqaalaha guud.
Dhinaca kale Wasiirka Maaliyadda Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Biixi
Imaan Cige oo qoraal kooban ka soo saaray Warbixinta IMF, ayaa sheegay in
heshiiskaan uu sahlayo sii wadidda howlaha dib-u-haneynta maaliyadda kadib
marka uu soo gaba gaboobo Barnaamijka dayn cafinta.
Thursday, November 2, 2023
R/W Xamsa oo ku booriyey culimada Soomaaliyeed in ay hoggaamiyaan dagaalka lagula jiro Khawaarijta
R/W Xamza oo si adag u booriyey culimada
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane
Xamsa Cabdi Barre, ayaa ku booriyey culimada Soomaaliyeed in ay hoggaamiyaan
dagaalka lagula jiro kooxaha Khawaarijta oo ah mid lagu difaacayo diinta iyo
jiritaanka ummadda Soomaaliyeed.
“Markii dalku halis galo dadkii hubka qaatay waxay ahaayeen culimada
Soomaaliyeed oo ummadda ku hoggaaminayey difaaca dalkooda, maanta dadkeennii
iyo diinteennii Khawaarij baa ku soo duushay waana in culimadu ay qaataan
doorkooda hoggaaminta dagaalka Khawaarijta”.
Ra’iisul wasaare xamse oo kadigey dhibaatooyinka Khawaarijta
RW xamse oo ka qeyb galay sanadkii labaad munaasadda siyaarada Sheekh
Cabdulqaadir Jeylaani oo ka mid ahaa culimadii Islaamka ee ku soo dadaalay
faafinta iyo difaaca Diinta Islaamka,ayaa ku dheeraaday doorka muhiimka ah ee
uu Sheekhu ka soo qaatay barashada iyo difaaca diinta islaamka.
Munaasabadda ayaa waxaa ka soo qeyb galay Guddoomiye ku-xigeenka labaad ee
Golaha Shacabka iyo xubno ka tirsan labada gole ee dowladda, culima’udiin iyo
qeybaha kala duwan ee bulshada.
Wednesday, November 1, 2023
Hay’adda SoDMA oo muqdisho ku qabatay shir looga hadlayo ka jawaabidda khatarta El Niño