Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud iyo wafdi ballaaran oo uu hoggaaminayo oo ay ka mid yihiin wasiirro
iyo saraakiil ciidan ayaa maanta oo Sabti ah gaaray magaalada Dhuusamareeb ee
xarunta maamulka Galmudug ee bartamaha dalka.
Madaxweynaha ayaa si ku meel gaar ah ugu guuray magaaladaas si uu u
kormeero howlgallada ciidan ee ka dhanka ah Al-Shabaab, ujeeddaduna tahay sidii
meesha looga saari lahaa xarakaadka weli gacanta ku haya deegaanada dowlad
goboleedyada Galmudug iyo Hirshabeelle, kuwaas oo dowladda Soomaaliya ay ku
guuleysatay in ay ka xoreyso inta badan deegaannadii ay ku sugnaayeen. wajigii
koowaad ee dagaalka lagula jiro Al-Shabaab.
Madaxweynaha ayaa markii uu gaaray Dusmareeb waxaa ku soo dhaweeyay
Madaxweynaha Galmudug Madaxa Xukuumadda Galmudug Axmed Cabdi Kaariye Qoor Qoor
iyo ku xigeenkiisa Cali Taher Ciid oo ay wehliyaan Madaxweynaha iyo Xildhibaano
ka tirsan Baarlamaanka Galmudug.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa doonaya inuu dhameystiro guulihii laga gaaray
wejiga koowaad ee dagaalka lagula jiro Al-Shabaab iyo in gebi ahaanba laga
sifeeyo dowlad goboleedyada Galmudug iyo Hirshabeelle oo ay ka socdaan dhaq
dhaqaaqyo, si dagaallada ay kula jiraan loogu wareejiyo dowlad goboleedyada
Koonfur Galbeed iyo Jubbaland.
Madaxweynaha ayaa ku bogaadiyey shacabka Galmudug mowqifka adag ee ay ka
istaageen kooxaha xagjirka ah, isagoo ku dheeraaday muhiimadda ugu weyn ee ay u
leeyihiin dadaallada xasilinta ee dowlad goboleedka, wuxuuna caddeeyay in
dowladdiisa ay ka go’an tahay xallinta khilaafaadka, isdhexgalka bulshada, iyo
xoojinta awoodda difaaca qaranka.
Agaasimaha Warbaahinta Madaxtooyada Soomaaliya C/qaadir Cali Digi, ayaa
tilmaamay in Madaxweynaha uu howlihiisa shaqo ka gudan doono Magaalada
Dusmerib, waxaana uu sheegay inta uu Magaalada ku sugan yahay waxyaabaha ugu
muhiimsan ee uu qaban doono ay ka mid tahay in la dardargeliyo dagaalka ka
dhanka ah Al Shabaab. Maamul goboleedyada Hirshabelle iyo Galmudug, balse ma
uusan soo hadal qaadin mudada uu madaxweynaha joogi doono caasimadda Glamdog.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud, ayaa maanta oo Khamiis ah xafiiskiisa ku qaabilay wafdi ka socday
Boqortooyada Sucuudi Carabiya oo uu hoggaaminayey Dr.
Madaxweynaha ayaa dhambaal ka guddoomay wafdiga Boqorka Sacuudiga Boqor
Salmaan Bin C/casiis iyo Dhaxal-sugaha Boqortooyada Maxamed Bin Salmaan, taasoo
ay ku adkeeyeen muhiimadda ay leedahay xoojinta xiriirka walaaltinimo ee ka
dhaxeeya labada dal ee walaalaha ah heerar kala duwan.
Madaxweynaha oo kulanka ku wehliyay Wasiirka Amniga Xukuumadda Federaalka
Soomaaliya Mudane Maxamed Axmed Sheekh Cali ayaa wafdiga Sacuudiga kala hadlay
iskaashiga dhinacyada amniga iyo maalgashiga, wuxuuna Madaxweynuhu daboolka ka
qaaday fursadaha maalgashi ee ka jira dalkiisa iyo dadaallo ay dowladdiisu ku
dhiirigelisay maalgashadayaasha, isagoo muujiyay sida uu ugu kalsoon yahay ka
qaybgalka Boqortooyada ee dib u dhiska Soomaaliya.
Mr. Ahmed bin Abdulaziz, Lataliyaha Maxkamadda Boqortooyada, ayaa dhankiisa
war saxaafadeed ay si wadajir ah u soo saareen Wasiirka Amniga, Maxamed Axmed
Sheekh, ku xaqiijiyay in Boqortooyada Sacuudiga ay diyaar u tahay inay
Soomaaliya ka taageerto dhinacyada ammaanka iyo maalgashiga. Ujeeddada ah in la
helo xasillooni iyo kor u qaadista fursadaha horumarineed ee dalka.
Wasiirka Amniga Soomaaliya ayaa muujiyay sida uu ugu faraxsan yahay
taageerada Boqortooyada Sacuudiga, isagoo carabka ku adkeeyay in iskaashiga
Soomaaliya iyo Sacuudiga uu qeyb weyn ka qaadan doono sidii loo heli lahaa
xasilooni iyo horumarinta dalka.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo
wafdi uu hoggaaminayo oo gaaray magaalada Roma ee dalka Talyaaniga.
Madaxaweyne Xasan Sheekh ayaa dalkaas uga qeyb-gaya shirar heer caalami ah
iyo kuwo heer gobol ah oo ka dhacaya Roma.
Shirka ugu weyn ee ka qeyb galkiisa uu madaxweynuhu u tegay Talyaaniga waa
‘Madasha Geeska Afrika iyo Talyaaniga’ oo ka furmeysa Roma.
Madaxda dalalka Geeska Afrika oo Soomaaliya ay ka mid tahay ayuu Talyaanigu
ku casuumay madashaas.
Sidoo kale Madaxweynaha Soomaaliya wuxuu ka qeyb geli doonaa shir seddax
geesood ah oo u dhaxeeya Talyaaniga, Soomaaliya iyo Itoobiya.
Sida ay shaacisay Madaxtooyada Soomaaliya shirarka kale ee Madaxweynuhu uu
ka qeyb gali doono waxaa ka mid ah, shirka Qaramada Midoobey oo looga hadli
doono la dagaalanka cunto yarida iyo ka hor tagga macaluusha.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa madaxda caalamka la wadaagi doona cunto yarida
ka jirta Soomaaliya iyo caqabadaha sababay.
Sidoo kale Madaxweynaha ayaa shirka Qaramada Midoobey ku soo bandhigi doona
warbixin ku saabsan fursadaha balaaran ee dhanka beeraha Soomaaliya, si
caalamku u maal-gashado.
Safaaradda Mareykanka ee Soomaaliya ayaa shaaca ka qaaday inay qorsheyneyso
inay xoojiso isbaheysiga milateri ee ay la leedahay dalalka Afrika oo ay
Soomaaliya ku jirto, kadib kulan ay la qaadatay Wasiirka Gaashaandhigga
Soomaaliya, C/qaadir Maxamed Nuur iyo Taliyaha Ciidanka Xoogga Dalka Sareeye
Guuto Ibraahim Sheekh Mohiuddin.
Inta uu socday kulanka ayaa waxaa looga hadlay sidii loo xoojin lahaa
ammaanka dalka Soomaaliya, iyo sidii loo sameyn lahaa saldhigyo cusub oo ay
leeyihiin ciidamada gaarka ah ee Soomaaliya ee loo yaqaan “DnB”.
Kulankan ayaa kusoo beegmaya xilli Soomaaliya ay u diyaar garoobayso
wajigii labaad ee dagaalka ay kula jirto Xarakadda Al-Shabaab, waxaana la
filayaa in Maraykanka uu taageero muhiim ah siiyo ciidamada Soomaaliya gaar
ahaan kuwa “Denab” oo uu Mareykanku tababaray.
Dhowaan ayay aheyd markii Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya uu
kulamo la qaatay mas’uuliyiin ay ka mid yihiin Safiirka UK ee Soomaaliya,
Ergeyga Qaramada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya, Madaxa Xafiiska Siyaasadda
Qaramada Midoobay ee Soomaaliya, Taliyaha Ciidamada Uganda, isagoo kala hadlay
sidii loo abaabuli lahaa taageerada caalamiga ah ee la dagaalanka Argagixisada.
Kulan ay magaalada Muqdisho ku yeesheen Wasiirka Gaashaandhigga Xukuumadda
Federaalka Soomaaliya Mudane C/qaadir Maxamed Nuur iyo Safiirka Dowladda
Ingiriiska u fadhiya Soomaaliya Danjire Mike Nethifrianakis ayaa maanta oo
Jimco ah kaga wada hadlay xoojinta dadaallada lagu ciribtirayo khatarta
Al-Shabaab.
Wasiirka iyo Safiirka ayaa qiimeyn ku sameeyay horumarka ay ciidamada
amniga Soomaaliya ka sameeyeen dadaallada ka dhanka ah argagixisada iyo
caqabadaha weli hortaagan in dalka uu ka xoroobo argagixisada.
Danjire Nithfrianakis ayaa ka faa’ideystay fursadda uu ku muujinayo
taageerada hagar la’aanta ah ee Dowladda Britain ay siiso dadaallada Soomaaliya
ee lagula dagaallamayo argagixisada iyo soo celinta nabadda iyo amniga gobolka.
Wasiir Nour iyo Danjire Nithfrianakis labaduba waxay carrabka ku adkeeyeen
muhiimadda ay leedahay in wax laga qabto arrimaha asaasiga ah ee gacan ka
geysta xagjirnimada iyo argagixisada.
Waxa ay sidoo kale carrabka ku adkeeyeen muhiimadda ay leedahay
hindisayaasha horumarinta dhaqaalaha iyo bulshada ee looga gol leeyahay in lagu
helo fursado korriin iyo barwaaqo ah dhammaan qeybaha kala duwan ee bulshada,
maadaama hindisayaashan ay lagama maarmaan u yihiin in la yareeyo saameynta
fikradaha xagjirnimada iyo horumarinta xasillooni waarta.
Natiijadii ka soo baxday kulanka Muqdisho ayaa hoosta ka xariiqaya
iskaashiga istiraatijiyadeed ee xooggan ee ka dhexeeya Soomaaliya iyo UK ee
mowqifkooda mideysan ee ka dhanka ah argagixisada iyo dadaallada lagu
hagaajinayo amniga gobolka
Tababarkan oo ay soo qaban qaabisay Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka iyo
dalxiiska Xukuumadda Federaalka Soomaaliya waxaa ka qeyb galay 30 gabdhood oo
saxafiyiin ah oo ka hawlgala hay’adaha Warbaahinta gaarka ah iyo ururada
saxaafadda, waxaa uuna socday intii u dhaxeysay 18-kii ilaa iyo 20-ka July,
2023.
Ka qeyb galayaasha ayaa qaatay casharro diiradda lagu saaray habka maamulka
hay’adaha warbaahinta oo ay bixinayeen macalimiin qibrad u leh, waxaana ay isku
weydaarsadeen doodo looga hadlayay caqabadaha iyo fursadaha gabdhaha ee
hay’adaha warbaahinta.
Agaasimaha Waaxda Shaqaalaha iyo tababarada Wasaaradda Warfaafinta,
Dhaqanka iyo Dalxiiska Soomaaliya Marwo Fartuun Axmed Xasan ayaa sheegtay in u
jeedka tababarkan soo idlaaday uu ahaa xoojinta doorka dumarka ee maamulka
Warbaahinta.
“ Gabdhaha waa laf dhabarta Warbaahinta, waxaan tababarkan u qabanay in
wadaagno muhiimada ay leedahay koru qaadista kaalintooda maamulka, waxaan
rabnaa in gabdhaha fursadahooda kor loo qaado sida in ay hay’adaha warbaahinta
ka noqdaan agaasin, tifaftir iyo Madax qeybeed, ayay tiri Agaaisme Fartuun.
Agaasimaha guud ee Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka iyo Dalxiiska
Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Cabdullaahi Xayir Ducaalle oo soo xiray
tababarka ayaa kula dardaarmay gabdhaha saxafiyiinta ah ee ka faa’iidaystay
tababarka in ay dhaqan galiyaan waxyaabihii ay ka faa’iideyn aqoon
isweydaarsiga.
Agaasime Xayir ayaa sheegay in Wasaaradda Warfaafinta, Dhaqanka iyo
Dalxiiska ay ka go’an tahay xoojin doonto kobcinta aqoonta iyo xirfadaha
saxafiyiinta si gaar gabdhaha oo muhiim u ah.
“Tababarkan waxaan u qabanay in aan kor u qaadno oo muujino kaalinta
gabdhaha ee maamulka Warbaahinta, waxaan rajeynayaa ina aad dhaqan galisaan
wixii aad ka kororsateen, ka wasaarad ahaan waxaan rabnaa in tababarkan
gabdhaha sii wadno waxaan gaarsiin doonaa dhammaan xarumaha dowlad goboleedyada
maalmaha iyo todobaadyada soo aaddan, waxaa naga go’an kor u qaadista
tababaridda iyo horumarinta wariyayaasha si guud, si gaar ah gabdhaha oo
muhiim u ah”
Ka qeyb galayaasha tababarka oo la guddoonsiiyay shahaadooyin muujinayay
tababarka ay qaateen ayaa uga mahad celiyaay wasaaradda qabashada tababarkan oo
ay sheegeen in wax badan ay ka kororsadeen iyo macalimiinta bixiyay
casharada aqoon isweydaarsigaan oo ay tilmaameen in ay u hagar baxeen intii uu
socday.
.jpeg)
