Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo xarigga ka jaray wajiga koowaad ee dhismaha Dekedda Garacad ee Gobolka Mudug.

 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo uu wehelinayo Madaxweynaha Dowlad-goboleedka Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa hadda xarigga ka jaray wajiga koowaad ee dhismaha Dekedda Garacad ee Gobolka Mudug.

Wafdiga ka qeyb galay xarig jarka waxaa kamid ah madaxweynaha dowlad deegaanka Soomaalida iyo wafuud kale oo ka kala socota wadamada geeska Afrika.

Dekaddan ayaa lagu dhisay isku tashi iyado ay xusid mudan tahay in dhismaheeda uu qaatay muddo sanado ah.

Xogo aan helnay ayaa dhanka kale sheegaya in dekaddan aan loogu talagalin iney ku xirtaan maraakiibta waa weyn tusaale ahaan kuwa sida Container-da balse kaliya kusoo xiran karaan doomaha iyo maraakiibta yar yar.

Gobolada koonfureed ee maamul goboleedka Puntland, gobolada dhexe ee Soomaaliya, marka laga soo tago ismaamulka Soomaalida Itoobiya oo Itoobiya ay tahay dal aan bad lahayn, kuna tiirsan dekedaha Jabuuti iyo Berbera ee Somaliland, ayaa ka faa’iidaysan doona dekedda si loo soo nooleeyo dhaqaalaha deegaanka. .

 

Read More

Md Xasan Sheekh oo la shiray wasiirada waxbarashada heer Federal iyo heer DG+Go’aan la qaatay

 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo Madaxtooyada Qaranka ku qaabilay Wasiirrada Waxbarashada heer Federaal iyo heer Dowlad-goboleed ee dalka ayaa kala hadlay sidii wadajir loogu sii ambaqaadi lahaa dadaallada tayeynta iyo baahinta adeegyada waxbarashada.

Ra’iisul Wasaare Kuxigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Saalax Axmed Jaamac, Wasiirka Waxbarashada Dowladda Federaalka Mudane Faarax Sheekh Cabdulqaadir iyo Wasiirrada Dowlad-goboleedyada dalka ayaa Madaxweynaha uga warbixiyey baahiyaha waxbarasho ee jira iyo sidii heerarka kala duwan ee dowladda iskaga kaashan lahayeen suurta-gelinta kordhinta fursadaha waxbarashada, manhajka iyo imtixaanaadka shahaadiga ah.

Madaxweynaha ayaa tilmaamay in ay ka go’antahah tayeynta iyo kordhinta fursadaha waxbarasho, tirada macalimiinta iyo xarummaha waxbarashada.

“Waxbarashadu waa xuquuq aasaasi ah oo tahay in caruurteennu ay helaan. Waxa ay nagu tahay waajib in aan u diyaarinno ubadkeenna Soomaaliyeed waxbarasho iyo mustaqbal anfaca dadkeena iyo dalkeena.”

Dowladda Federaalka Soomaaliya waxaa ka go’an dib u habeynta nidaamka waxbarashada dalka, iyada oo la hirgelinayo hindiseyaal lagu kordhinayo qoondada maaliyadeed ee waxbarashada, si ay fursaddo u helaan caruurta Soomaaliyeed ee gaaray da’da iskuulka iyo kuwa kale ee aan fursadaha helin una baahan tababarro dhanka xirfadaha ah.

 

Read More

Hay’adda IMF ee lacagta adduunka ayaa heshiis maaliyaddeed la gaartay Soomaaliya

 

Hay’adda Lacagta Adduunka ee IMF ayaa  heshiis heer-shaqaale ah la gaartay dowladda Soomaaliya, kaasoo ogolaanaya in lacag dhan 10 Milyan oo doollar lagu siinayo Soomaaliya.

Madaxa IMF Laura Jaramillo ayaa sheegtay in heshiiskan uu yimid ka dib markii ay si toos ah dib u eegis ugu sameeyeen howlaha daynta cafinta Soomaaliya. Waxay ku ammaantay dowladda sida ay ugu adkaysteen isbeddellada dhaqaalaha, abaaraha dabadheeraaday, saameynta dagaalka Ruushka ee Ukraine iyo walaacyada amniga.

“Haddii Soomaaliya ay sii waddo horumarka joogtada ah ee ku aaddan dib-u-habaynta, waxa ay gaari kartaa heer gabagabo ah hannaanka cafinta daynta cafinta caalamiga ah," ayay tidhi Jaramillo.

Laura Jaramillo waxay sheegtay tallaabooyinka ay Soomaaliya waddo inay u oggolaan doonta in ay daynta ka dhigto ku dhawaad 550 milyan oo doolar halka ay ka ahayd $5.2 bilyan.

IMF waxay sheegtay in Soomaaliya ay weli u baahan tahay sii socosho iyo taageero degdeg ah oo ay ka helaan saaxiibada caalamiga ah marka loo eego dhibaatada daran ee cuntada ee hadda jirta.

Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya, Dr. Cilmi Maxamuud Nuur ayaa soo dhaweeyay warbixin ay Hey'adda IMF ka soo saartay natiijada ka soo baxday shirarkii isdabajooga ahaa ay la yesheen Dowladda Federaalka Soomaaliya gaar ahaan Wasaaradda Maaliyadda Soomaaliya.

" Waxa aan ku faraxsanahay Warbixinta ay soo saartay hey’adda Lacagta Adduunka IMF ee ka hadlaya natiijida wanaagsan ee ka soo baxday hannaanka dib-u-eegista 4-aad (Article-IV) ee Barnaamijka Deyn-Cafinta (ECF) Shirarkaas oo ka kala dhacay magaalooyinka Nairobi iyo Washington DC,” ayuu yiri wasiirka maaliyadda ee dalka.

Dowladda Soomaaliya ayaa dadaal ugu jirta sare u qaadida dakhliga gudaha iyado adduunku ay samayn dhaqaale oo xoogaan ka jirto, iyo sidoo kale dhamaystirka hannaanka Deyn Cafinta Soomaaliya, sida uu sheegay wasiirka maaliyadda.

Haddii Soomaaliya ay sii wado horumarka joogtada ah ee ku aaddan dib-u-habaynta, waxay gaari kartaa "dhammaystirka" deymaha caalamiga ah ee hoos yimaada Hindisaha Waddamada deymaha badan leh ee deymaha leh dabayaaqada 2023, taas oo u oggolaaneysa Soomaaliya in ay dhimato deynta lagu leeyahay ilaa $550 milyan halka ay ka ahayd $5.2 bilyan.

 

Read More

Dib u noqosho ma jirto: Waa inaan Al-Shabaab ka saarno – Waxaa qoray madaxweyne Xasan Sheekh

 

 Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa qoray maqaal uu cinwaan uga dhigay “Ma jirto wax ka laabanaya go’aankeenna ah inaan meesha ka saarno dhaqdhaqaaqa argagixisada,” ayuu ku sheegay in Soomaaliya ay ku jirto xaalad rasmi ah oo dagaal ay kula jirto kooxaha argagixisada ah oo arxan daran, rabshado wata. iyo akhlaaqda hoose, oo haddaynaan ka adkaan, waxay baabi'in doonaan jiilasha danbe.

Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in Al-shabaab ay ku qarxiyeen ceelal biyoodyo ku yaallay meelo fog fog oo ay ka cabi jireen bulshada Soomaaliyeed, isla markaana ay sannado badan ka qaadanayeen lacago sharci darro ah oo ay ka qaadan jireen dadka loogu hanjabayo in la dili doono.

Isagoo hadalkiisa sii wata ayuu yiri “Waxaan salaamayaa geesinimada ay muujiyeen shacabkeena Soomaaliyeed ee Soomaaliyeed, ee u kacay la dagaalanka argagixisada, isla markaana garab siinaya ciidamadooda geesiyaasha ah, si ay uga jawaabaan gumaadka iyo xasuuqa ay Al-Shabaab u geysatay dadkeena iyo qarankeena”.

Madaxweynaha ayaa ku nuux-nuux saday in aan la joogin waqti ka wanaagsan oo ka wanaagsan waqtigan xaadirka ah, maadaama shacabka ay u midaysan yihiin sidii loo ciribtiri lahaa, isla markaana aan horumar iyo barwaaqo ku gaari doonno marka aan iskaashano, isla markaana aan iska kaashanno. gacanta kuwa gacan saarka la leh kooxaha argagixisada, waxaana ku garaacnay gacan bir ah.

“Waan sii wadi doonnaa baacsiga cadowga oo aan ka xoreyn doono meelo badan oo muhiim ah, ka dibna waxaan gaarsiin doonnaa kaalmo bini’aadantinimo iyo mid horumarineed oo ay deegaannadaas iyo dadkooda nool u baahan yihiin,” ayuu yiri.

Madaxweynaha Soomaaliya ayaa sheegay in Al-shabaab aan looga adkaan doonin qori keliya, balse ay tahay in aan dib u eegis ku sameyno fikirkeenna tacliimeed iyo hab-fekerkeena, isla markaana aan xirno meelaha ay ka helaan maalgelinta argagixisada, isagoo mar kale ugu baaqay shacabka Soomaaliyeed in ay ku kalsoonaadaan dadaalkeenna wadajirka ah. iyo in si geesinimo leh looga soo horjeesto dhammaan kuwa la shaqeeya argagixisada.

Waxaanu yidhi “Runtii ma gaadhi karno horumar waara, mid bulsho, mid dhaqaale, mid bulsho iyo mid siyaasadeed, haddaynaan dhaq-dhaqaaqa dhalinyaradu garbaha ka qaadin, nidaamka dalka looga xoraynayo kooxdan qawlaysatada ah waa masuuliyad wadareed. "

 

Read More

Rw Xamse: Dowladdu cunaqabatayn ayay ku soo rogi doontaa cid walba oo gacan saar la leh Al-shabaab

 

 

Ra'iisul Wasaaraha Soomaaliya, Xamse Cabdi Barre ayaa sheegay in dowladdiisu ay dagaal dhab ah kula jirto Al-shabaab ayna cunaqabatayn ku soo rogi doonto cid walba oo gacan saar la leh kooxda Al-shabaab.

Raysal wasaaraha ayaa sheegay in dowladdiisu guulo waawayn oo la taaban karo ay ka gaartay dagaalka hadda ka socda gobolada dhexe, halkaas oo uu sheegay inay ciidamada dowladda iyo kuwa deegaanku ku xoreeyeen dhul badan oo Alshabaab maamulayeen muddo dheer.

Raysal wasaaraha Soomaaliya ayaa hadalkaan ku sheegay wareysi uu magaalada Addis Ababa ee dalka Ethiopia, ku siiyay warbaahinta Alcarabiya TV.

Wuxuu uga warbixinayay howlgallada ka socda Hiiraan ee loogasoo horjeedo Alshabab iyo xaaladda abaareed ee dalka.

Raysal wasaare Xamse waxa uu rajo wanaagsan ka muujiyay in dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed oo iskaashanaya ay ka guulaysan doonaan Alshabaab.

Hadalka wasiirka koowaad ee dalka ayaa kusoo aaday, iyadoo xukuumada Soomaaliyaay dhawaan digniin u dirtay ganacsatada iyo shirkadda, kuwaas oo ay sheegtay in aanay wax la xiriir la sameyn karin Alshabaab, siina karin wax lacag ah.

Dowladdu waxay hadda ku howlan tahay inay tallaabadii ugu horraysay ka qaaddo shakhsiyaad iyo shirkado ganacsi oo baaris ku socoto, loona haysto inay macluumaad u gudbin jireen kooxda Alshabaab.

Read More

Md xasan sheekh Dib u noqosho ma jirto: waa inaan Al-Shabaab soo afjarno

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud

Soomaaliya waxay dagaal kula jirtaa koox argagaxiso ah oo aan naxariis lahayn, caalam ahaan iyo damiir ahaanba aan la aqbali karin inay ku noolaadaan oo ay ka hawlgalaan dalkeena. Hadii aynaan ka saarin kooxdan xumaanta iyo maanka ku haysa bulshadeena, waxa ay baabi’in doonaan mustaqbalkeena iyo kan jiilasha soo socda. Waa ku filan tahay! Riyadan qarowga ah waa in ugu dambeyntii la dhammeeyaa.

Al-Shabaab ayaa hab-dhaqankooda caadiga ah ka dhigtay dilka, naafaynta, baada iyo dhaca shacabka Soomaaliyeed ee ay ka helaan maciishada iyo hantidooda. Waxay weli yihiin khatarta ugu weyn ee ku wajahan qarannimada Soomaaliyeed ee si tartiib tartiib ah u soo kabanaysa. Xilligan adag ee adag ee dhibaatooyinka bini'aadantinimo iyo kuwa dhaqaale, waxay sii wadaan inay qarxiyaan ceelasha biyaha, si xoog ah ay uga qaadaan xoolaha dadka waxayna ka qaataan lacago baad ah oo ay ka helaan ganacsiyada halganka ku jira ee taageera qoysaska, shakhsiyaadka iyo bulshadooda. Kooxdani waa kansar ku jira nidaamkayaga, waana inaan uga jawaabno awoodeena wadajirka ah si aan uga adkaano hal mar iyo dhammaanba. Haddii aan sidaas la yeelin, mustaqbalka Soomaaliya iyo wanaagga jiilasha soo socda ayaa mugdi geli doona.

Waxaan ku hanweynahay geesinimada ay muujiyeen bulshooyinkeena Soomaaliyeed ee adkaysiga leh ee ku bahoobay ciidamadooda amniga dawladeed si ay uga hortagaan Al-Shabaab iyo tacadiyada iyo gumaadka ay ku hayaan dadkeena iyo qarankeena. Fariintayada midaysan waa caddahay: mar dambe naloo cagajugleyn doono, nala bahdili doono, lama dili doono, ama wax baad ah nalama qaadan doono. Waxaan nafteena, bulshadeena iyo dalkeena ka difaaci doonaa argagixisada caalamiga ah. Argagixisadu ma yeelan doonto saaxiib ama meel ay ugu yeerto Soomaaliya.

Tan iyo markii uu Soomaaliya ka billowday dagaalka ka dhanka ah argagixisada caalamiga ah 2007-dii, ma jirin waqti aan dareemay rajo ka badan oo aan ku qabo jabinta Al-Shabaab, marka loo eego hadda. Taas waxaa sabab u ah, maanta, innaga oo midaysan, tamar iyo go’aansanay in aynu sugno mustaqbal wanaagsan oo ummaddeenna. Iftiinka ifaya ee rajada Soomaaliya ma sii madoobaan doono argagixisada. Waxaynu horumar iyo barwaaqo wada gaadhi doonnaa iyadoo argagixisadu ay tahay, lagana rabo in la jabiyo oo la isu geeyo qashinka taariikhda.

Si loo dhimo loogana adkaado Al-Shabaab, waxaan qaadnay hab dowladeed oo dhan oo ay kaabeyso taageerada bulshada si aan uga hortagno tiirarka kala duwan ee suurageliya Al-Shabaab. Dawladdeenu waxay si daacad ah u aqoonsanaysaa muhiimadda ay leedahay hab-raac dhammaystiran iyo midnimo ujeeddo leh. Waxaan rumeysannahay in wadashaqeyn adag oo dhexmarta ay muhiim u tahay in laga adkaado Al-Shabaab, waana sababta aan u sameynay istaraatiijiyad dhameystiran oo aan ku yareyno khatarta Al-Shabaab oo aan ugu dambeyn ku ciribtirno. Toddobaadyada iyo bilaha soo socda, waxaan idiin xaqiijinayaa, muwaadiniinteenna jecel, in aan sii wadi doono baacsiga cadawga iyo soo kabashada meelo badan oo muhiim ah oo aan gaarsiin doono gargaarka bini'aadantinimo iyo horumarinta goobaha la xoreeyay.

Iyadoo dowladda Soomaaliya iyo saaxiibadayada caalamiga ah ay in muddo ahba si firfircoon ula shaqeynayeen Al-Qaacidada gacan-ka-hadalka ah ee Al-Shabaab, waa ficillada iyo hamiga dadkeenna maanta kuwa dib u soo nooleynaya waxqabadkeenna wadajirka ah si aan uga adkaano.

Al-Shabaab qoriga kaliya laguma jabin doono. Waa in aan adeegsanaa cudud ciidan, barasho fikradeed oo sax ah, oo aan ka gaajoonno maalgelinta xaaraanta ah. Waxaan mar kale ugu baaqayaa shacabka Soomaaliyeed inay ku kalsoonaadaan dadaalkeenna wadajirka ah oo ay si geesinimo leh uga hortagaan la shaqeynta Al-Shabaab qaab kasta iyo qaab kasta, iyadoo aan loo eegin qiimaha ay ku kacayso.

Waa in aan Al-Shabaab kaga hortagno khayaanada ay ku hayaan diinteena Islaamka ee quruxda badan, nabadda ah. Anaga oo nabadda jecel waxaan nahay muslimiin dhab ah. Argagaxisada dilaaga ah ee dhiiga u ooman xitaa ma fahmi karaan macnaha dhabta ah ee fariinta Islaamka ee rajada, nabadda iyo horumarka aadanaha oo dhan. Runtii Alle SWT waa naxariista badane, wuxuuna waajib inagu saaran yahay inaan u naxariisano oo u naxariisano dadka kale mar kasta.

Sanadihii lasoo dhaafay, waxaan murugo badan ku waynay dagaalka lagula jiro Al-Shabab. Muwaadiniin badan oo geesiyaal ah iyo saaxiibo caalami ah ayaa bixiyay qiimaha ugu sarreeya si ay bulshadeenna uga ilaaliyaan falalka xun ee kooxda. Maanta innaga oo dagaalka u qaadnayna waxa ay doonayaan in ay naga joojiyaan dadaalkooda ugu dambeeya ee fulaynimada iyo caga-juglaynta ay ku hayaan dad aan waxba galabsan, hantidooda iyo xoolahooda. Waxba nagama hor istaagi doono, laakiin waxaan sii laba-jibaari doonaa dadaalkeena geesinimada leh, waxaana sii wadeynaa inaan u socono si aan u soo afjarno rafaadkan, si joogto ahna aan ugu sii socono horumar waara.

Xaqiiqdu waxay tahay inaan diirada saari karin inaan gaarno horumar waara annagoo wax ka qabanaya isbedellada dhaqan-dhaqaale iyo siyaasadeed ee degdegga ah haddii ay had iyo jeer carqaladeeyaan rabshadaha Al-Shabab. Al-Shabab ma daneeyaan Islaamka iyo horumarka Soomaaliya iyo horumarka. Waxay rabaan inay mustaqbalkayaga u baabi'iyaan dantooda dembi. Marna uma oggolaan karno inay guulaystaan. Haddaba, waxaa mas’uuliyad ka saaran tahay muwaadin kasta oo Soomaaliyeed inuu sii wado dadaallada uu kaga hortagayo dambiyada Al-Shabaab iyo falalka xun xun ee ay ku hayaan shacabkooda iyagoo garabsanaya dowladooda. Waxaan ku kalsoonahay, haddii aan si hufan u samayno arrintan, in aan guulaysan doono insha Allah.

 

Read More