Md xasan sheekh Dib u noqosho ma jirto: waa inaan Al-Shabaab soo afjarno

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud

Soomaaliya waxay dagaal kula jirtaa koox argagaxiso ah oo aan naxariis lahayn, caalam ahaan iyo damiir ahaanba aan la aqbali karin inay ku noolaadaan oo ay ka hawlgalaan dalkeena. Hadii aynaan ka saarin kooxdan xumaanta iyo maanka ku haysa bulshadeena, waxa ay baabi’in doonaan mustaqbalkeena iyo kan jiilasha soo socda. Waa ku filan tahay! Riyadan qarowga ah waa in ugu dambeyntii la dhammeeyaa.

Al-Shabaab ayaa hab-dhaqankooda caadiga ah ka dhigtay dilka, naafaynta, baada iyo dhaca shacabka Soomaaliyeed ee ay ka helaan maciishada iyo hantidooda. Waxay weli yihiin khatarta ugu weyn ee ku wajahan qarannimada Soomaaliyeed ee si tartiib tartiib ah u soo kabanaysa. Xilligan adag ee adag ee dhibaatooyinka bini'aadantinimo iyo kuwa dhaqaale, waxay sii wadaan inay qarxiyaan ceelasha biyaha, si xoog ah ay uga qaadaan xoolaha dadka waxayna ka qaataan lacago baad ah oo ay ka helaan ganacsiyada halganka ku jira ee taageera qoysaska, shakhsiyaadka iyo bulshadooda. Kooxdani waa kansar ku jira nidaamkayaga, waana inaan uga jawaabno awoodeena wadajirka ah si aan uga adkaano hal mar iyo dhammaanba. Haddii aan sidaas la yeelin, mustaqbalka Soomaaliya iyo wanaagga jiilasha soo socda ayaa mugdi geli doona.

Waxaan ku hanweynahay geesinimada ay muujiyeen bulshooyinkeena Soomaaliyeed ee adkaysiga leh ee ku bahoobay ciidamadooda amniga dawladeed si ay uga hortagaan Al-Shabaab iyo tacadiyada iyo gumaadka ay ku hayaan dadkeena iyo qarankeena. Fariintayada midaysan waa caddahay: mar dambe naloo cagajugleyn doono, nala bahdili doono, lama dili doono, ama wax baad ah nalama qaadan doono. Waxaan nafteena, bulshadeena iyo dalkeena ka difaaci doonaa argagixisada caalamiga ah. Argagixisadu ma yeelan doonto saaxiib ama meel ay ugu yeerto Soomaaliya.

Tan iyo markii uu Soomaaliya ka billowday dagaalka ka dhanka ah argagixisada caalamiga ah 2007-dii, ma jirin waqti aan dareemay rajo ka badan oo aan ku qabo jabinta Al-Shabaab, marka loo eego hadda. Taas waxaa sabab u ah, maanta, innaga oo midaysan, tamar iyo go’aansanay in aynu sugno mustaqbal wanaagsan oo ummaddeenna. Iftiinka ifaya ee rajada Soomaaliya ma sii madoobaan doono argagixisada. Waxaynu horumar iyo barwaaqo wada gaadhi doonnaa iyadoo argagixisadu ay tahay, lagana rabo in la jabiyo oo la isu geeyo qashinka taariikhda.

Si loo dhimo loogana adkaado Al-Shabaab, waxaan qaadnay hab dowladeed oo dhan oo ay kaabeyso taageerada bulshada si aan uga hortagno tiirarka kala duwan ee suurageliya Al-Shabaab. Dawladdeenu waxay si daacad ah u aqoonsanaysaa muhiimadda ay leedahay hab-raac dhammaystiran iyo midnimo ujeeddo leh. Waxaan rumeysannahay in wadashaqeyn adag oo dhexmarta ay muhiim u tahay in laga adkaado Al-Shabaab, waana sababta aan u sameynay istaraatiijiyad dhameystiran oo aan ku yareyno khatarta Al-Shabaab oo aan ugu dambeyn ku ciribtirno. Toddobaadyada iyo bilaha soo socda, waxaan idiin xaqiijinayaa, muwaadiniinteenna jecel, in aan sii wadi doono baacsiga cadawga iyo soo kabashada meelo badan oo muhiim ah oo aan gaarsiin doono gargaarka bini'aadantinimo iyo horumarinta goobaha la xoreeyay.

Iyadoo dowladda Soomaaliya iyo saaxiibadayada caalamiga ah ay in muddo ahba si firfircoon ula shaqeynayeen Al-Qaacidada gacan-ka-hadalka ah ee Al-Shabaab, waa ficillada iyo hamiga dadkeenna maanta kuwa dib u soo nooleynaya waxqabadkeenna wadajirka ah si aan uga adkaano.

Al-Shabaab qoriga kaliya laguma jabin doono. Waa in aan adeegsanaa cudud ciidan, barasho fikradeed oo sax ah, oo aan ka gaajoonno maalgelinta xaaraanta ah. Waxaan mar kale ugu baaqayaa shacabka Soomaaliyeed inay ku kalsoonaadaan dadaalkeenna wadajirka ah oo ay si geesinimo leh uga hortagaan la shaqeynta Al-Shabaab qaab kasta iyo qaab kasta, iyadoo aan loo eegin qiimaha ay ku kacayso.

Waa in aan Al-Shabaab kaga hortagno khayaanada ay ku hayaan diinteena Islaamka ee quruxda badan, nabadda ah. Anaga oo nabadda jecel waxaan nahay muslimiin dhab ah. Argagaxisada dilaaga ah ee dhiiga u ooman xitaa ma fahmi karaan macnaha dhabta ah ee fariinta Islaamka ee rajada, nabadda iyo horumarka aadanaha oo dhan. Runtii Alle SWT waa naxariista badane, wuxuuna waajib inagu saaran yahay inaan u naxariisano oo u naxariisano dadka kale mar kasta.

Sanadihii lasoo dhaafay, waxaan murugo badan ku waynay dagaalka lagula jiro Al-Shabab. Muwaadiniin badan oo geesiyaal ah iyo saaxiibo caalami ah ayaa bixiyay qiimaha ugu sarreeya si ay bulshadeenna uga ilaaliyaan falalka xun ee kooxda. Maanta innaga oo dagaalka u qaadnayna waxa ay doonayaan in ay naga joojiyaan dadaalkooda ugu dambeeya ee fulaynimada iyo caga-juglaynta ay ku hayaan dad aan waxba galabsan, hantidooda iyo xoolahooda. Waxba nagama hor istaagi doono, laakiin waxaan sii laba-jibaari doonaa dadaalkeena geesinimada leh, waxaana sii wadeynaa inaan u socono si aan u soo afjarno rafaadkan, si joogto ahna aan ugu sii socono horumar waara.

Xaqiiqdu waxay tahay inaan diirada saari karin inaan gaarno horumar waara annagoo wax ka qabanaya isbedellada dhaqan-dhaqaale iyo siyaasadeed ee degdegga ah haddii ay had iyo jeer carqaladeeyaan rabshadaha Al-Shabab. Al-Shabab ma daneeyaan Islaamka iyo horumarka Soomaaliya iyo horumarka. Waxay rabaan inay mustaqbalkayaga u baabi'iyaan dantooda dembi. Marna uma oggolaan karno inay guulaystaan. Haddaba, waxaa mas’uuliyad ka saaran tahay muwaadin kasta oo Soomaaliyeed inuu sii wado dadaallada uu kaga hortagayo dambiyada Al-Shabaab iyo falalka xun xun ee ay ku hayaan shacabkooda iyagoo garabsanaya dowladooda. Waxaan ku kalsoonahay, haddii aan si hufan u samayno arrintan, in aan guulaysan doono insha Allah.