Madaxweynaha Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa qoray maqaal uu
cinwaan uga dhigay “Ma jirto wax ka laabanaya go’aankeenna ah inaan meesha ka
saarno dhaqdhaqaaqa argagixisada,” ayuu ku sheegay in Soomaaliya ay ku jirto
xaalad rasmi ah oo dagaal ay kula jirto kooxaha argagixisada ah oo arxan daran,
rabshado wata. iyo akhlaaqda hoose, oo haddaynaan ka adkaan, waxay baabi'in
doonaan jiilasha danbe.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in Al-shabaab ay ku qarxiyeen ceelal
biyoodyo ku yaallay meelo fog fog oo ay ka cabi jireen bulshada Soomaaliyeed,
isla markaana ay sannado badan ka qaadanayeen lacago sharci darro ah oo ay ka
qaadan jireen dadka loogu hanjabayo in la dili doono.
Isagoo hadalkiisa sii wata ayuu yiri “Waxaan salaamayaa geesinimada ay
muujiyeen shacabkeena Soomaaliyeed ee Soomaaliyeed, ee u kacay la dagaalanka
argagixisada, isla markaana garab siinaya ciidamadooda geesiyaasha ah, si ay
uga jawaabaan gumaadka iyo xasuuqa ay Al-Shabaab u geysatay dadkeena iyo
qarankeena”.
Madaxweynaha ayaa ku nuux-nuux saday in aan la joogin waqti ka wanaagsan oo
ka wanaagsan waqtigan xaadirka ah, maadaama shacabka ay u midaysan yihiin sidii
loo ciribtiri lahaa, isla markaana aan horumar iyo barwaaqo ku gaari doonno
marka aan iskaashano, isla markaana aan iska kaashanno. gacanta kuwa gacan
saarka la leh kooxaha argagixisada, waxaana ku garaacnay gacan bir ah.
“Waan sii wadi doonnaa baacsiga cadowga oo aan ka xoreyn doono meelo badan
oo muhiim ah, ka dibna waxaan gaarsiin doonnaa kaalmo bini’aadantinimo iyo mid
horumarineed oo ay deegaannadaas iyo dadkooda nool u baahan yihiin,” ayuu yiri.
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa sheegay in Al-shabaab aan looga adkaan doonin
qori keliya, balse ay tahay in aan dib u eegis ku sameyno fikirkeenna
tacliimeed iyo hab-fekerkeena, isla markaana aan xirno meelaha ay ka helaan
maalgelinta argagixisada, isagoo mar kale ugu baaqay shacabka Soomaaliyeed in
ay ku kalsoonaadaan dadaalkeenna wadajirka ah. iyo in si geesinimo leh looga
soo horjeesto dhammaan kuwa la shaqeeya argagixisada.
Waxaanu yidhi “Runtii ma gaadhi karno horumar waara, mid bulsho, mid
dhaqaale, mid bulsho iyo mid siyaasadeed, haddaynaan dhaq-dhaqaaqa dhalinyaradu
garbaha ka qaadin, nidaamka dalka looga xoraynayo kooxdan qawlaysatada ah waa
masuuliyad wadareed. "
Ra'iisul Wasaaraha Soomaaliya, Xamse Cabdi Barre ayaa sheegay in
dowladdiisu ay dagaal dhab ah kula jirto Al-shabaab ayna cunaqabatayn ku soo
rogi doonto cid walba oo gacan saar la leh kooxda Al-shabaab.
Raysal wasaaraha ayaa sheegay in dowladdiisu guulo waawayn oo la taaban
karo ay ka gaartay dagaalka hadda ka socda gobolada dhexe, halkaas oo uu
sheegay inay ciidamada dowladda iyo kuwa deegaanku ku xoreeyeen dhul badan oo
Alshabaab maamulayeen muddo dheer.
Raysal wasaaraha Soomaaliya ayaa hadalkaan ku sheegay wareysi uu magaalada
Addis Ababa ee dalka Ethiopia, ku siiyay warbaahinta Alcarabiya TV.
Wuxuu uga warbixinayay howlgallada ka socda Hiiraan ee loogasoo horjeedo
Alshabab iyo xaaladda abaareed ee dalka.
Raysal wasaare Xamse waxa uu rajo wanaagsan ka muujiyay in dowladda iyo
shacabka Soomaaliyeed oo iskaashanaya ay ka guulaysan doonaan Alshabaab.
Hadalka wasiirka koowaad ee dalka ayaa kusoo aaday, iyadoo xukuumada Soomaaliyaay dhawaan digniin u dirtay ganacsatada iyo shirkadda, kuwaas oo ay sheegtay in
aanay wax la xiriir la sameyn karin Alshabaab, siina karin wax lacag ah.
Dowladdu waxay hadda ku howlan tahay inay tallaabadii ugu horraysay ka qaaddo
shakhsiyaad iyo shirkado ganacsi oo baaris ku socoto, loona haysto inay
macluumaad u gudbin jireen kooxda Alshabaab.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud
Soomaaliya waxay dagaal kula jirtaa koox argagaxiso ah oo aan naxariis
lahayn, caalam ahaan iyo damiir ahaanba aan la aqbali karin inay ku noolaadaan
oo ay ka hawlgalaan dalkeena. Hadii aynaan ka saarin kooxdan xumaanta iyo
maanka ku haysa bulshadeena, waxa ay baabi’in doonaan mustaqbalkeena iyo kan
jiilasha soo socda. Waa ku filan tahay! Riyadan qarowga ah waa in ugu
dambeyntii la dhammeeyaa.
Al-Shabaab ayaa hab-dhaqankooda caadiga ah ka dhigtay dilka, naafaynta,
baada iyo dhaca shacabka Soomaaliyeed ee ay ka helaan maciishada iyo
hantidooda. Waxay weli yihiin khatarta ugu weyn ee ku wajahan qarannimada
Soomaaliyeed ee si tartiib tartiib ah u soo kabanaysa. Xilligan adag ee
adag ee dhibaatooyinka bini'aadantinimo iyo kuwa dhaqaale, waxay sii wadaan
inay qarxiyaan ceelasha biyaha, si xoog ah ay uga qaadaan xoolaha dadka waxayna
ka qaataan lacago baad ah oo ay ka helaan ganacsiyada halganka ku jira ee
taageera qoysaska, shakhsiyaadka iyo bulshadooda. Kooxdani waa kansar ku
jira nidaamkayaga, waana inaan uga jawaabno awoodeena wadajirka ah si aan uga
adkaano hal mar iyo dhammaanba. Haddii aan sidaas la yeelin, mustaqbalka
Soomaaliya iyo wanaagga jiilasha soo socda ayaa mugdi geli doona.
Waxaan ku hanweynahay geesinimada ay muujiyeen bulshooyinkeena Soomaaliyeed
ee adkaysiga leh ee ku bahoobay ciidamadooda amniga dawladeed si ay uga
hortagaan Al-Shabaab iyo tacadiyada iyo gumaadka ay ku hayaan dadkeena iyo
qarankeena. Fariintayada midaysan waa caddahay: mar dambe naloo
cagajugleyn doono, nala bahdili doono, lama dili doono, ama wax baad ah nalama
qaadan doono. Waxaan nafteena, bulshadeena iyo dalkeena ka difaaci doonaa
argagixisada caalamiga ah. Argagixisadu ma yeelan doonto saaxiib ama meel
ay ugu yeerto Soomaaliya.
Tan iyo markii uu Soomaaliya ka billowday dagaalka ka dhanka ah
argagixisada caalamiga ah 2007-dii, ma jirin waqti aan dareemay rajo ka badan
oo aan ku qabo jabinta Al-Shabaab, marka loo eego hadda. Taas waxaa sabab
u ah, maanta, innaga oo midaysan, tamar iyo go’aansanay in aynu sugno mustaqbal
wanaagsan oo ummaddeenna. Iftiinka ifaya ee rajada Soomaaliya ma sii
madoobaan doono argagixisada. Waxaynu horumar iyo barwaaqo wada gaadhi
doonnaa iyadoo argagixisadu ay tahay, lagana rabo in la jabiyo oo la isu geeyo
qashinka taariikhda.
Si loo dhimo loogana adkaado Al-Shabaab, waxaan qaadnay hab dowladeed oo
dhan oo ay kaabeyso taageerada bulshada si aan uga hortagno tiirarka kala duwan
ee suurageliya Al-Shabaab. Dawladdeenu waxay si daacad ah u aqoonsanaysaa
muhiimadda ay leedahay hab-raac dhammaystiran iyo midnimo ujeeddo
leh. Waxaan rumeysannahay in wadashaqeyn adag oo dhexmarta ay muhiim u
tahay in laga adkaado Al-Shabaab, waana sababta aan u sameynay istaraatiijiyad
dhameystiran oo aan ku yareyno khatarta Al-Shabaab oo aan ugu dambeyn ku
ciribtirno. Toddobaadyada iyo bilaha soo socda, waxaan idiin xaqiijinayaa,
muwaadiniinteenna jecel, in aan sii wadi doono baacsiga cadawga iyo soo
kabashada meelo badan oo muhiim ah oo aan gaarsiin doono gargaarka
bini'aadantinimo iyo horumarinta goobaha la xoreeyay.
Iyadoo dowladda Soomaaliya iyo saaxiibadayada caalamiga ah ay in muddo ahba
si firfircoon ula shaqeynayeen Al-Qaacidada gacan-ka-hadalka ah ee Al-Shabaab,
waa ficillada iyo hamiga dadkeenna maanta kuwa dib u soo nooleynaya
waxqabadkeenna wadajirka ah si aan uga adkaano.
Al-Shabaab qoriga kaliya laguma jabin doono. Waa in aan adeegsanaa
cudud ciidan, barasho fikradeed oo sax ah, oo aan ka gaajoonno maalgelinta
xaaraanta ah. Waxaan mar kale ugu baaqayaa shacabka Soomaaliyeed inay ku
kalsoonaadaan dadaalkeenna wadajirka ah oo ay si geesinimo leh uga hortagaan la
shaqeynta Al-Shabaab qaab kasta iyo qaab kasta, iyadoo aan loo eegin qiimaha ay
ku kacayso.
Waa in aan Al-Shabaab kaga hortagno khayaanada ay ku hayaan diinteena
Islaamka ee quruxda badan, nabadda ah. Anaga oo nabadda jecel waxaan nahay
muslimiin dhab ah. Argagaxisada dilaaga ah ee dhiiga u ooman xitaa ma
fahmi karaan macnaha dhabta ah ee fariinta Islaamka ee rajada, nabadda iyo
horumarka aadanaha oo dhan. Runtii Alle SWT waa naxariista badane, wuxuuna
waajib inagu saaran yahay inaan u naxariisano oo u naxariisano dadka kale mar
kasta.
Sanadihii lasoo dhaafay, waxaan murugo badan ku waynay dagaalka lagula jiro
Al-Shabab. Muwaadiniin badan oo geesiyaal ah iyo saaxiibo caalami ah ayaa
bixiyay qiimaha ugu sarreeya si ay bulshadeenna uga ilaaliyaan falalka xun ee
kooxda. Maanta innaga oo dagaalka u qaadnayna waxa ay doonayaan in ay naga
joojiyaan dadaalkooda ugu dambeeya ee fulaynimada iyo caga-juglaynta ay ku
hayaan dad aan waxba galabsan, hantidooda iyo xoolahooda. Waxba nagama hor
istaagi doono, laakiin waxaan sii laba-jibaari doonaa dadaalkeena geesinimada
leh, waxaana sii wadeynaa inaan u socono si aan u soo afjarno rafaadkan, si
joogto ahna aan ugu sii socono horumar waara.
Xaqiiqdu waxay tahay inaan diirada saari karin inaan gaarno horumar waara
annagoo wax ka qabanaya isbedellada dhaqan-dhaqaale iyo siyaasadeed ee degdegga
ah haddii ay had iyo jeer carqaladeeyaan rabshadaha Al-Shabab. Al-Shabab
ma daneeyaan Islaamka iyo horumarka Soomaaliya iyo horumarka. Waxay rabaan
inay mustaqbalkayaga u baabi'iyaan dantooda dembi. Marna uma oggolaan
karno inay guulaystaan. Haddaba, waxaa mas’uuliyad ka saaran tahay
muwaadin kasta oo Soomaaliyeed inuu sii wado dadaallada uu kaga hortagayo
dambiyada Al-Shabaab iyo falalka xun xun ee ay ku hayaan shacabkooda iyagoo
garabsanaya dowladooda. Waxaan ku kalsoonahay, haddii aan si hufan u
samayno arrintan, in aan guulaysan doono insha Allah.
Tababaraha kooxda Liverpool ee Jurgen Klopp ayaa xaqiijiyay in ayna suurtogal
ahayn in si xoogan diirada loo saaro weeraryahanka Manchester City Erling
Haaland, gaar ahaan maadaama ay City ciyaartoy badan oo heersare ah ka soo
heshay boosas kasta.
Weeraryahanka Norway ayaa dhaliyay 20 gool xilli ciyaareedkan, oo ay ku jiraan
15 gool oo Premier League ah, waxaana uu halis weyn ku yahay marka ay labada
kooxood ku kulmaan Axadda garoonka Anfield.
“Sida had iyo jeer aad la kulanto weeraryahanka ugu fiican adduunka, waa inaad
hubisaa in kubbaduhu aanay gaadhin isaga,” Klopp ayaa yidhi, “Taasi waa waxa ay
tahay inaad u difaacdo ka hor inta aanad la tartamin, markaa taasi waa waxa
aanu u socono. in la isku dayo in la sameeyo."
Waxana uu intaa ku daray: “Marka hore ee Manchester City, dhibku waxa weeye,
haddii aad isku daydo inaad Haaland ku joojiso ciyaartoy badan, markaas waxaad
u furaysaa farqi dhammaan ciyaartoyda caalamiga ah ee kooxda, taasina ma
fududayn doonto wax walba, waa caqabad. , dhibaato kubbada cagta ah, laakiin
waan isku dayi doonaa, waxaanan raadin doonaa xal."
Klopp ayaa yiri: “Haaland? .. Markii uu aad u yaraa waxaad arki kartay
awoodiisa. Waxay ahayd waalan.. Jir ahaan wuxuu dejiyaa heerar cusub, isku
darka jir ahaan iyo farsamo ahaan xoog leh, dhaqdhaqaaqiisa garoonka ayaa ah
mid aan caadi ahayn, mar walba wuu yaqaan. halkaas oo farqiga muhiimka ah uu
yaallo, si dhib ahna uu ugu dhaco dabinka. Offside, waxyaabo badan oo lagu
sameeyo weeraryahan."
Klopp ayaa dareemaya nafis yar kadib markii uu soo laabtay Mohamed Salah oo
ahaa weeraryahankiisa ugu wayn wuxuuna dhaliyay gool, wuxuuna Fircoon dhaliyay
saddexley 6 daqiiqo iyo 12 ilbiriqsi ciyaartii ay Liverpool guusha kaga gaadhay
Rangers (7-1).
"Dabcan, way caawinaysaa," Klopp ayaa yiri, "Waxa aan dhihi karo
ayaa ah, waxa ugu fiican ee aad ka rabto weeraryahannadaada waa inaad dhaliso
goolal, dhamaantood waxay dhaliyeen ama dhamaantood waxay ka qaybqaateen
goolasha waana wax fiican."
Sixitaanka hanaanka Garsoorka iyo xoojinta dagaalka lagula jiro musuq maasuqa
ayaa ah labo hal ku dhig oo uu jeediyay Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh
Maxamuud, shan bilood kadib markii uu ku guuleystay madaxtinimada dalka.
Labadan hal-ku-dheg ayaa daaha ka rogay isku daygii Madaxweynaha Soomaaliya
Xasan Sheekh Maxamuud uu ku doonayey in lagu xaliyo faylal aan la xalin tan iyo
xilligii dowladdii ka horreysay ee Maxamed Farmaajo, isla markaana uu baabi’iyo
go’aanno loo arkayay inay yihiin kuwo ka hor-imanaya shuruucda dalka Afrika,
taasoo ah u halgamaya sidii looga takhalusi lahaa "argagixisada"
Al-Shabaab.
Axadii la soo dhaafay, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud waxa uu soo saaray
wareegto uu ku kala dirayo Golaha Adeegga Garsoorka iyo Guddiga La-dagaalanka
Musuq-maasuqa, iyadoo loo cuskaday go’aankii Guddoomiyaha Golaha Guurtida ee ku
xad-gudbay dhismaha Guddiyadan dastuurka Soomaaliya.
Wareegtadan ayaa la socota afar sharci oo kale oo sugaya dib u eegis iyo
sixid; Oo ay ku jiraan sharciga maamulka maaliyadda dowladda, qodobbo ka
mid ah sharciga dhismaha guddiga madaxa bannaan ee xadeynta xuduudaha iyo
federaalka, marka lagu daro qodobbada sharciga dhismaha guddiga madaxa bannaan
ee doorashooyinka qaranka iyo sharciga hay’adda diiwaangelinta iyo aqoonsiga
Soomaaliyeed. kuwaas oo muran ka dhashay - wakhtigan la ansixiyay Diseembar
2020 - sababtoo ah ma aysan buuxin habraacyo sharci ah oo lagu meel mariyo.
Si kastaba ha ahaatee, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa
intii uu ku guda jiray ololihiisa doorashada iyo ka hor inta uusan ku guuleysan
xilka Madaxweynaha waxa uu ballan qaaday in uu saxi doono arrimaha taagan si
sharciga waafaqsan, isla markaana aan loo dulqaadan doonin cid kasta oo lagu dhiso
si sharciga waafaqsan.
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa dib u eegis uu ku sameeyay go’aanadii uu qaatay
Madaxweynihii isaga ka horeeyay Farmaajo kuma ekaan oo kaliya kala diristii
labada guddi, waxa uuna horay saraakiisha ciidamada u siiyay xuquuqdooda
dhaqaale iyo darajooyin, taasoo uu Farmaajo uga xayuubiyay arrimo siyaasadeed.
Arrintaan ayaa dadka wax indha indheeya ay sheegeen in Madaxweynaha
Soomaaliya uu dib u eegis ku sameyn doono dhammaan go’aanada “Khilaafsan” ee
Farmaajo, iyagoo xusay inuu si deg deg ah u sixi doono si sharciga waafaqsan.
Maxamed Nuur oo falanqeeya siyaasadda Soomaaliya ayaa sheegay in khibradda
Madaxweyne Sheekh Maxamuud uu u qalmo in uu wax ka beddelo shuruucda iyo
hay’adaha dowladda ee lagu muransan yahay, isagoo xusay in habraacii loo maray
kala dirida guddiga adeegga garsoorka iyo guddiga madaxa bannaan ee la
dagaalanka musuq maasuqa ay daliil u tahay in Madaxweynaha Soomaaliya uu
doonayo in uu sare u qaado. hufnaanta garsoorka iyo dawlad wanaaga iyada oo la
dhisayo guddiyo heer qaran ah, is afgarad ayaa ku yimid si sharciga waafaqsan.
Sida uu qabo falanqeeyaha siyaasadda Soomaaliya, Madaxweyne Xasan Sheekh
Maxamuud, wuxuu tillaabooyinkan uga gol leeyahay, inuu "ka saaro"
dhaxalka culus ee Farmaajo uu ka leeyahay hannaanka dhismaha hay'adaha
dowladda.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud ayaa Shacabka Soomaaliyeed ugu hambalyeeyay maalinta qiimaha badan ee
12-ka Oktoobar oo ku beegaan maalintii la yagleelay Calankeenna.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa sheegay in maalinta Calanka ee 12-ka Oktoobar
ay shacabka Soomaaliyeed ugu suntantahay maalin weyn oo halyeey Maxamed Cawaale
Liibaan uu hindisay Calankeenna quruxda badan ee aan dunida kale kaga tilmaaman
nahay, taas oo muujineysa sida dadka Soomaaliyeed maskaxdooda, naftooda iyo
maalkooda ugu hureen gobanimada dalka iyo helidda astaan ay gaar u leeyihiin.
“Si aan u dareensiinno carruurteenna iyo jiilasha danbe maalintan qiimaha
badan waa in aan xusnaa oo weynaynaa halgankii loo soo maray xornimada
dalkeenna, madax-bannaanidiisa, dowladnimada iyo midnimada Ummadda
Soomaaliyeed. Sidoo kale maanta waxaan nooga baahan xoreyn deegaannada
argagixisada ay shacabka ku dhibaateeyaan”
Madaxweynaha ayaa Shacabka Soomaaliyeed ku adkeeyay in ay xoojiyaan
dadaallada dalka looga xoreynayo argagixisada caadeysatay gumaadka dadka
Soomaaliyeed, isagoo xusay in dhabbaha kaliya ee looga guuleysan karo ay tahay
midnimo, wadajir iyo xaqiijinta qorshaha dowladda ee lagu ciribtirayo
argagixisada.
.jpeg)
