Madaxweynaha Jamhuuriyadda, Mudane Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa soo
dhaweeyey ciidammada Soomaaliya ee ka soo laabtay dalka Ereteriya, kaddib
markii uu tababar socday muddo shan sano ah.
Isagoo xusay in ciidamadu ay dalka dib ugu soo laabteen si ay u xoojiyaan
dadaallada lagu ciribtirayo argagixisada, wuxuuna yiri “ geesinimadooda waxay
iga buuxinaysaa iimaan, sida qof kasta oo Soomaali ah, in ay soo dhowdahay
xoreynta dalkeena hooyo si loo helo nabad waarta”.
Madaxweynaha oo khudbad u jeediyay askartaasi ayaa sheegay inuu aad ugu
faraxsan yahay dadaalka ay muujiyeen iyo sida ay ugu dhabar adaygeen
dhibaatooyinka ay soo mareen, wuxuuna u ballan qaaday inuu siin doono fasax
kooban oo bil ah si ay ula midoobaan asxaabtooda iyo qoysaskooda.
Dowladda Soomaaliya ayaa ballan qaaday in ay abaal-marin siin doonto si ay
uga mahadceliso dadaalka ay sameeyeen, waxaana ay taasi ku micneysay in ay
muujineyso sida ay uga go’an tahay daryeelka ciidamadeeda iyo doorka muhiimka
ah ee ay ku leedahay ilaalinta danaha qaranka.
Dalka aan walaalaha nahay ee Imaaraatka Carabta ayaa door sharaf leh oo
wanaagsan ku leh Soomaaliya, taasoo ka tarjumaysa xoojinta xiriirka wanaagsan
ee ka dhaxeeya labada dal ee walaalaha ah, kaasoo lagu tilmaamo mid soo jireen
ah oo soo jireen ah oo soo jiray waqtiyo fog. waxa ay ka mid noqotay dalal fara
ku tiris ah oo u ogolaaday muwaadiniinta Soomaaliyeed in ay galaan dhulkeeda
kadib markii ay Soomaaliya soo gashay foornada, dagaaladii sokeeye ee dhacay
1991-kii,
kaas oo muwaadiniin badan oo Soomaali ah u sahashay in ay nolol wanaagsan
ka helaan Imaaraadka, waxa ay sidoo kale qaabishay ganacsato iyo ganacsato
Soomaaliyeed, sidaasna ay ku soo gashay. Ganacsato badan ayaa fursad u helay in
ay shirkadahooda aas aasaan, dibna u bilaabaan ganacsigoodii ganacsi, taasoo
saameyn wanaagsan ku yeelatay Soomaaliya.
Imaaraadku wuxuu ka qayb qaataa mashaariic badan oo bini'aadantinimo iyo
horumarineed oo uu ka fuliyo Soomaaliya. Kaas oo faa’iido u leh ummadda
Soomaaliyeed; Marka laga soo tago xiriirka diblumaasiyadeed ee ka dhaxeeya
labada dal oo horumar la taaban karo ka gaaray mudooyinkan dambe, waxaana
daliil u ah booqashooyin rasmi ah, howlo diblumaasiyadeed iyo kulamo iyo
heshiisyo ay kala saxiixdeen.
Imaaraatka Carabta ayaa lagu tiriyaa dalka ugu badan ee ka qayb qaata
mashaariicda bini’aadantinimo ee Soomaaliya,waxana ay sameysteen buundo cirka
iyo badda ah si ay u gaarsiiyaan kumanaan tan oo raashin ah si loogu gurmado
dadka Soomaaliyeed ee ay abaaruhu saameeyeen,waxaana shixnadihii ugu dambeeyay
ee ay usoo direen Soomaaliya ay yimaadeen. saaran markab sida gargaar
bini’aadantinimo oo lagu qiyaasay ilaa 1,000 tan oo agab ah,
markabkan ayaa ku soo xirtay dekedda magaalada Muqdisho bartamihii bishii
March ee sanadkii 2023, waxaana dowladda Soomaaliya lagu wareejiyay hay’adda
Maareynta Musiibooyinka Qaranka ee Soomaaliya iyadoo ay goobjoog ka ahaayeen
Imaaraadka. Safiirka u fadhiya Soomaaliya Mudane Axmed Juma Al Rumaithi.
Kooxda shanta ah ee Soomaaliya ayaa kulankoodii afaraad ku yeeshay
magaalada Ankara ee caasimadda dalka Turkiga, waxaana ka soo qeyb galay wakiilo
ka kala socday dalalka Turkiga, Soomaaliya, Qatar, Imaaraadka Carabta,
Ingiriiska iyo Mareykanka.
Kulanka ayaa diiradda lagu saaray amniga iyo xasilloonida Soomaaliya,
waxaana dalalkii ka qeyb galay kulanka ay bayaankooda ku caddeeyeen in dowladda
Federaalka Soomaaliya ay si buuxda u garab taagan tahay dadaallada lagu
xaqiijinayo amniga iyo xasilloonida dalka oo dhan.
Waddamadan ayaa bogaadiyay dadaallada dowladda Soomaaliya ay kula jirto
Al-shabaab, iyagoo si weyn uga hadlay howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya,
horumarka laga gaaray dib-u-habeynta laamaha ammaanka Soomaaliya, iyo
tallaabooyinka xiga ee lagu horumarinayo. .
Ugu dambeyn, dalalka ayaa xaqiijiyay inay sii wadi doonaan taageerada ay
siinayaan Soomaaliya si loo yareeyo khatarta Al-shabaab, isla markaana gabi
ahaanba laga qaado cunaqabateynta hubka ee saaran.
Isgoysyada taariikhda oo leh saldhigyo dhalaalaya oo mugdi ah, Imaaraadku
wuxuu u taagan yahay taageerada Soomaaliya, taageeradiisa barwaaqadiisa iyo
xoojinta dhibka uu ku jiro.
Imaaraatka Carabta ayaa lagu tiriyaa taageerayaashii ugu horeeyay ee
Soomaaliya sodonkii sano ee lasoo dhaafay, maadaama gacmaheeda cadaanka ah ay
isugu geeyeen hubkooda bini'aadantinimo ee dhinacyada waxbarashada, caafimaadka
iyo horumarka.
Dadaalka Imaaraadku waa uu sii socdaa si wanagsan ayuuna u fidinayaa
baahida loo qabo dadka Soomaaliyeed ee ay abaaruhu saameeyeen. Gargaarka kuma
koobna cunto iyo sahay oo keliya, balse waxaa la ballaariyay oo lagu daray
dawooyin iyo agab caafimaad oo degdeg ah
Imaaraatka Carabta oo adeegsanaya hay’adahooda samafalka iyo hay’adaha
samafalka, ayaa kaalin weyn ka qaata taageeridda Soomaalida si looga gudbo...
Xaaladaha bani'aadamnimo, iyada oo loo marayo barnaamijyo bani'aadamnimo
iyo horumarineed oo kala duwan, oo ku salaysan mas'uuliyadda bani'aadamnimo ee
ka saaran dadka Soomaaliyeed ee walaalaha ah.
Maalgashiga Imaaraadka ee Soomaaliya ayaa ka qeyb qaadanaya abuurista
fursado shaqo oo ay helaan dadka Soomaaliyeed
Mudane Sheikh Shakhbut bin Nahyan Al Nahyan Wasiiru Dowlaha Dowladda
Imaaraatka Carabta ayaa ka qeyb galay shirkii afaraad ee Kooxda Shanta Sano ee
Soomaaliya, kaasi oo ka dhacay Magaalada Ankara ee Caasimada Dalka Turkiga,
iyadoo ay ka soo qeyb galeen Wakiilo ka socda Dowladda Federaalka
Soomaaliya. Soomaaliya, Dawladda Qatar, Jamhuuriyadda Turkiga, Maraykanka, iyo
Ingiriiska.
Kulankan ayaa ujeedadiisu tahay sidii looga wadahadli lahaa sidii kor loogu
qaadi lahaa iskaashiga gobolka iyo isku xirka xaaladaha taagan ee la xiriira
arrimaha Soomaaliya.
Intii uu socday kulanka, Imaaraadka waxa ay caddeeyeen inay ka go’an tahay
inay taageeraan Soomaaliya, ayna sii wadayaan dadaallada ay ku doonayaan inay
ku horumariyaan xasilloonida, amniga iyo horumarka dalka.
Kulankan ayaa ku soo beegmaya iyadoo uu sii socdo shirkii saddexaad ee
kooxda shanta sano ee soo socota, kaasoo lagu qabtay dalka Qatar bishii June ee
la soo dhaafay.
Shir heer sare ah oo heer wasiir ah ayaa maanta oo Talaado ah lagu qabtay
magaalada Muqdisho, kaasoo ay furtey Wasaaradda Haweenka iyo Xuquuqul Insaanka
iyo wakiillada Midowga Afrika u qaabilsan Carruurta ee Soomaaliya, waxaana
looga hadlay daryeelka iyo xuquuqda carruurta.
Kulanka oo ay si wada jir ah u soo qaban qaabiyeen Dowladda Federaalka
Soomaaliya, Midowga Afrika, Gargaarka Bani’aadantinimo ee Jarmalka iyo Save The
Children ayaa diiradda lagu saaray ansixinta Axdiga Xuquuqul Insaanka iyo
Daryeelka Carruurta ee Afrika.
Kulanka ayaa waxaa ka qeyb galay mas’uuliyiin ka kala socday dhowr
wasaaradood oo ka tirsan xukuumadda federaalka Soomaaliya oo ay horkaceysay
wasaaradda haweenka iyo xuquuqul insaanka, wakiilka Midowga Afrika u qaabilsan
arrimaha carruurta ee Soomaaliya iyo mas’uuliyiin kale.
.jpeg)
