War Murtiyeed ka soo baxay Shirkii golaha Wadatashiga Qaran ee ka socday Baydhabo

 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Dr. Xasan Sheekh Maxamuud ayaa guddoomiyey shirka 5aad ee Golaha Wadatashiga Qaran (GWQ) kaas oo lagu qabtay Baydhabo 15–17 Maarso, 2023. Shirka waxaa ka soo qaybgalay Ra’iisul Wasaaraha XJFS Mudane Xamza Cabdi Barre, Ra’iisul Wasaare Ku-xigeenka XJFS Mudane Saalax Axmed Jaamac, Madaxweynaha Jubbaland Mudane Axmed Maxamed Islaan, Madaxweynaha Koonfur Galbeed Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed (Lafta-gareen), Madaxweynaha Galmudug Mudane Axmed Cabdi Kaariye (Qoorqoor), Madaxweynaha Hirshabeelle Mudane Cali Cabdullaahi Xuseen (Cali Guudlaawe) iyo Guddoomiyaha Gobolka Banaadir ahna duqa Muqdishu Mudane Yuusuf Xuseen Jimcaale (Madaale).

Golaha Wadatashiga Qaran ayaa kulankooda uga doodey ajandeyaashii lagu balansanaa ee Federaalaynta Maaliyadda dalka, Dimuqraadiyaynta iyo heshiiska Doorashooyinka labada heer ee Federaalka iyo DXDF, iyo Dhameystirka Heshiiska Qaab-dhismeedka Amniga Qaranka ee April 2017. Sidoo kale, Golaha ayaa iska xog wareystay xaaladda amni ee dalka, saameynta abaaraha iyo qodobo kale.

QODOBADA HESHIISKA EE SHIRKA KA SOO BAXAY

Iyada oo la tixraacayo heshiisyadii iyo warmurtiyeedyadii ka soo baxay shirarkii hore ee Golaha Wadatashiga Qaran, Goluhu marka laga reebo Puntland, wuxuu ka wada hadley kuna heshiiyey qodobada soo socda iyo lifaaqyada qodob kasta oo la socda war-murtiyeedkan:

1. F Iyadoo la tixgelinayo heshiiskii Astaynta Awoodaha ee Golohu ku heshiiyay December 2022, Golaha wuxuu isku raacay in la qaato mabaadi’da Federaaleynta Maaliyadda oo ka kooban; (1) Astaynta iyo cayimidda ilaha dakhliga, (2) Wadaagga Dakhliga. Sidoo kale, Goluhu wuxuu ku heshiiyay in la unko laba hey’adood oo kala madaxbannaan oo aan looga maarmin hannaanka federaalaynta maaliyadda oo kala 3 noqonaya; (1) Hay’adda Dakhliga Qaranka, (2) Guddiga Qoondeynta iyo Dardar-gelinta Dakhliga.

• Golaha wuxuu isla qaatay jadwal qeexaya sida mas’uuliyadda dejinta siyaasadda canshuuraha u kala leeyihiin Dowladda Federaalka iyo DXDF.

• Goluhu wuxuu isla gartay in deymaha dalka uu mustaqbalka qaadanayo ay noqdaan deymo u adeegayo horumarinta dhaqaalaha dalka oo la gelinaayo mashaariic is bixin kara, loona qoondeeyo si isku dheelitiran, loona maamulo si hufan, isla markaasna aan culeys deymo saari doonin jiilalka Soomaaliyeed ee mustaqbalka.

• Goluhu waxa uu isku raacay in lagu sii dhaqmo heshiiyadii iyo isafgardyadii hore ee daadajinta maaliyadda dalka inta laga hawl-galinayo dhisidda labada hay’dood ee kor ku xusan.

2. DIMUQRAADIYAYNTA IYO DOORASHOOYINKA

Goluhu wuxuu ka dooday arrimaha doorashooyinka gaar ahaan in dalka la gaarsiiyo doorasho qof iyo cod ah. Dood iyo falanqayn dheer ka dib, Goluhu wuxuu isku raacay in gorfaynta arrimaha doorashooyinka lagu dhameystiro kulanka xiga ee Golaha oo dhici doona May 2023.

3. DHAMAYSTIRKA HESHIISKA QAAB-DHISMEEDKA AMNIGA QARANKA

• Goluha waxa uu isku raacay meelmarinta iyo ansixinta dhammeystirka dib-u-eegista lagu sameeyay Heshiiska Qaabdhismeedka Amniga Qaranka ee April 2017, kaas oo mar labaad dib loogu heshiiyay October 2022, waxa uuna saldhig u noqonayaa:

-Dib u habeynata laamaha amniga;
-Tirada ciidamada;
-Waajibaadka hay’adaha amniga;
-Amarka iyo kala danbeynta; iyo
-Maareynta baahiyaha dhaqaale ee laamaha amniga.

• Goluhu wuxuu u soo jeedinayaa DXDF in ay soo dhameystiraan maamul u sameynta degmooyinka iyo deegaannada la xoreeyay iyo kuwa laga 4 xoreyn doono cadowga si ay iskula jaanqaadaan holwgalka dib u xoreynta dalka, barnaamijka xasilinta iyo daadajinta adeegga dowladnimada. • Golaha Wada-tashiga Qaran waxaa uu mar kale bogaadiyay guulaha isdaba joogga ah ee ay gaarayaan ciidanka qalabka-sida oo kaashanaya Shacabka Soomaaliyeed oo guud ahaan dalka lagaga ciribtirayo khawaarijta. Sidoo kale, Goluhu wuxuu mar kale isla qaatay in ciribtirka kooxaha khawaarijta la dardargeliyo, la iskuna dubarido dadaallada kala duwan ee ka socda qaybaha kala duwan ee dalka.

4. QODOBO KALE

• Goluhu wuxuu isla gartay in guddi ka kooban Xubno ka mid ah Golaha Wadatashiga Qaran oo kala ah Cabdiaziz Xasan Maxamed (Laftagareen), Axmed Cabdi Kaariye (Qoorqoor) iyo Cali Cabdullaahi Xuseen (Cali Guudlaawe) loo diro Dowladda Puntland, si ay doorkooda uga qaataan wada-hadalada masiiriga u ah dhameystirka dowlad dhiska dalka.

• Goluhu wuxuu soo dhoweynayaa wadajir ka iyo isku-duubnida ay muujiyeen Culimada Soomaaliyeed. Goluhu wuxuu bogaadinayaa dedaalka hagar la’aanta oo ay Culimadu ka sameeyeen la dagaalanka Xag-jirka iyo Fatwadii sida wada jirka ah ay uga soo saareen Shirweynihii Qaran ee Culimada Soomaaliyeed oo taarikhiga ahaa.

• Goluhu wuxuu bogaadinayaa Baarlamaanka Federaalka iyo Xukuumada JFS xilkasnimadoodii iyo dedaaladoodii ku aadanaa meelmarinta shuruucyo laf-dhabar u ah dhamaystirka dowlad dhiska dalka muddo aad u kooban gudaheeda.

• Goluhu wuxuu si gaar ah u amaanayaa Ciidamada Qalabka sida ee geesiyiinta ah, DXDF iyo bulshada Soomaaliyeed halganka iyo doorka ay ka qaateen la-dagaalanka joogtada ah iyo ciribtirka khawaarijta shabaab oo dhibaato ba’an ku ah dadka iyo dalka.

• Goluhu wuxuu baaq nabadeed u dirayaa dhinacyada ku dagaalamaya magaalada Laascaanood, wuxuuna cambaareynayaa cid kasta oo qayb ka ah hurinta dagaalka iyo sii socoshada colaadda. Goluhu wuxuu soo 5 jeedinayaa wadada keliya ee xalka mushkiladda taagan inay tahay wadahadal. Dawladda Federaalku waxay diyaar u tahay inay mar walba kaalinteeda ka qaadato nabadeynta.

• Goluhu wuxuu si gaar ah u bogaadinayaa shacabka iyo dowladaha Galmudug iyo Hirshabeelle guulaha waaweyn ay ka gaareen la dagaalanka Khawaarijta iyo dib u xoreynta deegaanada Galmudug.iyo Hirshabeelle.

• Goluhu wuxuu u mahadcelinayaa Madaxweynaha Dawladda Koonfur Galbeed Mudane Cabdicasiis Xasan Maxamed (Laftagareen), xukuumadiisa iyo shacabka Koonfur Galbeed Soomaaliya sida sharafta leh oo ay u soo dhoweyeen wafdigii balaarnaa ee labada heer dowladeed una martigaliyeen Shirka Golaha Wadatashiga Qaran. Lifaaqyo: Heshiisyada ay Golaha ku heshiiyeen: 1. Heshiiska Dhameystirka Qaab-dhismeedka Amniga Qaranka ee April 2017. 2. Federaalaynta Maaliyadda dalka.

 

Read More

Dowladaha Soomaaliya iyo Mareykanka oo heshiis kala saxiixday

 

Wasiirka Gaashaandhigga Xukuumadda Federaalka Soomaaliya  Cabduqaadir Maxamed Nuur Jaamac iyo Safiirka Dowladda Mareykanka ee Soomaaliya Danjire Larry Andre ayaa kala saxiixday heshiis lagu tayaynayo ciidamada xoogga dalka, gaar ahaan ciidamada Kumaandooska Danab.

Wasiirka Difaaca ayaa xusay in heshiiskan uu yahay mid lagu xoojinayo  tababarada iyo Qalabeynta ciidamada xoogga ee Kumaandooska Danab, isla markaana lagu qalabeynayo, si ay uga jawaabaan qataraha ka imaanaya Al-Shabaab  iyo in la dhiso awoodda ciidamada kumaandooska ee Danab.

Mudane Cabdiqaadir Maxamed Nuur ayaa dowladda Mareykanka uga mahadceliyay taageerada ay siiyaan dowladda Soomaaliya, gaar ahaan ciidamada Danab, isagoo intaa ku daray Wasiirku in dowladda Soomaaliya ay ka go’antahay dhismaha iyo tayeynta ciidamada xoogga dalka.

Munaasabadda ay heshiiska ku kala saxiixanayeen Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya iyo Safiirka Dowladda Mareykanka ee Soomaaliya ayaa waxaa goob joog ka ahaa Taliye ku-xigeenka ciidamada xoogga dalka Soomaaliyeed Jeneraal Cabaas Amiin.

Dowladda Maraykanka ayaa ka mid ah saaxiibada caalamiga ah ee Dowladda Soomaaliya  ka gacan siiya dhismaha ciidamada xoogga dalka, gaar ahaan ciidanka Kumaandooska Danab

 

Read More

Isku aadka afar dhamaadka Champions League: Real Madrid vs Chelsea, Man City vs Bayern

Isku aadka 2022/2023 ee afar dhamaadka UEFA Champions League ayaa la sameeyay, iyadoo kooxda difaacanaysa koobka ee Real Madrid ay la ciyaari doonto kooxdii hore ee Carlo Ancelotti ee Chelsea, halka kulan afka ah uu dhex maray Manchester City iyo Bayern.

Isku aadka afar dhamaadka iyo semi-finalka ee UEFA Champions League 2022/2023 ayaa la sameeyay, iyadoo la isku soo xooray.

Kooxda Josep Guardiola ee Manchester City ayaa la ciyaari doonta shaqaalihii hore ee reer Spain ee Bayern, halka Real Madrid ay wajihi doonto Chelsea – mid ka mid ah shantii kooxood ee hore ee Carlo Ancelotti. Guuleystayaasha xiriirkaas ayaa ku kulmaya semi-finalka.

Qaybta kale ee isku aadka ayaa sidoo kale leh lahjad talyaani oo gaar ah, iyadoo kooxda 7-jeer heysata horyaalka Yurub ee AC Milan ay la ciyaari doonto kooxda hogaanka u heysa Serie A ee Napoli. Qof kasta oo ka soo baxa kulankaas ayaa markaas la kulmi kara Inter waa haddii Nerazzurri ay dhaafto Benfica siddeed dhammaadka.

Sidee buu u shaqeeyay isku aadka?

Waxaa jiray barbaro bilaash ah wareega 8da, taasoo la micno ah in aysan jirin wax abuur ama ilaalin wadan, iyadoo isku aadka 1-4 ay isku aadeen semi-finalka ka dib.

Sababtoo ah AC Milan iyo Inter waxay wadaagaan garoon isku mid ah oo ay ku ciyaaraan garoonkooda mana ku wada ciyaari karaan hal habeen iyo gurigooda 24 saacadood gudahood, Inter ayaa wareega 8da la gashay Benfica. AC Milan oo ah kooxda heysata horyaalka talyaaniga ayaa mudnaanta laheyd.

Miyuu sidoo kale jiray barbardhac finalka?

Haa, ujeeddooyin maamul awgeed. Guuleystaha 2-da semi-finalka (Real Madrid / Chelsea vs Man City / Bayern) ayaa noqon doona kooxda 'guriga' ee finalka Champions League.

 

Read More

Imaaraadka iyo Kongo ayaa ka wada hadlaya xoojinta iskaashiga dhaqaalaha iyo maalgashiga

 

Mudane Dr. Thani bin Ahmed Al Zeyoudi, Wasiiru Dowlaha Ganacsiga Dibadda, iyo Mudane Denis Christel Sassou Nguesso, Wasiirka Iskaashiga Caalamiga ah iyo Horumarinta Iskaashiga ee ka dhexeeya qaybaha dadweynaha iyo kuwa gaarka ah ee Jamhuuriyadda Kongo si kor loogu qaado rajada laga qabo iskaashiga dhinacyada dhaqaalaha, ganacsiga iyo maalgashiga ee labada dal ee saaxiibada ah. 

Mudane Al-Zeyoudi waxa uu yiri: “Jamhuuriyadda Kongo waa saaxiib ganacsi oo muhiim u ah Imaaraadka Carabta ee Afrika, waxaana rajeyneynaa in aan ballaarinno qaab dhismeedka iskaashiga dhinacyada danta guud, iyo in la sii ambaqaado waxyaabihii la qabtay intii lagu jiray. Marxaladda ugu danbeysa iyada oo taageero laga helayo madaxda labada dal ee saaxiibada ah, taasoo ka qayb qaadanaysa xaqiijinta himilooyinkooda horumarineed oo waara."   

Waxa uu intaasi ku daray “Waxa aanu aad u danaynaynaa in aanu wanaajino xidhiidhka iskaashiga laba geesoodka ah, isla markaana aanu ka faa’iidaysanayno dardargelinta ganacsi ee aan shidaalka ahayn ee u dhexeeya labada dal ee kala duwan ee dalladda maalgashiga wadaagga ah ee dhinacyada danta guud ah, iyo abuurista wadooyin cusub laba bulsho oo ganacsi si ay u sahamiyaan fursadaha wanaagsan ee suuqyada labada dal." 

Labada dhinac ayaa ka wada hadlay habab lagu kordhinayo mugga iskaashiga dhaqaale iyo ganacsiga ee labada dal inta lagu guda jiro marxaladda soo socota, gaar ahaan dhinacyada gaadiidka iyo kaydinta, dekedaha iyo saadka, sugnaanta cuntada, iyo kheyraadka dabiiciga ah, si ay u taageerto waarta. kobaca dhaqaalahooda oo kor u qaada dabacsanaantiisa iyo tartankiisa.  

Mudane Al-Zeyoudi waxa uu uga warbixiyey Wasiirka Kongo tillaabooyinka ay dawladu qaaday intii lagu jiray marxaladdii ugu dambaysay ee lagu abuurayo jawi ganacsi oo lagu hirgelinayo himilada mustaqbalka ee hoggaanka caqliga leh iyada oo la eegayo yoolalka kontonaad iyo go’aannada qarniga Imaaraadka Carabta. 2071, iyadoo la oggolaaday lahaanshaha shisheeye inay gaarto 100%, soo saarista nidaam sharci oo lagu ilaalinayo hantida aqooneed, iyo daah-furka Istaraatijiyad hami leh oo lagu soo jiidan karo kartida iyo maskaxda dhammaan qaybaha si kor loogu qaado mawqifka dalka oo ah xarun joogto ah oo hal-abuurnimo iyo hal-abuurnimo. 

Xidhiidhka iskaashiga dhaqaale ee u dhexeeya Imaaraadka iyo Jamhuuriyadda Kongo ayaa arkay kobac cajiib ah, iyada oo xaddiga ganacsiga aan saliidda lahayn ee labada waddan intii lagu jiray sanadka 2022 uu gaadhay ilaa $ 2.3 bilyan, taasoo gaadhay kobac 13.4% marka la barbar dhigo 2021. Halka wadarta guud ee saliida aan UAE u dhoofin Congo lagu qiyaasay ilaa $57 milyan sanadka 2022, iyadoo kobac dhan 59.2% uu ahaa 2021. 

Wadarta guud ee Imaaraadka dib ugu dhoofiyo suuqyada Kongo ayaa dhan $170 milyan sanadkii 2022, iyadoo kobac dhan 10% uu ahaa marka la barbar dhigo 2021. Imaaraadku waa ganacsigii ugu horreeyay ee Jamhuuriyadda Kongo ee heerka kooxda Carabta intii lagu jiray 2021. .  

 

Read More

Klopp: Waxaan ku adkeysan doonaa fursadaheena kulanka Real, xitaa haddii ay tahay 1%

 

Tababaraha reer Jarmal ee Juergen Klopp ayaa aaminsan in kooxdiisu ay wali sii haysato fursada ay ku wajahayso Real Madrid ee Champions League, inkasta oo lugtii hore ee gurigeeda looga soo badiyay 5-2.

Liverpool ayaa booqan doonta Real Madrid, fiidnimada berri oo Arbaco ah, garoonka Santiago Bernabeu, kulanka lugta labaad ee wareegga 16-aad ee horyaalka qaaradda Yurub.

Klopp ayaa yiri intii lagu jiray shirkiisa jaraa’id ee Talaadadii: “Waa inaan is dejino, taasi waa wax walba, waxaan sameyn doonaa wax walba oo aan ku raaxeysan karno kulanka, waxaana ku garaacnay Real Madrid wax ka badan 3 gool.”

Waxa uu intaa ku daray, “Vinicius waxa uu ku jiraa wakhti fiican oo xirfadiisa ciyaareed ah, waa mid ka mid ah ciyaartoyga ugu muhiimsan Real Madrid, joojinta isaga waxa ay nagu noqon doontaa caqabad, marka loo eego waxa uu sameeyay intii uu socday.”

Isaga oo hadalkiisa sii wata ayuu yidhi: “Ma jirto wax aanu luminay, qof walba waxa uu filanayaa in Real Madrid ay badiso oo ay u gudubto wareega 8 dhamaadka”.

Waxa uu sharaxay, "Laakiin haddii aan haysano kaliya 1% fursad, waan ku adkeysan doonaa, maadaama aan ixtiraameyno kooxda naga soo horjeeda oo aan rajeyneyno kulanka berri ee koox adag."

Wuxuu kusoo gaba gabeeyay: “Real Madrid waa mid cajiib ah, qaab ciyaareed fiican soo bandhigtay, waana koox wanaagsan, waxaan halkaan u joognaa inaan badino, iyadoo aan wax gool ah laga dhalin

Read More

Gudoomiyaha hay’adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka oo Kulan la khaatey Safiirka Imaaraadka ee soomaaliya u fadhiya

 

Gudoomiyaha hay’adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka Maxamuud Macalin Cabdulle ayaa shalay magaalada Muqdisho kula kulmay Safiirka Dowladda Isu-tagga Imaaraatka Carabta Danjire Axmed Jumca Al-rumeysi.

Kulanka oo ka dhacay xarunta safaaradda Imaaraadka Carabta ee magaalada Mogadishu ayey Gudoomiyaha iyo Danjiraha kaga wada-hadleen doorka dowlada Imaaraadka ee la tacaalida arimaha abaaraha iyo mashaariicda horumarinta

Labada masuul ayaa sidoo kale waxay diirada saareen sidii loo xoojin lahaa xiriika guud ee hay’addaha UAE ee ka shaqeeya Arrimaha Gargaarka, yareenta musiibooyinka iyo gurmadka deg-dega.

Gudoomiyaha ayaa ugu horeyn dowlada iyo Shacabka imaaraad-ka kaga mahadceliyay garab istaag shacabka Soomaaliyeed, waxaa uuna ka codsaday in ay sii wadaan dadaalkooda iyo garab istaagooda shacabka Soomaaliyeed.

Waxa uu ka dalbaday dowlada Imaaraadka in ay kala shaqeeyso sidii wax loogu qaban lahaa dadka ku nool goobaha laga xoreeyay kooxaha khawaarij-ta iyo taageerida Arrimaha Saadka si loo gaarsiiyo gargaarka.

Safiirka Imaaraadka Axmed Jumca Al-rumeysi ayaa dhankiisa ballan-qaaday in ay la shaqeyn doonaan dowlada federaalka Soomaaliya, si dhawna u la shaqeynayaan hay’adda Maareynta Masiibooiyinka Qaranka ee SODMA.

Dowladda federaalka ayaa wada dadaallo gargaar ballaaran lagu gaarsiinayo deegaannadii laga xoreeyay kooxda Al-Shabaab, ayada oo dhawan ay SODMA u dirtay shixnad hordhac ah.

 

Read More