Xulka Qaranka Soomaaliyeed ee wiilasha K/koleyga ayaa ka qayb galaya
tartanka ciyaaraha jaamacadda Carabta oo ay ku loolamayaan 9 dal oo
kala ah: Somalia, Egypt, Marocco, Libiya, Aljeriya,, Mauritania, Tunisia,
Kuwait, iyo UAE waxaana kooxda Soomaalida ay ciyaareen 3dex ciyaarood oo mid ka
mid ah ay ka badiyeen Mauritania , halka Labana ay naga adkaadeen Algeria iyo
Libiya.
eWaxaa ii suuro gashay inaan si toos ah ula xiriiro tababaraha xulka
qaranka ee wiilasha k/koleyga Cabdulqadir Xaaji Dahir ( Shiikha) kana waraysto
sida ay kooxdan ugu suuro gashay ka qayb Galka tartanka, diyaargarowgooda,
cidda caawisay, iyo rajada ay ka qaban tartanka.
Macallin Shiikha oo arrimahaasi ka jawaabaya waxaa uu yiri:
Alxamdu lillah , Dhallinyaradan Waxaan ka soo ururinay meelo kala duwan, waxay
ka kala yimaadeen Somalia, Europe, Amerika iyo qaar ka iman lahaa Canada oo
aysan suuro galin inay na soo gaaraan, Diyaargarowga ciyaartooyda iyo is la
joogooda aad buu u yaraa waxaana ay ahayd caqabadihii naga hor yimid oo
dhaliyay in kooxo aan ka adkaan karnay ay naga adkaadeen….
Dhinaca kale, markaan ka hadlo xaqiiqda cid taakulaysay ciyaartooydan ma jirto,
dhanka dawladda , wasaaradda isboortiga, xataa XIriirka Soomaaliyeed ee K/
Koleyga waxaa uu ka gaystay gacan aad u yar…Waxaa la yaab leh dhallinyaradan
ciyaaraysay in dhammaantood ay iska soo bixiyeen kharashaadka tikidhka
diyaaradda iyo baasabooradii Soomaaliga ahaa inay lacagtooda ku bixiyeen ( Waa
Cajiib), Marka dhallinyaradan Guul iyo Guul daro waxaa ay mudan yihiin in Loo
Mahad naqo,
waayo waa Waddaniyiin ay tahay in loogu hambalyeeyo ciyaar
wanaaggii ay halkaasi la tageen waxaana ay ahayd kooxda kaliya ee la isku
raacay inay ahaayeen dhallinyaro yaryar oo muujiyay ciyaar
heerkeedu aad u sarreeyay.
Waxaan kaloo weydiiyay haddii ay jireen intaasi oo dhibaato ah Maxaa idinku
kalifaaya inaad ciyaaraha ka qayb gashaan?
Tababare Shiikha waxaa uu ku jawaabay, Aniga ka tababare ahaan
hawsha aan hayo oo isxilqaanka ah Waa mid aan ugu abaal gudayo qarankayga oo
waqti badan I soo galiyay ina soo gaarsiiyay heerkan aan ka gaaray k/koleyga,
waxaanse is weydiiyaa ilaa waqtigee ayaad wadi kartaa haddii aysan jirin wax
taakulo ah oo ka yimaada dawladda, wasaaradda isboortiga , Olimbikada iyo
xiriirka K/Koleyga, Dhinaca kale ciyaartooyda is xilqaantay waa kuwa raba inay
la tartamaan asaagooda oo wax walba haysta, tusiyaan inay yihiin dhallinyaro
xirfad wanaagsan u leh ciyaarta , sare u qaadaan sumcadda iyo magaca dalkooda
iyo inay laftigooda ka helaan fursado ay ugu ciyaaraan dibadaha.
Ma ka qayb galaysaan ciyaaro kale oo calami ah Tababre Shiikha ayaan
waydiiyey waxuuna iigu jawaabay sidatan "Haa waa ay jiraan ciyaaro kale oo
lagu qabanayo Madagaskar dhammaadka bishan Janaury 2024 oo ah isreeb reebka
Cayaaraha All African games, ma filayo in laga qayb galayo haddii aan Loo helin
dhallinyarada dhaqaalaha Loo baahan yahay.
Ugu dambayntii Yaad u mahadcelinayaa?
Waxaan aad ugu Mahad celinayaa ganscsatadii aan la’aantooda noo
suuro gasheen ka qaybgalka tartanka oo noo muujiyay taageero
dhaqaale oo wayn sida : Bille Bus Transportation, Live Health Care Services,
iyo Shirkadda A to Z oo la shaqaysa XSKK oo iyaguna noogu deeqay Qalabkii ay ku
ciyaarayeen Wiilashii K/ Koleyga.
Sidoo kalena xawaaladaha Taaj Services, Dahabshiil, Afro Deli iyo
shakhsiyaad ay ka mid ahaayeen Abdul Xaax iyo Asad iimaanka oo iyaguna na
caawiyay waxaan isagana u mahadcelinaynaa Mohamed Hussein oo leh
companiga PGLS oo taageero wayn xulka u gaystay
Waxaa iyaguna Ammaan aan la soo koobi Karin leh safaaradda iyo jaaliyadda
Soomaaliyeed ee Masar caasimada Qaahiraoo noo muujiyay taageero aad u weyn ayuu
yiri macalin shiikha .
Galabta ayaa filayaa in xulka qaranka Soomaaliya la ciyaaro kan xulka
Tunisia ciyaarta afar dhamaadka
Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Magaalada Muqdisho Mudane Yuusuf
Xuseen Jimcaale (Madaale) ayaa furay kulanka Wada-tashiga Qorshe Hawleedka
Maamulka Gobolka Banaadir iyo Dowladda Hoose ee Xamar ee sanadka 2024, oo ay
soo diyaariyeen Xafiiska Xoghayaha Guud ee Maamulka Gobolka Banaadir iyo
Dowladda Hoose ee Xamar.
Kulankaan ayaa lagu soo bandhigay Qorshayaasha u dagsan Maamulka Gobolka
Banaadir iyo Dowladda Hoose ee Xamar sanadka cusub ee 2024, iyadoona sidoo kale
lasoo bandhigay waxa ka qabsoomay Qorshihii 2023 iyo waxyaabaha aan qabsoomin.
Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Magaalada Muqdisho Mudane Yuusuf
Xuseen Jimcaale (Madaale) oo kulanka ka hadlay ayaa sheegay in fulinta Hawlaha
hortabinta leh ee Qorshaha 2024 ay noqon doonto mid la iskula xisaabtami
doonno.
Madasha waxaa goobjoog ka ahaa Guddoomiye Ku-xigeenka Amniga iyo Siyaasadda
Gobolka Banaadir, Guddoomiye Ku-xigeenka Howlaha Guud ee Gobolka Banaadir,
Xoghayaha Guud, Agaasimeyaasha Guud, Guddoomiyeyaasha Degmooyinka iyo
Deegaannada Gobolka Banaadir, Agaasime waaxeedyada iyo La-taliyeyaal ka tirsan
Maamulka Gobolka Banaadir iyo Dowladda Hoose ee Xamar.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya mudane Xasan Sheekh
Maxamuud, ayaa safar ugu ambabaxay magaalada Djibouti ee dalka Jamhuuriyadda
Djibouti.
Ujeedka socdaalka Madaxweynaha ayaa ah in la sii ambaqaado dadaalka
wadahadallka u dhexeeya DFS iyo Somaliland iyo xalinta colaadaha dalka ka
aloosan.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa waxaa wafdiga uu horkacayo ka mid ah
Wasiirka Arrimaha Gudaha ee DFS Mudane Axmed Macalin Fiqi, Wasiirka Ganacsiga
ee DFS Mudane Jibriil Cabdirashiid iyo Mudane Cabdikariim Xuseen Guuleed oo ah
Ergeyga Gaarka ah ee wadahadalada DFS iyo Somaliland.
Dowladda aanu walaalaha nahay ee Djibouti ayaa martigelineysa dadaaladan
socda, iyadoo dhanka Somaliland uu wadahadalka uga qeybgalayo Madaxweyne Muuse
Biixi Cabdi.
Kulankii labaad ee madaxweyne Xasan Sheekh iyo mucaaradka ku dheriga ah
ayaa shalay ku qabsoomay magaalada Muqdisho.
Kulankaan ayaa daba socda kulankii Khamiistii lasoo dhaafay dhex-maray
madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud iyo siyaasiyiinta kala ah Shariif Sheekh
Axmed, Xasan Cali Kheyre, Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame iyo Cabdiqaadir
Cosoble Cali.
Kulankii shalay ayaa labada dhinac ku gaareen dhowr is afgarad, wuxuuna
gebi ahaan daarna arrimaha dastuurka.
Sida laga soo xiganayo xubno kamid ah mucaaradka la kulmay madaxweynaha
waxay ku qanciyeen madaxweynaha in habka ansixinta dastuurka loo dhaafo
habraaca saxda ah gaar ahaan inuu codka qarsoodi noqdo.
Maalmihii tegay waxaa lagu eedeynayay dowladda inay diidan tahay inuu codka
qarsoodi noqdo oo ay taasi bedelkeeda gacan taag rabto, balse hadda mucaaradka
ayaa madaxweynaha ka codsaday in qarsoodiga loo dhaafo waxaana la sheegay in
madaxweynaha uu taas diidin.
Labada dhinac ayaa sidoo kale ku heshiiyay in howsha dastuurka aan la
bilaabin illaa inta ay ka dhaceyso doorashada madaxtinimada Puntland oo kadibna
laga caleemo saarayo hoggaamiyaha la dooran doono ee maamulkaas, oo ay Puntland
kusoo laabaneyso Golaha Wadatashiga Qaran. Markaas kadib ayaa la bilaabi doona
doodda arrimaha dastuurka.
Midda saddexaad ee dhinacyadu isla soo dhaweeyeen waa arrinta haykalka
dowladnimada. Madaxweyne Xasan Sheekh iyo afartaan siyaasi ayaa isla fahmay in
aan arrinta haylka dowladnimada dooddeeda la ballaariyo oo aan la dadajin,
loogana dooddo fagaarayaal waaweyn oo ay sidoo kale ku jiraan labada Aqal ee
Baarlamaanka Soomaaliya.
Inkasta oo uusan madaxweynaha sheegin inuu ka tanaasulay aragtidiisa
madaxweyne iyo madaxweyne ku-xigeen, haddana inay taasi ka dhalato dooddo
waaweyn oo dhex-mara siyaasiyiinta, sharci dejiyayaasha labada Aqal ee BFS,
aqoon-yahaanada iyo guud ahaan dadweynaha, iyada oo laga eegayo dhinacyo badan
lana waafajinayo duruufaha yaalla Soomaaliya, waa tallaabo muhiim ah.
Dhinacyada ayaa sidoo kale arki doona guddoonka labada Aqal ee Baarlamaanka
Soomaaliya oo sidoo kale lala wadaagi doono sida ugu haboon ee loo jiheyn karo
arrimaha dastuurka.
Nuuca doorashada ayaa la isla soo qaaday, waxaana lagu ballamay in
waqtigeeda laga wada-hadlo, iyada oo la qiimeynayo cawaaqibka ay leedahay in
dalka ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah iyada oo ay ka maqan tahay Somaliland.
Dhinacyada waxay kale oo isla qaateen in la sii wado doodaha oo sidoo kale
lagu soo biiriyo siyaasiyiinta kale.
Dowladda hadda tallada haysa waxaa ka go’an in muddo xileedkan dhexdiisa la
dhameystiro oo laga saaro kumeel-gaarka.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa u muuqda siyaasi bisil oo ogol in wax
walba lagala doodo oo ay albaabadiisa furan yihiin, taasi oo marwalba dhalin
karta in dalka ku socdo dariiq siyaasad ahaan xasilloon.
Guddoomiyaha Hay’adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka Md. Maxamuud Macallim
ayaa maanta Magaalada Muqdisho waxa uu ka daah-furay shir looga hadlaayo
dardargalinta shaqada iyo Dib u eegista Howlaha SoDMA kaas oo socon doono muddo
Saddex cisho ah.
U jeedka shirkaan ayaa ah gorfeynta howlihii SoDMA u qabsoomay sanadkaan
sii dhammanaya ee 2023, in la helo qorsho siyaasadeed oo shaqada hay’adda lagu dardargalinayo,
daadajinta shaqada hay’adda,
waxaana goob joog ka ahaa shirkaan Guddoomiye ku xigeenka Hay’adda
Maareynta Dr Axmed Cabdi Aadan, Lataliyayaasha Hay’adda, agaasimayaasha
waaxyaha kala duwan iyo qaar ka mid ah howlwadeennada hay’adda.
Maalinta 1-aad ee shirkaan ayaa la soo bandhigay doodo looga hadlayey sida
ugu wanaagsan ee shaqada hay’adda loo dardargalin karo looguna hagaajin karo
howlaha sanadka cusub hay’adda u yaal.
Guddoomiyaha Hay'adda Maareynta Musiibooyinka Qaranka Maxamuud Macallim
Cabdulle, ayaa maanta xarunta dhexe ee hay'adda SoDMA waxa uu ku qaabilay
Safiirka Dowladda Iskutagga Imaaraatka Carabta danjire Axmed Jumca Al-rumeysi.
Kulanka ayaa intii uu socday waxaa looga hadlay doorka Imaaraadka uu ka
qaadanayo sidii dowladda Soomaaliya iyo shacabka Soomaaliyeed ay uga hortagi
lahaayeen fatahaadaha baaxadda leh ee bilihii la soo dhaafay ku dhuftay
deegaanno badan oo dalka ka tirsan. Daadadku waxa ay barakiciyeen kumanaan
qof, waxa ay burburiyeen kaabayaashii dhaqaalaha, sidoo kale waxa hakad galiyay
maciishada.
Safiirka ayaa muujiyay sida ay u garab taagan yihiin shacabka Soomaaliyeed,
waxaana uu bogaadiyay dadaalka ay Hay’addu ugu jirto isku xirka gurmadkabini’aadantinimo. Sidoo kale waxa uu shaaca ka qaaday in Imaaraadku uu
kordhin doono taageerada ay ka geystaan gurmadka fatahaadaha iyo howlaha soo
kabashada, isla markaana ay ka qeyb qaadan doonaan dib u dhiska buundooyinka ay
burburiyeen daadadku ee magaalooyinka qaar.
Guddoomiyaha SoDMA oo kulan la qaatay Safiirka Imaaraatka Carabta
Guddoomiyaha Hay’adda ayaa uga mahad-celiyay Safiirka kaalmada deeqsinimada
iyo muddeysan ee ay Dowladda Imaaraadka Carabtu ku soo beegtay, wuxuuna ku
dheeraaday muhiimadda ay leedahay mashruuca dib-u-dhiska Buundada si loo soo celiyo
awoodii isu-socodka iyo is-gaarsiinta bulshada dhibaatadu saamaysay. Sidoo
kale, wuxuu sheegay inuu rajeynayo iskaashi iyo iskaashi dhexmara Soomaaliya
iyo Imaaraadka oo dhinacyo kala duwan leh.
Imaaraatka Carabta ayaa ka mid ah deeq bixiyayaasha iyo saaxiibada ugu
badan ee Soomaaliya ka taageera arrimaha bini’aadantinimada, horumarka iyo
amniga. Imaaraadku waxa uu sidoo kale si firfircoon uga qaybqaatay
dadaallada gobolka iyo kuwa caalamiga ah ee loogu talagalay horumarinta nabadda
iyo xasilloonida Soomaaliya.
.jpeg)
