Madaxweyne Maxamuud iyo mucaaradka oo 5 arrin isku afgartay

 

Kulankii labaad ee madaxweyne Xasan Sheekh iyo mucaaradka ku dheriga ah ayaa shalay ku qabsoomay magaalada Muqdisho.

Kulankaan ayaa daba socda kulankii Khamiistii lasoo dhaafay dhex-maray madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud iyo siyaasiyiinta kala ah Shariif Sheekh Axmed, Xasan Cali Kheyre, Cabdiraxmaan Cabdishakuur Warsame iyo Cabdiqaadir Cosoble Cali.

Kulankii shalay ayaa labada dhinac ku gaareen dhowr is afgarad, wuxuuna gebi ahaan daarna arrimaha dastuurka.

Sida laga soo xiganayo xubno kamid ah mucaaradka la kulmay madaxweynaha waxay ku qanciyeen madaxweynaha in habka ansixinta dastuurka loo dhaafo habraaca saxda ah gaar ahaan inuu codka qarsoodi noqdo.

Maalmihii tegay waxaa lagu eedeynayay dowladda inay diidan tahay inuu codka qarsoodi noqdo oo ay taasi bedelkeeda gacan taag rabto, balse hadda mucaaradka ayaa madaxweynaha ka codsaday in qarsoodiga loo dhaafo waxaana la sheegay in madaxweynaha uu taas diidin.

Labada dhinac ayaa sidoo kale ku heshiiyay in howsha dastuurka aan la bilaabin illaa inta ay ka dhaceyso doorashada madaxtinimada Puntland oo kadibna laga caleemo saarayo hoggaamiyaha la dooran doono ee maamulkaas, oo ay Puntland kusoo laabaneyso Golaha Wadatashiga Qaran. Markaas kadib ayaa la bilaabi doona doodda arrimaha dastuurka.

Midda saddexaad ee dhinacyadu isla soo dhaweeyeen waa arrinta haykalka dowladnimada. Madaxweyne Xasan Sheekh iyo afartaan siyaasi ayaa isla fahmay in aan arrinta haylka dowladnimada dooddeeda la ballaariyo oo aan la dadajin, loogana dooddo fagaarayaal waaweyn oo ay sidoo kale ku jiraan labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya.

Inkasta oo uusan madaxweynaha sheegin inuu ka tanaasulay aragtidiisa madaxweyne iyo madaxweyne ku-xigeen, haddana inay taasi ka dhalato dooddo waaweyn oo dhex-mara siyaasiyiinta, sharci dejiyayaasha labada Aqal ee BFS, aqoon-yahaanada iyo guud ahaan dadweynaha, iyada oo laga eegayo dhinacyo badan lana waafajinayo duruufaha yaalla Soomaaliya, waa tallaabo muhiim ah.

Dhinacyada ayaa sidoo kale arki doona guddoonka labada Aqal ee Baarlamaanka Soomaaliya oo sidoo kale lala wadaagi doono sida ugu haboon ee loo jiheyn karo arrimaha dastuurka.

Nuuca doorashada ayaa la isla soo qaaday, waxaana lagu ballamay in waqtigeeda laga wada-hadlo, iyada oo la qiimeynayo cawaaqibka ay leedahay in dalka ka dhacdo doorasho qof iyo cod ah iyada oo ay ka maqan tahay Somaliland.

Dhinacyada waxay kale oo isla qaateen in la sii wado doodaha oo sidoo kale lagu soo biiriyo siyaasiyiinta kale.

Dowladda hadda tallada haysa waxaa ka go’an in muddo xileedkan dhexdiisa la dhameystiro oo laga saaro kumeel-gaarka.

Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa u muuqda siyaasi bisil oo ogol in wax walba lagala doodo oo ay albaabadiisa furan yihiin, taasi oo marwalba dhalin karta in dalka ku socdo dariiq siyaasad ahaan xasilloon.