Md Xasan Sheekh oo sagootgiyay James Swan

 

Madaxwaynaha Dowladda Federaalka Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa kulan saagootin ah kula qaatay Madaxtooyada  Wakiilka gaarka ah ee xoghayaha Qaramada Midoobay u qaabilsan Soomaaliya Mudane James Swan oo soo gaba-gabeeyey shaqadiisa diblumaasiyadeed ee uu ku joogay dalkeenna.

Madaxweynaha ayaa ku bogaadiyey Danjire Swan doorka uu ka qaatay taageerada dowladnimada Soomaaliya gaar ahaan gurmadka abaaraha, dagaalka ka dhanka ah argagixisada.

Dhankiisa, Danjire James Swan oo Madaxweynaha uga mahad-celiyey kulankan ayaa tilmaamay sida uu ugu faraxsan yahay wada-shaqeynta ay u muujiyeen dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed, inta uu ku guda jiray gudashada waajibaadka diblumaasiyadeed ee loo soo igmaday.

Madaxweynaha Jamhuuriyadda ayaa tilmaamay sida ay uga go’an tahay dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed in ay xoojiyaan xiriirka iyo iskaashiga diblumaasiyadeed ee ay la leeyihiin dalalka caalamka, taas oo ku saleysan in danaha dadka Soomaaliyeed lagu xaqiijiyo iskaashi iyo wax- la qabsiga dalalka kale ee caalamka.

 

Read More

Madaxweynaha Soomaaliya oo ka qeyb galay shirka arrimaha deegaanka ee ka socda dalka Jabuuti ayaa ugu baaqay dalalka gobolka in si dhow ay isaga kaashadaan caqabadaha ka dhalan kara isbedelka cimilada.

 

Madaxweynaha Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo maanta khudbad ka jeediyey shirka deegaanka iyo isbaddalka cimilada ee Jabuuti ayaa soo bandhigay qorshaha Soomaaliya ee ku aadan ka hortaga xaalufinta iyo nabaad-guurka deegaanka.

Madaxweynaha ayaa sidoo kale dul istaagay saamaynta baaxada leh ee isbedelka cimiladu ay ku yeelatay guud ahaan gobolka, gaar ahaan Soomaaliya, wuxuuna tilmaamay inay lagama maarmaan tahay in wadamada gobolku ay yeeshaan wada-shaqeyn dhow oo wax looga qabanayo caqabadaha ka dhasha cimilada isbadalaysa.

“Soomaaliya waxa ay ku jirtaa xaalad abaareed kaddib markii afar xilli roobaad oo isku xiga ay baaqdeen sababo la xiriira isbeddelka cimilada. Waxaan xoogga saaraynaa wax ka qabashada xaalufinta deegaanka oo sal u ah mushkiladda dunida oo dhan saameysay ee isbaddalka cimmilada,” ayuu yiri.

Waxa uu intaasi kusii daray “Waxaa dhawaan daah-furnay Hindisaha Qaran ee Soomaaliya Cagaar ah, kaasi oo mudnaan gaar ah siinaya daryeelka dhirta, dib u cagaarinta dalka iyo kobcinta wacyiga dadweynaha ee ilaalinta deegaanka.”

Shirka deegaanka iyo isbaddalka cimilada ee Jabuuti oo kasoo qeyb-galeen wafuud heer caalami iyo kuwa ka socday dalalka gobolka, ayaa waxa la iskula meel dhigay tallaabooyin wadajir ah oo wax looga qabanayo saameynta isbeddelka cimilada ee wadamada gobolka.

Ugu dambeyntiina Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud iyo dhigiisa Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle ayaa dhanka kale si wadajir ah xariga uga jaray xarunta cilmi baarista deegaanka oo laga hirgaliyey dalka Jabuuti.

 

Read More

Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa maanta soo gaba-gabeysay hannaanka toosinta iyo dhammaystirka heshiisyada wadaagga wax-soosaarka Shidaalka ee u dhaxeeya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Shirkadda Coastline Exploration

 

Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa sheegtay in ay dib u habayn ku sameysay heshiiskii wadaagga wax-soosaarka shidaalka ee Wasiirkii hore Batroolka Cabdirashiid Axmed uu la saxiixday shirkadda Coastline Exploration.

Qoraalka ka soo baxay Madaxtooyada Soomaaliya ayaa lagu sheegay in Xukuumadda Federaalka Soomaaliya oo kaashanaysa Garyaqaanka Guud ee Qaranka iyo sharci-yaqaanno caalami ah oo ku takhasusay arrimha heshiisyada shidaalka ay ku guuleysatay in dib loo saxo qodobbadii ay ka jirtay tabashada ee heshiiskaas.

Qoraalka ayaa lagu yiri “Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa maanta soo gaba-gabeysay hannaanka toosinta iyo dhammaystirka heshiisyada wadaagga wax-soosaarka Shidaalka ee u dhaxeeya Dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Shirkadda Coastline Exploration, si loogu saleeyo danta dalka”.

“Xukuumadda Federaalka Soomaaliya oo la kaashatay dib u habaynta heshiiskan Garyaqaanka Guud ee Qaranka iyo sharci-yaqaanno caalami ah oo ku takhasusay arrimha heshiisyada noocaan ah ayaa ku guuleystay in dib loo saxo qodobbadii ay ka jirtay tabashadu, taas oo dhabbaha u xaareysa in loo hirgeliyo heshiiskan si ay ku qanacsan yihiin dowladda iyo shacabka Soomaaliyeed” ayaa lagu daray.

Coastline Exploration waa magaca cusub ee shirkaddii Soma Oil and Gas oo uu Ra’iisal Wasaarihii hore ee Soomaaliya Xasan Cali Kheyre saamilaydeeda mar ka mid ahaa.

Tallaabadan ay qaaday Dowladda Federaalka ayaa timid xilli ay dhawaan Puntland sheegtay in hindise sharciyeedka batroolka ee la ansixiyay 2020 uu yahay mid ka hor-imanaya dastuurka kumeel gaarka ah ee dowladda Federaalka Soomaaliya.

 

Read More

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo xarigga ka jaray wajiga koowaad ee dhismaha Dekedda Garacad ee Gobolka Mudug.

 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo uu wehelinayo Madaxweynaha Dowlad-goboleedka Puntland Mudane Siciid Cabdullaahi Deni ayaa hadda xarigga ka jaray wajiga koowaad ee dhismaha Dekedda Garacad ee Gobolka Mudug.

Wafdiga ka qeyb galay xarig jarka waxaa kamid ah madaxweynaha dowlad deegaanka Soomaalida iyo wafuud kale oo ka kala socota wadamada geeska Afrika.

Dekaddan ayaa lagu dhisay isku tashi iyado ay xusid mudan tahay in dhismaheeda uu qaatay muddo sanado ah.

Xogo aan helnay ayaa dhanka kale sheegaya in dekaddan aan loogu talagalin iney ku xirtaan maraakiibta waa weyn tusaale ahaan kuwa sida Container-da balse kaliya kusoo xiran karaan doomaha iyo maraakiibta yar yar.

Gobolada koonfureed ee maamul goboleedka Puntland, gobolada dhexe ee Soomaaliya, marka laga soo tago ismaamulka Soomaalida Itoobiya oo Itoobiya ay tahay dal aan bad lahayn, kuna tiirsan dekedaha Jabuuti iyo Berbera ee Somaliland, ayaa ka faa’iidaysan doona dekedda si loo soo nooleeyo dhaqaalaha deegaanka. .

 

Read More

Md Xasan Sheekh oo la shiray wasiirada waxbarashada heer Federal iyo heer DG+Go’aan la qaatay

 

Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud oo Madaxtooyada Qaranka ku qaabilay Wasiirrada Waxbarashada heer Federaal iyo heer Dowlad-goboleed ee dalka ayaa kala hadlay sidii wadajir loogu sii ambaqaadi lahaa dadaallada tayeynta iyo baahinta adeegyada waxbarashada.

Ra’iisul Wasaare Kuxigeenka Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Mudane Saalax Axmed Jaamac, Wasiirka Waxbarashada Dowladda Federaalka Mudane Faarax Sheekh Cabdulqaadir iyo Wasiirrada Dowlad-goboleedyada dalka ayaa Madaxweynaha uga warbixiyey baahiyaha waxbarasho ee jira iyo sidii heerarka kala duwan ee dowladda iskaga kaashan lahayeen suurta-gelinta kordhinta fursadaha waxbarashada, manhajka iyo imtixaanaadka shahaadiga ah.

Madaxweynaha ayaa tilmaamay in ay ka go’antahah tayeynta iyo kordhinta fursadaha waxbarasho, tirada macalimiinta iyo xarummaha waxbarashada.

“Waxbarashadu waa xuquuq aasaasi ah oo tahay in caruurteennu ay helaan. Waxa ay nagu tahay waajib in aan u diyaarinno ubadkeenna Soomaaliyeed waxbarasho iyo mustaqbal anfaca dadkeena iyo dalkeena.”

Dowladda Federaalka Soomaaliya waxaa ka go’an dib u habeynta nidaamka waxbarashada dalka, iyada oo la hirgelinayo hindiseyaal lagu kordhinayo qoondada maaliyadeed ee waxbarashada, si ay fursaddo u helaan caruurta Soomaaliyeed ee gaaray da’da iskuulka iyo kuwa kale ee aan fursadaha helin una baahan tababarro dhanka xirfadaha ah.

 

Read More

Hay’adda IMF ee lacagta adduunka ayaa heshiis maaliyaddeed la gaartay Soomaaliya

 

Hay’adda Lacagta Adduunka ee IMF ayaa  heshiis heer-shaqaale ah la gaartay dowladda Soomaaliya, kaasoo ogolaanaya in lacag dhan 10 Milyan oo doollar lagu siinayo Soomaaliya.

Madaxa IMF Laura Jaramillo ayaa sheegtay in heshiiskan uu yimid ka dib markii ay si toos ah dib u eegis ugu sameeyeen howlaha daynta cafinta Soomaaliya. Waxay ku ammaantay dowladda sida ay ugu adkaysteen isbeddellada dhaqaalaha, abaaraha dabadheeraaday, saameynta dagaalka Ruushka ee Ukraine iyo walaacyada amniga.

“Haddii Soomaaliya ay sii waddo horumarka joogtada ah ee ku aaddan dib-u-habaynta, waxa ay gaari kartaa heer gabagabo ah hannaanka cafinta daynta cafinta caalamiga ah," ayay tidhi Jaramillo.

Laura Jaramillo waxay sheegtay tallaabooyinka ay Soomaaliya waddo inay u oggolaan doonta in ay daynta ka dhigto ku dhawaad 550 milyan oo doolar halka ay ka ahayd $5.2 bilyan.

IMF waxay sheegtay in Soomaaliya ay weli u baahan tahay sii socosho iyo taageero degdeg ah oo ay ka helaan saaxiibada caalamiga ah marka loo eego dhibaatada daran ee cuntada ee hadda jirta.

Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya, Dr. Cilmi Maxamuud Nuur ayaa soo dhaweeyay warbixin ay Hey'adda IMF ka soo saartay natiijada ka soo baxday shirarkii isdabajooga ahaa ay la yesheen Dowladda Federaalka Soomaaliya gaar ahaan Wasaaradda Maaliyadda Soomaaliya.

" Waxa aan ku faraxsanahay Warbixinta ay soo saartay hey’adda Lacagta Adduunka IMF ee ka hadlaya natiijida wanaagsan ee ka soo baxday hannaanka dib-u-eegista 4-aad (Article-IV) ee Barnaamijka Deyn-Cafinta (ECF) Shirarkaas oo ka kala dhacay magaalooyinka Nairobi iyo Washington DC,” ayuu yiri wasiirka maaliyadda ee dalka.

Dowladda Soomaaliya ayaa dadaal ugu jirta sare u qaadida dakhliga gudaha iyado adduunku ay samayn dhaqaale oo xoogaan ka jirto, iyo sidoo kale dhamaystirka hannaanka Deyn Cafinta Soomaaliya, sida uu sheegay wasiirka maaliyadda.

Haddii Soomaaliya ay sii wado horumarka joogtada ah ee ku aaddan dib-u-habaynta, waxay gaari kartaa "dhammaystirka" deymaha caalamiga ah ee hoos yimaada Hindisaha Waddamada deymaha badan leh ee deymaha leh dabayaaqada 2023, taas oo u oggolaaneysa Soomaaliya in ay dhimato deynta lagu leeyahay ilaa $550 milyan halka ay ka ahayd $5.2 bilyan.

 

Read More