Waxaa weli si xawli ah u socda howl-gal
militari oo ciidamada dowladda Soomaaliya iyo shacab is-abaabulay ay kaga soo
horjeedaan ururka Al-Shabaab.
Howl-galada ayaa toddobaadyadii lasoo dhaafay
waxaa inta badan gobolka Hiiraan looga xoreeyay maleeshiyada Al-Shabaab oo laga
saaray deegaano ay 13 sano ku sugnaayeen, ayada oo markii u horeysay ay
ciidamada dowladda isku fureen jidka isku xira Buula-Burte iyo Beledweyne.
Sidoo kale waxa uu haatana dhaq-dhaqaaq
militari oo xoogan laga soo sheegaya gobolka Galguduud oo ciidamada Galmudug
iyo kuwa dowladda ay duulaan ku yihiin magaalada Ceel Buur.
Gudoomiyaha degmada Ceel Buur, Gashaanle-dhexe
Nuur Xasan Guutaale oo la hadlay idaacada VOA ayaa sheegay in dagaal-yahaanada
Alshabab aysan hayn awood ay uga hortagaan ciidamada, ayna cagta marin doonaan.
“Nimankaan waa koox yar oo guurguurta weeyi,
kuwii Baxda shalay joogay oo kasoo cararay ayaa halkaa ku arkeysa. Meel kasta
waa looga imanaya Ceelbuur, indhaha ku arki doonta iyada oo aan cidba laga
arkin,” ayuu yiri.
Sidoo kale waxa uu sheegay in Al-Shabaab ay la
carareen xarun warbaahineed oo ay ku lahaayeen Ceelbuur, kadib markii ay ka war
heleen qorshaha howl-galka ay ku beegsanayaan ciidamada dowladda.
“Waa ka daba tagi doona oo meel kasta ay taagan
yihiin wa ugu tagi doona. Uma kala hareyno deegaanada ay ka haystaan
HirShabelle iyo Galmudug himika ciidamada garabka ayey isku hayaan oo diyaar
ayaa nahay.”
Miro muhiim ah oo ay Soomaaliya ka guratay booqashadii Madaxweyne Xasan Sheekh
Maxamuud ee dalka Mareykanka, gaar ahaan dhinacyada amniga, siyaasadda iyo
dhaqaalaha.
Guulaha amni, siyaasadeed iyo kuwa dhaqaale ee laga gaaray booqashadii
Madaxweynaha Soomaaliya ee Washington ayaa sii xoojineysa wadadii uu dalku ku
socon lahaa dagaal ba’an oo ka dhan ah argagixisada oo wajahaya xaalad cakiran
oo abaareed.
Dhowaan ayay aheyd markii
Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud uu booqasho rasmi ah ku tagay
magaalada Washington ee dalka Mareykanka, isagoo kulamo la qaatay mas’uuliyiin
caan ka ah dalka Mareykanka oo ay ugu horeeyaan Wasiirada Gaashaandhigga,
Wasiiru Dowlaha, Amniga Gudaha, iyo Maaliyadda, iyadoo ay wehliyaan la taliyaha
amniga Qaranka iyo madaxda dhaqaalaha caalamka. hay'adaha, Bankiga iyo Hay'adda
Lacagta Adduunka.
Sheekh Maxamuud waxa uu watay faylal ay ka mid yihiin amniga, dhaqaalaha
iyo abaaraha, intii uu socday doodaha uu ku raadinayo kaalmada Mareykanka si uu
u gaaro himilooyinka loo igmaday si uu u gaaro "Soomaaliya
xasilloon."
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa warsaxaafadeed uu soo saaray ku sheegay in
dalka laga badbaadinayo macluusha iyo argagaxisada uu ku sheegay wadahadal uu
la yeeshay madaxda Mareykanka.
Waxa uu sheegay in dowladiisa ay siyaasad cusub ka qaadan doonto dagaalka ka
dhanka ah argagixisada, isagoo tilmaamay inay Mareykanka ka dhaadhicin doonaan
nuxurka qaabkan cusub, iyo balanqaadkooda ah inay garab istaagi doonaan
maamulkiisa si uu u jebiyo qodaxaha argagixisada.
Xidhiidhka laba geesoodka ah ee Muqdisho iyo Washington waxa uu arkay qabow
ba’an oo saameeyay dadaallada lagula dagaalamayo argagixisada iyo xasiloonida
siyaasadda iyo amniga Soomaaliya, taasoo ugu dambaysay ka bixitaanka ciidamada
Maraykanka ee horaantii Janaayo 2021 sababo la xidhiidha siyaasaddii
Madaxweynihii hore ee Maxamed Cabdillaahi Farmaajo.
Booqashadii ugu dambeysay oo uu agaasimaha madaxtooyada Soomaaliya ku
tilmaamay mid guul iyo midho-dhal ah ayaa Soomaaliya waxaa ay gaartay guulo
dhowr ah sida ay sheegeen khubaro dhanka amniga iyo siyaasadda ah oo la hadlay
Al-Cayn Al-Akhbar.
Abdul Rahman Hashi oo ah falanqeeye dhanka ammaanka ah ayaa sheegay in
booqashadii Sheekh Maxamuud ee Washington iyo la kulanka mas’uuliyiin badan oo
heerkan la eg ay muujineyso sida uu u qotomo booqashada.
Ra’iisul Wasaaraha Soomaaliya Xamza Cabdi Berri ayaa maanta shir guddoomiyay
kulan looga hadlayay xoojinta howlgallada ka dhanka ah maleeshiyada Al-Shabaab
ee xiriirka la leh Al-Qaacida.
Kulanka ayaa lagu soo bandhigay qorshe lagu xoraynayo deegaanada ay
argagixisada ku sugan yihiin, laguna xasilinayo deegaanada laga saaray, si
dadka deegaanka ay u helaan adeeg bulsho.
Xamza ayaa sheegay in dagaalka ciidamada qalabka sida ay kula jiraan
argagixisada Al-Shabaab uu xanuujiyey, ayna sii wadayaan inta laga xoreynayo
deegaanada ay gacanta ku hayaan.
“Marka dagaal lagu jiro cadowga waa la xanuujiyaa, markuu xanuusado waxaa
lagu gartaa jawaabta uu bixiyo oo jawaabtiisu haddii ay noqoto mid naf la caari
ah, micnaheedu waa cadowgu wuu dhintee haka harinna,” ayuu yiri Ra’iisul
Wasaare Xamza Cabdi Barre.
Ra’iisul Wasaaraha ayaa bogaadiyay ciidamada geesiyaasha ah ee gacan ka
geystay sidii shacabka deegaanka looga xoreyn lahaa deegaanada ay ku
dhuumaaleysanayaan argagixisada, isagoo tilmaamay inay muhiim tahay in bulshada
lagu wacyigeliyo qorshaha xoreynta dalka.
Ra’iisul Wasaare Xamza Cabdi Berri ayaa u mahadceliyey laamaha amniga iyo
ciidamada Soomaaliya habeen iyo maalinba dadaalka ay ugu jiraan sugidda amniga
shacabka, wuxuuna sheegay in dowladdu ay ka go’an tahay sidii dalka oo dhan
looga xoreyn lahaa kooxaha argagixisada.
Ciidanka xoogga dalka ayaa degaan lagu magaaco Yasooman oo ka tirsan
gobolka Hiiraan waxay ku dileen ugu yaraan 45 xubnood oo ka tirsanaa kooxda
Al-Shabaab, sida lagu shaaciyey war-saxaafadeed ka soo baxay wasaaradda
warfaafinta Soomaaliya.
“Howlgal culus oo ay iska kaashanayaan ciidanka xoogga Dalka iyo dadka
deegaanka oo ka socda deegaanka Yasooman oo hoos taga degmada Buula-burde ayaa
lagu dilay in ka badan 45 dhagarqabeyaal ah oo ka tirsanaa Al-Shabaab,” ayaa
lagu yiri bayaanka ay soo saartay DF.
Sidoo kale qoraalka ayaa intaas ku sii daray in howlgalkaan uu weli socdo,
isla markaana ay dowladda Soomaaliya war ka soo saari doonto markii uu soo
dhammaado.
“Dhanka kale ciidamada xoogga dalka ayaa toogtay sagaal dhagarqabeyaal ah
oo ka tirsanaa Al-shabaab ka dib hawlgal ka dhacay deegaanka Warmaxan ee
gobalka Shabeelaha Hoose, halkaas oo ay isku dayayeen in ay si dhuumaalaysi ah
isaga abaabulaan,” ayaa lagu warkaan ka soo baxay dowladda.
Howlgalka deegaanka Warmaxan inta uu socday waxaa dhaawac uu ka soo gaaray
Saddex ka mid ah ciidamada dowladda howlgalka fuliyey, sida lagu xusay
war-saxaafadeedka.
“Inta ay socdaan howlgalada ka dhanka ah Argagixisada waxaa lagu dilay in
ka badan 200 oo ka mid ah maleeshiyaadka Al-Shabaab, waxaana laga saaray
maleeshiyaadka ku dhowaad 30-deegaan oo ay dadka Soomaaliyeed ku gumaadi
jireen,” ayaa lagu yiri bayaanka.
Awooda Al-Shabaab ayaa maalmihii lasoo dhaafay laga soo wiiqay goobo badan
oo ka mid ah gobollada Hiiraan, Galgaduud, Mudug iyo Bay, sidoo kale meydadka
dagaalyahanada Al-Shabaab oo aad loo laayey ayaa lagu soo bandhigay
gobolladaas.
Kacdoonkii ugu cuslaa ayey wajaheysaa kooxda Al-Shabaab, kadib 15 sano oo
Soomaaliya ay dagaalo dad badan galaaftay ka wadeen, dowladda Soomaaliya ayaa
dhiira-gelin xoog leh la garab taagan beelaha Soomaaliyeed ee isku dhaarsaday
inay iska xoreeyaan Al-Shabaab.
Isimada
Soomaaliyeed ayaa shaaca ka qaaday in ay diyaar u yihiin in ay la dagaalamaan
Al-Shabaab oo xiriir la leh Ururka Argagaxisada ah ee Al-Qaacidda,kadib markii
ay dowladda u ballan qaaday in ay la garab taagan tahay taageerada loo baahan
yahay,kadibna ay beeluhu ka dharagsan yihiin dambiyada iyo dambiyada.
xadgudubyada loo geystay dhaq-dhaqaaqa isa soo taraya ee ka socda deegaanada uu
ka taliyo, gaar ahaan bartamaha iyo koonfurta dalka.
Maalmo ka dib
weerar argagixiso oo dhiig badan ku daatay oo maleeshiyada “Al-Shabaab” ay ka
fuliyeen caasimadda Muqdisho, ayaa madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh
Maxamuud waxa uu wacad ku maray in uu qaadi doono dagaal dhan walba ah oo ka
dhan ah kooxda argagixisada ah ee Al-Shabaab.
Khudbad uu jeediyay
xilligaasi oo daba socotay howlgallada ay ku naf-waayeen tobannaan qof, ayuu
Sheekh Maxamuud ku boorriyay Soomaalida inay u dulqaataan cawaaqibka ka dhalan
kara dagaallada lagula jiro argagixisada, isagoo ballan-qaaday inay
cirib-tirayaan kooxaha argagaxisada ah ee dalka kusoo jiray dhowr iyo tobanka
sano.
Iyadoo taasi muujineyso in dagaalkan baaxada leh uu bilowday ayaa beelaha waxa
ay bilaabeen in ay u diyaar garoobaan dagaalka
ka dib markii ay
dowladda balan qaaday in ay bixineyso taageerada ay u baahan yihiin, waxaana
dowladda Soomaaliya ay balan qaaday in ay bixineyso tababar, saanad ciidan iyo
mid caafimaad iyo mid damiir si ay u xoreyso beel walba oo ay ka soo jeedo.
Deegaano ka tirsan ururka argagixisada ah oo ku fidiyay gacan ku heynta deegaano
badan oo ku yaala koonfurta iyo bartamaha dalka.
Dhinaca kale Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa ku booriyay Soomaalida inay u
dulqaataan cawaaqib xumada ka dhalan karta dagaalka lagula jiro argagixisada,
isagoo ballanqaaday inay meesha ka saarayaan kooxaha argagaxisada ah ee dalka
ku soo jiray dhowr iyo toban sano.
Tababaraha Manchester City Pep Guardiola ayaa muujiyay sida uu ugu faraxsan
yahay doorka Jack Grealish uu la ciyaaray kooxda bilowgii xilli ciyaareedka
2022-23, inkastoo uusan weli wax gool ah dhalin.
Guardiola ayaa ku yiri bayaan uu soo saaray website-ka rasmiga ah ee
Manchester City: "Ma aanan la soo saxiixan Grealish sababtoo ah waxa uu ka
dhaliyaa goolal, caawiyena ka noqdaa Aston Villa, waxaa jiray sababo
kale."
“Waa nin fiican, marka uusan ciyaarin waa kan ugu horreeya ee kooxda caawiya,
waan ku faraxsanahay hab-dhaqankiisa iyo wax walba oo uu sameeyo, waxaana
doonayaa inuu goolal dhaliyo oo uu caawimo bixiyo, isna sidaas oo kale ayuu
sameeyaa”.
Waxa uu intaa ku daray, "Ma ahan kaliya in la dhaliyo iyo in la abuuro
goolal, laakiin sidee ayuu u caawiyaa kooxda kubada la'aanta iyo haddii uu wax
soo saar u yahay ciyaartoyda kale, waxaa jira waxyaabo badan oo Grealish uu
sameyn karo."
Isaga oo hadalkiisa sii wata waxa uu yidhi”Waxa uu si fiican ku bilowday xilli
ciyaareedka ka dibna waxa uu ku qasbanaaday in uu ka baxo dhibaato anqawga ah
awgeed,waxa aanu nasiib u yeelanay in aanu dhaawacu ka sii xumaan”.
Isaga oo hadalkiisa sii wata ayuu yidhi: “Kulankii ugu dambeeyay iyo saddexdii
ugu dambeeyay ee garoonka Grealish waxa uu ahaa xiddiga kaliya ee si dar-dar
leh u soo bandhigay xaalad hal-ka-hal ah, laakiin wakhtiga uu caawinta sameeyay
saaxiibadii ma joogin xerada ganaaxa, anagu cidla ayuu kaga tagay”.
“Waan garanayaa isaga, aad ayaan ugu faraxsanahay waxa uu sameynayo,” ayuu
hadalkiisa kusoo gabagabeeyay.
.jpeg)
