Kooxda kubadda cagta Real Madrid ayaa guul weyn oo 4-1 ah ka gaadhay kooxda
Al-Ahly ee dalka Masar, caawa fiidkii, oo arbacadii, kulan ka dhacay garoonka
Moulay Abdullah ee magaalada Rabat, ciyaar ka tirsanayd semi-finalka koobka
kooxaha adduunka.
Real Madrid ayaa daqiiqadii 42-aad dhalisay goolka 1-aad ee ciyaarta iyaga oo
uu u dhaliyay xiddiga Vinicius Junior,Fede Valverde (47), Rodrigo Joyce (90+2),
Arebas (90+8), halka Ali Maaloul uu u dhaliyay Al-Ahly gool ku laad (65).
Guushaan, Al-Merenji waxa ay u gudbeen finalka FIFA Club World Cup, halkaas oo
ay maalinta sabtida ah la ciyaari doonaan Al-Hilal Saudi Arabia, halka Al-Ahly
ay la ciyaari doonto Brazilian Flamengo oo ku jirta kaalinta saddexaad.
Ciyaarta ayaa ku bilaabatay si degan labada dhinac, iyadoo aysan jirin wax
khatar ah oo la taaban karo, iyadoo hanjabaadii ugu horeysay ay soo gaartay
Al-Ahly, markii uu Maxamed Shariif kubad uu ka helay xerada ganaaxa dhexdeeda
uu ka gudbay goolka Lunin daqiiqadii 19aad.
Ciyaaryahan Rodrigo Joyce, oo u ciyaara kooxda Real Madrid ayaa kubad xoogan ku
garaacay daqiiqadii 23-aad ee ciyaarta,waxana uu ka baxay goolka El Shennawy.
Mohamed Abdel Moneim ayaa kubad karoos ah ka helay gudaha xerada ganaaxa,
isagoo la kulmay kubad madax aheyd oo ka dul martay birta goolka Real Madrid
daqiiqadii 27aad.
Rodrigo ayaa kubad uu ka soo qaaday dhanka bidix ka soo laaday kubad uu kor uga
soo tuuray Muxamed Al-Shennawi, wuxuuna ku garaacay birta midig daqiiqadii
29-aad ee ciyaarta
. gudaha xerada ganaaxa, waxaa ka hortagay Lunin, goolhayaha Real Madrid,
waxaana uu u rogay koornada daqiiqadii 31aad
ayaa kubad u dhex dhigay xerada ganaaxa Real Madrid, waxaana kubad u dhex
dhigay Fede Valverde, wuxuuna ku dhuftay shimbirta, balse. Daqiiqadii 37-aad
ayay Real Madrid si fudud ugu dhacday Mohamed El-Shennawy,
Vinicius Junior ayaa daqiiqadii 42-aad ku guulaystay in uu goolka furitaanka
udhaliyo kooxdiisa Real Madrid isaga oo ka faa’idaystay qalad halis ah oo uu
sameeyay difaaca Al-Ahly, wuxuuna ciyaarta ka baxay. kubaddu waxay ka sarraysaa
Mohamed El-Shennawy.
Qaybtii hore ee ciyaarta ayaa lagu kala nastay 1-0 ay Real Madrid ku
hogaaminayso.
Markii layskugu soo laabtay qaybtii danbe ee ciyaarta ayuu Fede Valverde ku
guulaystay in uu goolka labaad ee Real Madrid ku darsado, kubbada ayaa ku
bilaabatay darbo uu soo tuuray Rodrigo oo uu Al-Shennawy ka hor istaagay
Valverde kaas oo kubbada ka tuuray goolhayaha Red Devils. Daqiiqadii 46-aad ee
ciyaarta ayaa waxaa goolka u dhaliyay Hussein Al
-Shahat, waxaana uu kubad dhulka ah ku dhuftay kubad xoogan oo uu ku baasay
birta midig ee goolka, daqiiqadii 48-aad ee ciyaarta Andrei Lunin.
Lunin daqiiqadii 51aad, ka dib Mohamed El-Shennawy ayaa ka hortagay kubad dheer
oo ka timid Chuamini, oo ah ciyaaryahanka khadka dhexe ee Meringue, daqiiqadii
55aad
Wasaaradda dhaqaalaha ee Imaaraadka Carabta ayaa bilawday mashruuc lagu
horumarinayo laguna casriyeynayo siyaasadda dhaqaalaha dalka si waafaqsan
halbeegyada caalamiga ah ee ugu wanaagsan, iyadoo lala kaashanayo Ururka
Iskaashiga Dhaqaalaha iyo Horumarinta (OECD) .
Mashruucu wuxuu ku yimid qaab dhismeedka xoojinta dadaalka Imaaraadka ee
horumarinta deegaanka sharci-dejinta dhaqaalaha iyo maalgashiga, iyo
taageeridda tartanka iyo joogtaynta dhaqaalaha qaranka.
Tani waxay ku soo beegantay intii uu socday aqoon iswaydaarsi ay wasaaraddu
soo qabanqaabisay oo ka dhacay magaalada Dubai, iyadoo uu goob joog ka ahaa
Abdullah bin Touq Al-Marri, wasiirka dhaqaalaha, sida lagu sheegay
war-saxaafadeed.
Abdullah bin Touq ayaa sheegay in shaqada dhaqaale ee dalka ay marqaati ka
tahay marxalad gaar ah oo waxqabad, dardargelin iyo dadaal qaran oo wadajir ah,
taas oo gacan ka geysatay kordhinta heerka kobaca wax soo saarka gudaha ee
dhaqaalaha qaranka, iyo xoojinta mawqifka Imaaraatka Carabta ee ah xarun
caalami ah maalgashiga iyo ganacsiga.
Waxa uu tilmaamay in mashruuca horumarinta siyaasadda dhaqaaluhu uu
kor u qaadayo dabacsanaanta iyo tartanka deegaanka ganacsiga iyo maalgashiga,
isla markaana uu taageerayo awoodda haykalka sharci ee dalka iyada oo loo
marayo is dhexgalka siyaasadaha dhaqaalaha ee dalka, sidaas darteedna uu gacan
ka geysan doono xoojinta hoggaanka Imaaraadku ku leeyahay caalamka. khariidada
ganacsiga iyo maalgashiga.
Mashruuca waxaa ka mid ah horumarinta iyo casriyeynta 5 siyaasad dhaqaale,
oo ay ku jiraan maalgashiga, tartanka, maamulka ganacsiga qoyska, hal-abuurka
ganacsiga, shirkadaha yaryar iyo kuwa dhexdhexaadka ah, iyo qaababka nidaaminta
suuqyada wax soo saarka.
Siyaasadahani waxay ujeedadoodu tahay in kor loo qaado kala-duwanaanshaha
dhaqaalaha qaranka, xoojinta awoodda kaabayaasha iyo shuruucda dalka, iyo
taageeridda soo jiidashada maalgashiga gudaha iyo dibadda.
Mashruucu waxa uu gacan ka geystaa xoojinta wada shaqaynta ururka
iskaashiga dhaqaalaha iyo horumarinta, waxana uu taageerayaa dadaalka uu dalku
ugu jiro in uu u wareego qaabkiisa cusub ee dhaqaale .
Intii uu socday aqoon-is-weydaarsiga, Badriya Al-Maidour , Kaaliyaha
Xog-hayaha Wasaaradda Dhaqaalaha ee Waaxda Adeegyada Taageerada, ayaa dib
u eegis ku sameysay guulaha ay Imaaraadka ka gaareen dhinacyada dhaqaalaha iyo
dhinacyada, oo ay ugu weyn tahay kobaca aan horay loo arag ee 8.5% ee GDP ee
sicirka gobolka ee joogtada ah intii lagu jiray qeybtii hore ee 2022.
Waxyaabihii ka soo baxay aqoon iswaydaarsigan ayaa waxaa ka mid ahaa
heshiis lagu dhisayo guddi wada shaqayneed oo u dhexeeya wasaaradda dhaqaalaha
iyo ururka iskaashiga dhaqaalaha iyo horumarinta si ay u daba galaan una
kormeeraan dejinta siyaasadaha mashruuca.
Dalku wuxuu xubin ka yahay Madasha Caalamiga ah ee Hufnaanta iyo
Isdhaafsiga Macluumaadka Ujeeddooyinka Canshuuraha, taas oo qayb ka ah
hindisayaasha Ururka Iskaashiga Dhaqaalaha iyo Horumarinta .
Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa gaaray magaalada
Roma ee dalka Talyaaniga, halkaas oo ay uga bilaabatay booqasho ku saabsan
xoojinta xiriirka Talyaaniga
Madaxweyne Xasan Sheikh ayaa marti-qaad ka helay madaxda dalka Talyaaniga,
isagoo kulamo la qaadan doona dhiggiisa Sergio Mattarella iyo Ra’iisul Wasaare
Giorgia Meloni oo ay ka wada-xaajoonayaan kobcinta iskaashiga labada dal iyo
hirgelinta heshiisyadii ay horey u galeen Soomaaliya iyo Talyaaniga.
Sida ay madaxtooyadu sheegtay, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa madaxda
Talyaaniga u soo bandhigaya dhinacyada ay danaynayso dowladda Federaalka
Soomaaliya in laga caawiyo, si guul looga gaaro dagaalka Alshabaab, loona
gaarsiiyo shacabka Soomaaliyeed xasilloonida iyo nabadda.
Sidoo kale, madaxtooyadu waxay sheeegtay in Labada dal ay ka arrinsanayaan
iskaashiga dhinacyada maalgashiga, dhaqaalaha, Warshadaha iyo waxbarashada,
iyadoo Madaxda iyo diblumaasiyiinta ku wehelinaya safarkan MadaxweynahaJamhuuriyadda ay la saxiixan doonaan dhiggooda dalka Talyaaniga heshiisyo iyo
is-afgarad ku qotoma danaha dalkeeinna.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud ayaa warqadaha aqoonsiga danjirenimo ka guddoomay safiirrada cusub ee
dalalka, Turkiga, Burundi iyo Thailand ee loo soo magacaabay Soomaaliya.
Munaasabad ku qabsoomtay Madaxtooyada Qaranka ayaa Madaxeweynuhu kaga
guddoomiye waraaqaha Aqoonsiga Danjireyaasha kala ah, Mudane Ibrahim Mete
Yagli, Safiirka cusub ee dalka Turkiga ee Soomaaliya, Marwo Evelyne Habonimana,
Danjiraha Cusub ee Burundi iyo Marwo Sasirit Tangulrat oo ah Danjiraha
cusub ee dalka Thailand u fadhin doonta dalkeenna.
Danjireyaasha ayaa Madaxweynaha la wadaagay farriimo ay ka sideen Boqorrada
iyo hoggaanka dalalkooda, iyagoo soo bandhigay dadaalka ay ku bixin doonaan
adkaynta xiriirka taariikhiga ah ee ay la wadaagaan Dowlada iyo Shacab ka
Soomaaliyeed.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda iyo Danjireyaasha ayaa si gaar-gaar ah uga wada
hadlay xoojinta xiriirka diblomaasiyadeed iyo iskaashiga ay Dowladda Federaalka
Soomaaliya la leeyihiin dalalkoodu, waxa uuna xusay ahmiyadda ay leedahay in ay
xoojiyaan garab istaagga dowladda Soomaaliya iyo shacabkeeda, si guul looga
gaaro dowlad-dhiska iyo horumarinta dalka.
Sidoo kale, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa si gaar ah ugu
tacsiyeeyey shacabka iyo dowladda Turkiga dhul-gariirkii ka dhacay dalkaas,
waxa uuna muujiyey sida shacabka iyo dowladda Soomaaliyeed ay murugada ula
qeybsanayaan.
Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa madaxtooyada ku qaabilay
Madaxweyne ku xigeenka Bankiga Adduunka qeybtiisa Bariga iyo Koonfurta AfrikaMarwo Victoria Kwakwa iyo wafdi ay hogaamineysay.
Madaxweynaha ayaa la wadaagay howlaha horutabinta u leh Soomaaliya, isagoo
ku dhiirigaliyey Bankiga Adduunka in mashaariicda hadda socda iyo kuwa soo
wajahan ay noqdaan qaar horumarinta, nabada, maalgalinta, shaqaaleynta iyo
addeega bulshada wax ka tari kara, isla markaasna raad muuqda reebi kara.
Madaxda Bankiga Adduunka waxay balan-qaadeen inay sii wadi donaan xiriirka
adag ee miradhalka ah ee u dhxeeya dowladda Soomaliya iyo Bankiga Addunka. Si
gaar ah qeybaha ay danaynayso dowladda federaalka Soomaaliya in lagu jiheeyo mashaariicda
laga fuliyo dalka ayey galabta Madaxweynaha ka balan-qaadeen madaxdaan.
Qeybaha ay Soomaaliya aad u daneyneyso in laga garab siiyo waxaa ka mid ah,
tacliinta, kalluumaysiga, aqoonta beeraha iyo kobcinta ganacsiga gaar ka loo
leeyahay, si loo kordhiyo dhaqaalaha iyo dakhliga.
Madaxweyne Xasan Sheekh ayaa u soo jeediyay mas’uuliyiinta Bankiga Adduunka
inay kordhiyaan tirada muwaadiniinta Soomaaliyeed ee ka shaqeeya Bankiga,
kuwaas oo fahmi kara baahiyaha horumarineed ee dalka.
Dhinaca kale, xubnahaan ay Victoria Kwakwa oo markii ugu horeysay timid
Soomaaliya waxaa sidoo kale qaabilay Ra’iisul Wasaare Xamze Cabdi Barre, Kulan
ay ku sheegeen xafiiskiisa waxaa looga dooday mashaariicda horumarineed ee
Baanka Adduunka uu ka fuliyo Soomaaliya iyo sidii loo waafajin lahaa baahida
dhabta ee dadka Soomaaliyeed ay qabaan iyo inay noqdaan kuwo ay ka muuqato in
umaddu ay leedahay.
Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane Xasan Sheekh
Maxamuud, ayaa xalay magaalada Baydhabo ee xarunta KMG ah ee maamulka Koonfur
Galbeed ku soo gebagebeeyey wejigii labaad ee shirka dib u heshiisiinta.
Dhinacyada ka qeybgalaya shirka ayaa u suurtagashay in ay ka gudbaan
khilaafaadyo, islamarkaana ay gaaraan heshiis ku saabsan doorashada guddoonka
baarlamaanka ee maamulkaasi.
Sida lagu sheegay war-murtiyeedkii ugu dambeeyay ee shirka laga soo saaray,
waxaa la isku raacay in muddada u dhaxaysa November 2023 iyo December 2023 lagu
soo xulo xubnaha baarlamaanka maamul goboleedyada.
Guddoomiyaha Guddiga Dib u heshiisiinta, Madaxweynaha Maamulka Koonfur
Galbeed iyo Siyaasiyiinta Mucaaradka ayaa isku raacay in Wasaaradda Arrimaha
Gudaha, Federaalka iyo Dib u heshiisiinta ee Xukuumadda Soomaaliya ay
dhaqangeliso heshiiskaasi.
Heshiiskan ayaa la filayaa in lagu soo afjaro khilaaf u dhaxeeya
madaxweynaha maamulka Koonfur Galbeed Cabdulcasiis Liftagrin iyo dadka kasoo
horjeeda ee ku saabsan arrimaha doorashada maamulkaasi, kaasoo sababay iska hor
imaadyo hubeysan oo ka dhacay magaalada Baydhabo, waxaana waqtigiisa dastuuriga
ah uu ku ekaa December 2022.
.jpeg)
