Friday, September 9, 2022
Dagaallada ka dhanka ah Al-Shabaab ayaa weli ka socda gobollada Hiiraan ee bartamaha Soomaaliya
Wararka laga helayo gobolka Hiiraan ee bartamaha Soomaaliya ayaa sheegaya
in maanta maleeshiyaadka kooxda Macawiisleyda ay weerar culus ku qaadeen
deegaanka Geed-weyne oo hoostaga degmada Jalalaqsi oo ka tirsan gobolkaasi,
halkaas oo ay sidoo kale ku suganaayeen xoogag ka tirsan kooxda Al-Shabaab.
Maleeshiyaadka Macawiisleyda ayaa weerarka la beegsaday saldhig ay
Al-Shabaab ku leeyihiin deegaankaasi, waxaana kadib qarxay dagaal culus oo
foolka fool ah.
Horjoogayaal u hadlay Macawiisley ayaa shaaca ka qaaday in duulaankooda uu
jawaab u yahay weerarkii ay kooxda Al-Shabaab ku leysay dadkii shacabka ahaa ee
Sabtidii ka dhacay gudaha deegaanka Afar Irdood oo dhaca duleedka magaalada
Beledweyne.
Sidoo kale waxa ay intaasi ku dareen inay khasaare lixaad leh gaarsiiyeen
Al-Shabaab, isla-markaana ay ka dileen ugu yaraan illaa 50 xubnood, sida ay
hadalka u dhigeen.
Tan iyo markii Al-Shabaab ay labaatan qof oo shacab ah ku toogteen deegaanka
Afr Erdoud ee gobolka Hiiraan, waxaa sii kordhayay weerarada ay geysanayaan
ciidamada deegaanka oo jawaab u ah dhaq dhaqaaqyada iyo falalka foosha xun ee
Al-Shabaab.
Xaaladda ayaa haatan aad u kacsan, waxaana dhaq-dhaqaaqyo milatari oo iska
soo horjeedo laga dareemayaa deegaanno dhowr ah oo ka tirsan gobolka Hiiraan.
Isku dayga dowladda cusub ee lagu ciribtirayo argagixisada Soomaaliya
laguna faafinayo amniga iyo badqabka ayaa wali sii socda
Wednesday, September 7, 2022
Imaaraadka carabta oo gurmad cusub soo gaarsiiyey somaliya
Madaxa bini'aadantinimada ee Qaramada Midoobay ayaa saadaaliyay Talaadadii
in ugu yaraan 1 bilyan oo doolar si degdeg ah loogu baahan yahay si looga
hortago Macluusha Soomaaliya
bilaha soo socda iyo horraanta
sanadka soo socda markaasoo la filayo in laba xilli oo kale oo qalalan ay sii
kordhiyaan abaarta taariikhiga ah ee ku dhufatay dalka Geeska Afrika.
Martin Griffiths ayaa isagoo ku sugan magaalada Muqdisho ee caasimadda
Soomaaliya ku sheegay warbixin cusub oo ay soo saareen guddiga madaxa banaan ee
khubarada ah in Soomaaliya ay macluul ka dhici doonto inta u dhaxeysa bilaha
October iyo December “haddii aynaan ku guuleysan in aan iska difaacno oo aan ka
fogaano sidii ay u dhacday. Waxay ahayd kiiskii 2016 iyo 2017."
Sidhookale Todobaadki hore, dawlada Soomaaliya ayaa soo saaray baaq deg deg
ah oo ay uga dalbanayaan beesha caalamka in la caawiyo labada milyan ee qof ee
halista ugu jira cunno yarida oo ka mid ah ku dhawaad 8 milyan oo Soomaali ah
oo ay abaaruhu saameeyeen.
Dabayaaqadii bishii June, Save the Children waxa ay beesha caalamka uga
digtay in Soomaaliya ay ku sii socoto “macaluul ba’an”.
Marka loo eego tirooyinka Qaramada Midoobay iyo dowladda Soomaaliya,
qiyaastii 7.8 milyan oo ka mid ah dadka Soomaaliyeed (ilaa 16 milyan) ayaa u
baahan gargaar cunto.
Bishii Luulyo ee la soo dhaafay, Ergeyga Madaxweynaha Soomaaliya ee
Arrimaha Bani’aadantinimada iyo Gurmadka Abaaraha, C/raxmaan C/shakuur ayaa
xaqiijiyay in 300,000 oo Soomaali ah ay hadda la ildaran yihiin gaajo.
Imaaraatka Carabta oo ka jawaabaya baaqyada walaalohooda Soomaaliya ayaa ku dhawaaqay in ay gacan ka geysan doonaan sidii ay u soo diri lahaayeen gargaar iyo gargaar bini’aadantinimo iyo gargaar, waxayna ballan qaadeen in ay wax badan ka qaban doonaan abaaraha, isla markaana ay ka taageeri doonaan sugnaanta cuntada.
Sidoo kale waxaa weli socda dadaallada bani’aadantinimo ee Imaaraadka Carabta ay ugu gurmanayaan shacabka Soomaaliyeed iyo sidii loo dhimi lahaa dadka ay abaaruhu saameeyeen.
Hay’adaha Samafalka ee Imaaraadka oo kaashanaya Hay’adda Maareynta
Musiibooyinka Soomaaliyeed iyo Hay’adaha ay khuseyso ayaa bilaabay in ay
gar-gaar u qeybiyaan dadka iyo barakacayaasha ku nool Deegaannada iyo Xeryaha
ay ku nool yihiin, kuwaasi oo ay abaaruhu sida ba’an u saameeyeen deegaannada
Maxaas iyo Matabaan ee Gobalka Hiiraan. Maamulka Gobolka Shabeellaha Hoose
Tuesday, September 6, 2022
Liverpool ayaa isha ku haysa in ay iska furto kooxda Napoli ee dalka Talyaaniga
Liverpool ayaa ku bilaaban doonta ololaheeda Champions League xilli ciyaareedka (2022-2023) iyagoo wajihi doona Napoli, Italy, garoonka Diego Armando Maradona, Arbacada soo socota, koox ay Reds dhibaato badan kala kulantay iska hor imaadyo hore.
Liverpool ayaa haysata 6 koob oo ah koobabka Yurub ugu qiimaha badan, koobkii
ugu dambeeyay ayaa ahaa xilli ciyaareedkii 2018-2019, waxayna mar kale
doonaysaa inay dib u hanato horyaalka ka dib markii ay finalkii xilli
ciyaareedkii hore ku lumisay gool ay wax jawaab ah ka soo saartay Real Madrid.
Liverpool ayaana sanadkan ku soo biirtay kooxda Ajax Amsterdam iyo Napoli oo
Talyaani ah, marka lagu daro Scottish Rangers.
Labadan kooxood ayaa hore ugu wada saxeexday Group-ka saddexaad ee xilli
ciyaareedkii (2018-2019), markaas oo Liverpool laga badiyay kulankii ugu
horreeyey ee Italy oo ay gool la’aan wax jawaab ah ka soo saartay, waxaanay ku
gaadheen wareegii ugu dambeeyey 1-0 ay ku badisay Anfield.
Liverpool ayaa markaas si dhib leh u goosatay tigidhkii ay ugu soo bixi lahayd
wareega xiga, kadib markii ay ku soo gashay kaalinta 2-aad 9 dhibcood, taas oo
ah isku dheelitirka Naples, laakiin goolasha ay Reds dhalisay ayaa ka badnaa
kooxda Talyaaniga.
Waxayna mar kale saxiixeen xilli ciyaareedkii xigay (2019-2020) ee Group E,
markaasoo Liverpool laga badiyay kulankii ugu horeeyay ee Italy (2-0), oo ay
barbaro ku galeen Anfield (1-1).
Waqtigaas, Reds wax kulan ah kama aysan turunturoobin guruubkooda marka laga
reebo labadii kulan ee Napoli, si kastaba ha ahaatee, waxay u suurtagashay inay
ku soo baxaan hogaanka group-ka.
Labada kooxood ayaa horay isaga horyimid kulan ka tirsan heerka guruubyada ee
horyaalka Yurub,waxana uu ahaa xilli ciyaareedkii 2010-2011.
Kadibna waxay barbardhac la galeen Italy goolal la’aan, Liverpool ayaana ku
badisay Anfield (3-1), taasoo la micno ah inay sidoo kale ku guuldareysteen
inay gool ku dhaliyaan garoonka Naples.
Monday, September 5, 2022
M/AFRIKA oo ergey cusub usoo magacaabay Somalia kadib cayrintii MADEIRA
Guddoomiyaha Midowga Afrika Moussa Faki Mahamat ayaa danjire Mohammed
El-Amine Souef u magacaabay ergaygiisa gaarka ah ee Soomaaliya iyo madaxa
howlgalka ATMIS ee Soomaaliya.
Magacaabistan ayaa timid ka dib markii bishii April ee la soo dhaafay la
ceyriyay wakiilkii Midowga ee Soomaaliya Francisco Madeira, kaasoo ra'iisul
wasaarihii xilligaas Maxamed Xuseen Rooble uu u magacaabay "persona non
grata" sababtoo ah waxa uu yiri "ku lug lahaanshihiisa falal aan
waafaqsanayn" isagoo xilkiisa wakiil ka ah guddiga Midowga Afrika."
Waajibaadka danire Mohammed El-Amine Souef ayaa ah inuu xiriir dhow oo
joogto ah la yeesho dowladda federaalka ah ee Soomaaliya iyo daneeyayaasha kale
ee Soomaaliya ee taageeraya hirgelinta qorshaha kala-guurka ee iyo
geeddi-socodyada ballaaran ee dowlad-dhisidda Soomaaliya
Waxa kale oo uu si dhow ula shaqayn doonaa urur-goboleedka IGAD iyo dalalka
xubnaha ka ah, iyo sidoo kale saaxiibada labada dhinac iyo kuwa badan oo ay
khusayso sida Qaramada Midoobay (UN) iyo Hawlgalka Kaalmaynta Qaramada Midoobay
ee Soomaaliya (UNSOM) iyo Midowga Yurub (EU).
Si taas la mid ah, Guddoomiyaha Midowga Afrika waxa uu si qoto dheer
ugu mahadnaqay Danjire Francisco Caetano Jose Madeira oo u dhashay Mozambique
oo xilkaan horey u hayey muddo 6 sano ah kaas oo uu ku ammaanay inuu si wacan u
gutay waajibaadkii loo igmaday.
El-Amine Souef oo ah 59 jir ayaa
2011 illaa 2015 soo ahaa madaxa howlgalka wadajirka ah ee Qaramada Midoobe iyo
Midowga Afrika ee gobolka Darfur ee dalka Sudan, howlgalkaas oo loo yaqaan
UNIMID (United Nations-African Union Mission in Darfur).
Waxa uu sidoo kale 2015 illaa 2017 madax ka ahaa howlgalka
QM ee waqooyiga dalka Mali, kaasi loo soo gaabiyo MINUSMA.
Sunday, September 4, 2022
Madaxweynaha Soomaaliya oo Cambaareeyay Weerarada Argagixiso ee ka dhacay Hirshabeele iyo Galmudug, Shacabkana ugu baaqay in loo midoobo la dagaalanka Al-Shabaab
Madaxweynaha Soomaaliya,
Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ka hadlau falkii ay Al-shabaab ku ay ku laayeen dad
rayidka ee ku sugnaa deegaanada Afar-irdood iyo Cadakibir ee kala kala tirsan
Gobolada Galgaduud iyo Hiiraan.
Madaxweynaha Xasan Shiikh ayaa sheegay in ay tillaabo degdeg ah ka
qaadayaan Al-shabaab, si buu yiri “loogula xisaabtamo jarriimooyinka ay u
geysteen dadka biri-mageydada ah ee ay ku laayeen deegaanno ka tirsan gobolka
Hiiraan ee Dowlad-goboleedka Hiirshabeelle iyo guud ahaan dalka”.
“Dadka Soomaaliyeed waa og yihiin dhagarta iyo arxan-darrada argagixisadabannaysatay dhiiggooda iyo maalkooda, waxaana rajeynayaa in ay adkeystaan oo
aanay isdhiibin maalmahaan kooban ee ka haray dabar-goynta kooxdan
sharwadeyaasha ah ee naf la caariga ah, aniga oo dhammaan shacabka Soomaaliyeed
ugu baaqaya inay taageero buuxda la garab istaagaan ciidamadeenna halyeeyada ah
ee dagaalka kula jira kooxdan fitnawadayaasha ah, dhabbaha kaliya ee looga
adkaan karana waa isku duubni iyo inaan u midowno dagaalka ka dhanka ah
argagixisada” ayuu yiri Xasan Shiikh.
Madaxweyne Xasan ayaa bogaadiyey dadaallada Ciidamada Xoogga ka wadaan
Gobolada Galgaduud iyo Hiiraan, si looga saaro deegaannada ay halkaasi kaga
sugan yihiin.
Saturday, September 3, 2022
Ciidamada xooga dalka ayaa ka hortagay weerar argagaxiso oo maleeshiyada Al-Shabaab ay ku soo qaadeen gobolka Hiiraan ee bartamaha Soomaaliya