Safiirka aan caadiga ahayn ee Mareykanka... Waa Richard Reilly, oo uu
madaxweynaha Mareykanka Joe Wathiq u magacaabay wakiilka dalkiisa ee
Soomaaliya.
Dowladda Mareykanka ayaa ku dhowaaqday in Richard Reilly uu u soo
magacaabayo safiirka cusub ee Soomaaliya, waxaana lagu wadaa in dhawaan uu la
wareego shaqadiisa rasmiga ah, Reilly ayaa ah safiirkii 4-aad ee uu Mareykanka
u soo magacaabo Soomaaliya tan iyo markii uu dib u soo laabtay xiriirka
diblomaasiyadeed ee labada dal. wadamada 2013.
Safiirka cusub ayaa xilka kala wareegi doona danjirihii hore ee Mareykanka
Larry Andre oo muddo sanad ah safiir ahaa, waxaana Reilly ay muujisay
kalsoonida uu ku qabo inuu ka soo bixi karo mas’uuliyadiisa.
Safiirka cusub ee Maraykanka ayaa xaqiijiyey inay ka go’an tahay inuu si
dhow ula shaqeeyo hay’ado kala duwan oo Maraykan ah, oo ay ku jiraan ciidamada
Maraykanka, hay’adda horumarinta caalamiga ah ee Maraykanka iyo ururrada kale
ee ku hawlan la dagaalanka argagixisada caalamiga ah.
Safiirka cusub ayaa sugaya ansixinta aqalka senate-ka Mareykanka si uu u
bilaabo howlihiisa Soomaaliya.
Waxaa xusid mudan in xiriirka diblumaasiyadeed ee Mareykanka iyo Soomaaliyauu dib u soo laabtay sanadkii 2013-kii, kadib muddo dheer oo xasilooni darro
iyo dagaalo sokeeye ay dalka ka socdeen. Danjire Stephen Schwartz ayaa
noqday safiirkii ugu horreeyay ee Mareykan ah oo Soomaaliya u jooga bishii June
2016, waxaana xilka kala wareegay Donald Yamamoto bishii Oktoobar 2018. Larry
Andre ayaa xilkan la wareegay bishii Febraayo 2022, wuxuuna xilkaasi hayay
illaa July 2023.
Mareykanka ayaa sheegay in magacaabistan ay dib u xaqiijineyso sida ay
Mareykanka uga go’an tahay in Soomaaliya ay ka taageerto safarka ay ugu jirto
xasilloonida iyo horumarka.
Guddoomiyaha degmada Baardheere oo sheegay in roob ka da’ay guud ahaan
gobolka Gado uu sameeyn ku yeeshay dadka Shacabka ah
Waxaa isa soo tarayo sameeynta ka dhalatay Roobka deyrta oo saacadihii la
soo dhaafay ka da’ayay degaanno badan oo ka tirsan gobolka Gado.
Roobabka waxaa ka dhashay fatahaado iyo daadad geystay qasaare dhimasho iyo
bur-bur hantiyeed,waxana meelaha qaar laga soo warinayaa in ay jiraan barakac
xooggan
Guddoomiyaha degmada Baardheere Maxamed wali Yuusuf Qorax oo la hadlay
warbaahinta Qaranka ayaa sheegay in xaalad adag ay ka jirto degmada iyo guud
ahaan gobolka waxa uuna dowladda iyo Maamulka jubbaland ugu baaqay in gurmad
deg deg ah lala soo gaaro Qoysaska oo roobka sameeyay.
“xaafadaha ay ka koobantahay degmada Baardheere guud ahaan waa wada
saameeyeen daadadka roobka,waana laga wada barakacay guud ahaan gobolka Gedo
dagmooyinkiisa, gurmad degdeg ah ayaan codsaneynaa” sidaa waxaa yiri
Guddoomiyaha degmada Baardheere
Wararka waxa ay intaa ku darayaan in laga cabsi qabo in ay go’do Buundada
degmada Baardheere oo biyuhu buux dhaafiyeen,waxaana isa soo taray dadka ka
barakacayo degmada,inkastoo
Sidoo kale ma ahan goobaha ay roobabku sameyeen gobolka Gado Lee ee waxaa
la soo warinayaa degaano dhaca koonfurta iyo bartamaha dalka roobka uu sameeyn
ku yeeshay waxa ayna dadkaan xiligaan u maahanyihiin gurmad deg deg ah oo loo
fidiyo
Xukuumadda Soomaaliya oo ku baaqay gurmado dag-dag ah
Raysal wasaare ku xigeenka Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya Saalax Axmed
Jaamac ayaa Maanta booqasho ku tagay xarunta dhexe ee hay'adda Maareynta iyo
Musiibooyinka Qaranka Soomaaliyeed ee SODMA, waxaana halkaasi kusoo
dhaweeyay guddoomiye ku xigeenka hay’adda Maareynta Musiibooyinka qaranka Dr
Axmed Cabdi Aadan.
Raysal wasaare ku xigeenka Xukuumadda Soomaaliya ayaa ku dhawaaqay xaalad
deg deg ah oo loogu gurmanayo dadka Soomaaliyeed ee dhibaatadu kasoo gaartay
fatahaadaha iyo daadadka ka dhashay roobabka xoogan ee ka da'aya inta badan
gobolada dalka.
”Waxaan bulshada Soomaaliyeed la wadaagayaa saamaynta ka dhalatay fatahaado iyo
roobab xoogg leh oo ka da’aya gobolada dalka, xog aan hayno dhimashu waa ilaa
10 qof" ayuu yiri Raysal wasaare ku xigeenka dalka Saalax Axmed Jaamac.
R/W ku-xigeenka dalka oo sameeyeen daadadku
Wuxuu sidoo kale tilmaamay raysal wasaare ku xigeenka dalka in dowladdaFedaraalka ay ku jirto dadaalo la xariira sidii gurmadyo loo gaarsiin lahaa
dadka ay saameeyeen dhibaatada fatahaadaha iyo roobabka ka dhashay..
Gabagabadii Raysal wasaare ku xigeenka ayaa ugu baaqay shacabka Soomaaliyeed,
gaar ahaan ganacsatada iney taageero iyo garab istaag u muujiyaan dadka Soomaaliyeedee dhibaatada ka soo gaartay daadadka iyo fatahaadaha ee xaaladaha deg deg ah
ku jira.
Hay’adda Lacagta Adduunku oo sheegtay in horumarka la taaban karo laga gaaray dib-u-habaynta maaliyadda
Hay'adda lacagta adduunka ee IMF iyo Dowladda federalka Soomaaliya,
ayaa is afgarad ka gaaray barnaamij cusub oo lagu sii xoojinayo hannaanka
Maaliyadda iyo dib u dhiska dhaqaalaha oo dayn cafiska ka dib la hirgalin
doono.
Warbixin dheer oo kasoo baxday IMF, ayaa lagu ammaanay Dowladda Federaalka
Soomaaliya in ay joogteysay dhaqan-gelinta dib-u-habaynta Maaliyadda, si ay
gacan uga geysato xoojinta hay’adaha Maaliyadda iyo siyaasadaha dhaqaalaha ee
muhiimka ah, taas oo waddada u xaaraysa in Soomaaliya ay gaarto barta kama
dambeysta ah ee qorshaha Deyn Cafinta oo la filayo go’aankiisa kama dambeysta
ah bisha December 2023-ka.
Iyada oo laga amba-qaadayo horumarkaas, Dowladda Soomaaliya iyo IMF waxa ay
gaareen heshiis ku saabsan dib-u-habeynta Maaliyadda iyo siyaasadda Dhaqaalaha
Soomaaliya, kaas oosocon doona muddo 36 bilood ah, sida war- saxaafadeedka lagu
sheegay.
dowladda Soomaaliya iyo IMF oo is afgartey
IMF waxa ay sheegtay barnaamijka cusub oo lagu magacaabo ECF, in
ujeedadiisu uu yahay in lagu hago siyaasadaha kama dambeysta ah ee kadib barnaamijka
Deyn Cafinta, si loo sii xoojiyo hey'adaha Maaliyadda, horumarinta ganacsiyada
yar yar iyo kobaca dhaqaalaha guud.
Dhinaca kale Wasiirka Maaliyadda Xukuumadda Federaalka Soomaaliya Biixi
Imaan Cige oo qoraal kooban ka soo saaray Warbixinta IMF, ayaa sheegay in
heshiiskaan uu sahlayo sii wadidda howlaha dib-u-haneynta maaliyadda kadib
marka uu soo gaba gaboobo Barnaamijka dayn cafinta.
R/W Xamza oo si adag u booriyey culimada
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya, Mudane
Xamsa Cabdi Barre, ayaa ku booriyey culimada Soomaaliyeed in ay hoggaamiyaan
dagaalka lagula jiro kooxaha Khawaarijta oo ah mid lagu difaacayo diinta iyo
jiritaanka ummadda Soomaaliyeed.
“Markii dalku halis galo dadkii hubka qaatay waxay ahaayeen culimada
Soomaaliyeed oo ummadda ku hoggaaminayey difaaca dalkooda, maanta dadkeennii
iyo diinteennii Khawaarij baa ku soo duushay waana in culimadu ay qaataan
doorkooda hoggaaminta dagaalka Khawaarijta”.
Ra’iisul wasaare xamse oo kadigey dhibaatooyinka Khawaarijta
RW xamse oo ka qeyb galay sanadkii labaad munaasadda siyaarada Sheekh
Cabdulqaadir Jeylaani oo ka mid ahaa culimadii Islaamka ee ku soo dadaalay
faafinta iyo difaaca Diinta Islaamka,ayaa ku dheeraaday doorka muhiimka ah ee
uu Sheekhu ka soo qaatay barashada iyo difaaca diinta islaamka.
Munaasabadda ayaa waxaa ka soo qeyb galay Guddoomiye ku-xigeenka labaad ee
Golaha Shacabka iyo xubno ka tirsan labada gole ee dowladda, culima’udiin iyo
qeybaha kala duwan ee bulshada.
Hay’adda Mareeynta masiibooyinka ayaa si dhow ula socda xaaladda El
Niño.
Hay’adda Mareeynta Masiibooyinka Qaranka ee SoDMA ayaa muqdisho ku qabatay
shir looga hadalyo isku-duwidda hoowlaha ka jawaabidda khatarta El Niño.
Shirka oo ay iskugu yimaadeen inta badan dowlad gobolleedyada dalka,
maamulka gobolka Banaadir iyo Hay’adaha dowladda federaalka ayuu hadafku ahaa
isku duwidda howlaha ka jawaabista khatarta ElNiño.
Cabsiweeyn oolaga qabo khatarta ElNiño.
Shirkan ayaa waxaa daah-furay Guddoomiye ku xigeenka Hay’adda Maareeynta
Masiibooyinka Dr. Axmed Cabdi Adan, isagoo tilmaamay ahmiyadda ay leedahay wada
shaqaynta iyo isku xirnaanta dowladda
labadeeda heer dhinaca ka jawaabista khatarta El Niño oo qaybo ka mid ah
dalka ay ku dhufatay xilli roobaadkan gudahiisa iyo guud ahaan gargaar
gaarisiinta bulshada tabaaleeysan.