Madaxweynaha dowladda federaalka Soomalaiya, Xasan Sheekh Maxamuud, ayaa
gelinkii dambe ee shalay booqasho shaqo ku tagay Magaalada Asmara ee dalka
Eritrea.
Madaxweyne Xasan iyo wafdigiisa ayaa markii ay ka soo degeen garoonka
diyaaradaha ee magaalada Asmara waxaa si diiran ugu soo dhaweeyay Madaxweyne
Isaias Afwerki.
Kulankoodii ugu horeeyay oo ay ku yeesheen Aqalka Madaxtooyada, Madaxweyne
Isaias Afwerki iyo Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa si qoto dheer uga wada
hadlay xoojinta xiriirka labada dal iyo sidoo kale horumarinta gobolka ee
danaha labada dal.
Labada mas’uul ayaa sidoo kale isla soo qaaday sidii loo dar dar gelin
lahaa fulinta qodobadii ay ka wadahadleen iyo heshiisyadii ay ku gaareen
shirarkii hore.
Dalka Ereteriya waxaa tababar gaar ah ku qaadanaya qaar ka mid ah Ciidamada
Qalabka Sida ee Soomaaliya.
Warar aanu helnay waxay sheegayaaan in madaxweyne Xasan Sheikh uu doonayo
in si degdeg ah dalka loogu soo celiyo ciidamada Eritrea ku sugan, si ay uga qeyb
qaataan dagaalka ay dowladdu kula jirto kooxda Alshabaab.
Tiro kamid ah ciidamada Eritrea oo horey dalka loogusoo celiyay ayaa ku
geeriyooday intii uu socday wajiga koowaad ee howgalka ka dhanka ah Alshabaab.
Soomaaliya ayaa aad u danaynaysa in ay taageerto oo ay xoojiso xiriirka
wanaagsan ee ay la leedahay wadamada caalamka, gaar ahaan kuwa Carabta oo ay ka
tirsan tahay, gaar ahaan markii uu dhawaan talada dalka la wareegay Madaxweyne
Xasan Sheekh Maxamuud oo dadaal dheer u galay sidii uu ula xiriiri lahaa
dhinacyada kala duwan ee Carabta, si kastaba ha ahaatee,
Arrinta cajiibka ah ayaa ah nooca qarsoodiga ah ee lagu garto xiriirka
Soomaaliya iyo Imaaraadka Carabta, kaasoo ahaa safarkii ugu horreeyay ee
madaxweynaha cusub ee Soomaaliya uu ku tago safarkiisii ugu horreeyay ee
dibadda ka dib markii loo doortay madaxweynaha dalka.
Imaaraatka Carabta ayaa safka hore kaga jira wadamada taageera Soomaaliya
iyo xasiloonideeda iyagoo dhameystiray guulihii siyaasadeed ee taariikhiga ahaa
ee ay ku muujinayeen guulihii laga gaaray doorashadii madaxtinimada ee dhawaan
dhacday. Imaaraadku waxa uu aad u jeclaystay in uu marqaati ka noqdo wakhtigan
taariikhiga ah ee muhiimka u ah taariikhda Soomaalida
Hindisaha bini’aadantinimo ee Imaaraatka Carabta iyo gacmihiisa
deeqsinimada leh ee ay ka wadaan meelo kala duwan oo caalamka ah ayaa ka qeyb
qaatay xoojinta xiriirka Soomaaliya iyo Imaaraatka iyadoo loo marayo taageerada
Imaaraadku uu siiyo Soomaaliya kaalmada uu daneynayo in uu siiyo dadka
Soomaaliyeed si ay uga gudbaan dhibaatooyinka nolosha iyo wajahaan
dhibaatooyinka abaaraha iyo saameyntooda. Imaaraadku waa waddankii ugu
horreeyay ee ka jawaaba baaqa murugada leh
Xiriirka Soomaaliya iyo Imaaraatka ayaa soo noqday mid soo jireen ah,
waxaana labada dal ay ka mideysnaayeen ka qeyb galka aasaaskii ururka
iskaashiga Islaamka sanadkii 1969-kii, sidoo kale waxaa labada dal ka
dhex-maray heerarkii siyaasadeed ee kala duwanaa ee soo maray dalka.
Ra’isul Wasaaraha Xukuumadda Fedaraalka Soomaaliya, mudane Xamza Cabi Bare
iyo Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Ahna Duqa Muqdisho, Yuusuf Xuseen jimcaale
(Madaale) ayaa maanta xariga ka jaray Waddada Taleex oo dhawaan uu maamulka
Gobolka Banaadir dib udhis ku sameeyay, isaga oo kaa shanaya maamulka Degmada
iyo bulshada degaanka.
Sidokale, Xarigjarkan waxaa goob joog ka ahaa Guddoomiye ku-xigeenka Amniga
iyo Siyaasada Maamulka Gobolka Banaadir, Guddoomiye ku-xigeenka howlaha guud ee
maamulka gobolka Banaadir, Guddoomiyaha Degmada Hodan iyo qeybaha bulshada
rayidka.
Guddoomiyaha Gobolka Banaadir Yuusuf Xuseen jimcaale (Madaale) ayaa ugu
horeeyn munaasabadda ka sheegay in maamulka Gobolka uu ahmiyad gaar ah siinayo
dib udhiska waddooyinka Caasimadda iyo horumarinta bilicda magaalada.
Ugu daneyntii Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Federaalka Soomaaliya, ayaa
sheegay in dhismaha waddooyinka halbowlaha ah ay kor u qaadayaan, Nabadda, Ganacsiga
iyo Horumarka kala duwan Caasimadda.
Ra’iisul Wasaaraha Xukuumadda Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Xamsa
Cabdi Barre, ayaa xafiiskiisa ku qaabiley Danjiraha Dowladda Isku-tagga
Imaaraadka Carabta ee Soomaaliya,
Axmed Juma Al Rumaithi, iyagoo ka wada hadlay xiriirka iskaashi ee ka dhexeeya
labada dal iyo sidii loo sii joogteyn lahaa.
Ra’iisul Wasaare Xamsa ayaa Dowladda Imaaraadka uga mahadceliyey taageerada
dhinacyada badan ee ay u fidiso Soomaaliya, gaar ahaan dhanka amniga,
horumarinta dhaqaalaha iyo arrimaha bini’aadamnimada.
Danjire Al Rumaithi ayaa mahadcelin ka dib, wuxuu Xukuumadda #Danqaran ku
bogaadiyey horumarrada ay ka sameysay dhinacyada sugidda amniga iyo dowlad
wanaagga, wuxuuna adkeeyey sida ay Imaaraadka uga go’an tahay sii joogteynta
taageerada uu siiyo Soomaliya.
Danjire Al Rumaithi, ayaa ugu dambeyntii Ra’iisul Wasaare Xamsa soo
gaarsiiyey casuumaadda shirka Isbeddelka Cimilada ee COP 28 oo ka dhacaya dalka
Imaaraadka bisha DECEMBER 2023.
Wasiirka Wasaaradda Waxbarashada iyo Tacliinta Sare ee Xukuumadda
Federaalka Soomaaliya, Faarax Sheekh C/qaadir, La-taliyaha Maxkamadda
Boqortooyada, ayaa la kulmay Kormeeraha Guud ee Xarunta Gargaarka iyo Gargaarka
ee Boqor Salmaan, Dr. Abdullah bin Abdulaziz Al-Rabiah. .
Intii uu socday kulanka oo ka dhacay xarunta xarunta ee Riyaad ayaa looga
hadlay arrimo quseeya arrimaha gargaarka iyo arrimaha bini’aadantinimada,
waxaana looga hadlay horumarrada mashaariicda ay Xaruntu ka fuliso Soomaaliya.
Wasiir C/qaadir ayaa si kal iyo laab ah uga mahad celiyay gargaarka iyo
mashaariicda bini’aadantinimo ee ay Boqortooyada soo marsiisay xarunta
dalkiisa, isagoo xusay waxqabadka xirfadeed ee xarunta iyo sida ballaaran ee ay
u gaarsiiso caalamka.
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa magaalada Dhuusamareeb ee
xarunta maamulka Galmudug kula kulmay siyaasiyiin waaweyn oo kasoo jeeda
Koonfur Galbeed.
Siyaasiyiintan oo ay ka mid yihiin Gudoomiyayaal hore ee Baarlamaanka ayaa
gaaray Degmada Doosmareeb, si ay u muujiyaan taageerada ay u hayaan dadaalada
uu Madaxweynaha Soomaaliya ugu jiro la dagaalanka Al-Shabaab, isla markaana ay
ka wadahadlaan xaaladda siyaasadeed ee dalka guud ahaan, gaar ahaana Maamulka
Koonfur Galbeed.
Siyaasiyiinta dalbanaya doorashada Koonfur Galbeed, ayaa xaqiijiyay inay ka
go’an tahay inay qaataan doorkooda ku aadan sidii dalka looga xoreyn lahaa
Xarakada Al-Shabaab, gaar ahaan deegaanada Koonfur Galbeed.
Madaxweynaha ayaa dhankiisa ka codsaday siyaasiyiintii uu la kulmay in ay
ka go’an tahay midnimo, wada tashi iyo tanaasul si loo xaliyo khilaafaadka si
loo gaaro Soomaaliya oo ka xor ah argagixisada.
Siyaasiyiintan ayaa qeyb ka ahaa heshiis ay wada gaareen iyaga iyo
Madaxweynaha Maamulka Koonfur Galbeed, C/casiis Leftagrin, bishii hore ee
February, heshiiskaas oo ay garwadeen ka ahaayeen
Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud iyo Guddoomiyaha Golaha Shacabka Sheekh
Aadan Madoobe, si xal looga gaaro xiisad siyaasadeed Maamulka Koonfur Galbeed
ayaa ka jiray, waxayna ku heshiiyeen in muddo hal sano ah loogu kordhiyo
Maamulka Leftagriin, hase ahaatee,
iyadoo xilligan uu sii dhamaanayo, waxay
dalbanayaan in la fuliyo waxyaabihii lagu heshiiyey, lana qabto doorashooyinka
Baarlamaanka iyo Madaxweynaha gobol.
.jpeg)
